چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده): زنان سرپرست خانوار از جمله گروه های آسیب پذیری هستند که به دلایل مختلف همسرشان را از دست می دهند و یا از آنان جدا می شوند دشواریهائی که این زنان تاب می آورند عمدتاً به دغدغه های معیشتی، عاطفی، وسواس های فکری، حاشیه های ناخواسته از برخورد نامناسب اطرافیان و... مربوط می شود.با توجه به این موضوع که هر جامعه ای برای پیشرفت و رشد در ابعاد اقتصادی– اجتماعی و فرهنگی خود مستلزم داشتن افرادی سالم از نظر روانی و جسمانی است. از سوی دیگر با توجه به آنکه زنان امروز صاحب بلافصل آینده جامعه ما خواهند بود سلامتی و بیماری آنان در سلامتی و بیماری جامعه فردا و نسلهای آن اثر گذار خواهد بود. پرسش های اصلی این پژوهش بدین شرح اند: 1- نیازها و معضلات اجتماعی زنان بی سرپرست چیست و شناخت این نیازها و معضلات آنان چه نقشی در طراحی فضای معماری دارد؟ 2- چگونه می توان از طریق طراحی فضای معماری، احساس امنیت و آسایش و نیز بهبود وضعیت تحصیلی، مالی ... را در زندگی زنان بی سرپرست پدید آورد؟ هدف از انجام این پژوهش در وهله نخست تشویق زنان بی سرپرست و بدسرپرست برای ادامه زندگی از طریق خودکفایی و بازیابی هویت اجتماعی (بررسی چالش ها و مشکلات اجتماعی و روان شناختی زنان سرپرست خانوار و راههای توانمندسازی این زنان) و در وهله دوم شکل گیری مکان هایی در کالبد تاریخی شهر به منظور ایجاد فضایی امن و آرام با کاربری سکونتی، تربیتی، آموزشی و اشتغال زایی به منظور کاهش مشکلات زنان بی سرپرست و بدسرپرست در بافت تاریخی تهران فرضیه این پژوهش چنین است: بافت های قدیم و کهن شهرها به واسطه قدمت و وجود عناصر با ارزش تاریخی می تواند تاثیرات مثبتی بر ایجاد حس اعتماد و رفع نا امنی های محیطی برای زنان بی سرپرست و بد سرپرست داشته باشد. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و از مطالعه میدانی (عکاسی از بافت محیطی، بررسی نقشه‏ها) و همچنین کتابخانه‏ای (اسنادی) و منابع و مقالات داخلی و خارجی جهت جمع‏آوری اطلاعات استفاده شده است. چارچوب نظری این تحقیق بر این اساس استوار است که معماری خانه های تاریخی پاسخگوی تنوع ابعاد و پویایی شیوه زندگی در خانه و باعث بوجود آمدن حس امنیت، آرامش، گشایش، معاشرت، صحبت، خلاقیت، تفریح و نشاط در ساکنین آن می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که در طراحی پروژه می توان از عوامل و مفاهیم فرهنگی معماری تاریخی ایران استفاده کنیم تا بتوانیم قدمی هر چند کوچک در راه برطرف ساختن معضلات این گروه از زنان برداریم.