مقدمه: بیماری دمانس در راس بیماریهای ناتوان کننده و معلولیت زای دوره سالمندی قرار دارد. با وجود شیوع روزافزون بیماری، در حال حاضر درمان موثر و شناخته شده ای برای آن وجود ندارد. در مبانی طب سنتی ایران به دوره سالمندی توجه خاصی شده و روشهای مختلف درمان بنا بر علت و سبب بیماری ها بیان شده است . این تحقیق با هدف شناخت دقیق تر ماهیت اختلال شناخت و حافظه از دیدگاه متون طب سنتی انجام گرفته است. مواد و روش ها: این مطالعه مروری از نوع مطالعات اسنادی می باشد که به بررسی متون "در حوزه طب سنتی ایرانی " پرداخته است. جامعه پژوهش محتوای امهات کتب طب سنتی ایران مرتبط با موضوع مطالعه بودند و نمونه گیری به صورت هدفمند و سیستماتیک بر اساس میزان وابستگی و ارتباط به مضامین تحت مطالعه با استفاده از نرم افزار نور که کتابخانه معتبر جامع طب سنتی محسوب می گردد، انجام گردید. جستجوی جامعی در برگیرنده کلید واژه های "سالمند "، " شیخوخیت "،"مشایخ "، "هرم "، "کهول "، "حافظه "، "حفظ "، "ذکر "، "نسیان "، " فراموشی " و "حفظ الصحه " در منابع طب سنتی به عمل آمد. داده ها به روش یادداشت برداری از مکتوبات و مستندات، جمع آوری و تحت تجزیه و تحلیل محتوایی قرار گرفت. یافته ها: بر اساس متون طب سنتی کاهش حافظه و ناتوانی ذهنی از غلبه سردی یا رطوبت یا خشکی، در قسمت عقب مغز حادث می شود. لذا درمان بر پایه اصلاح سوءمزاج مغز استوار است و بر این اساس طب سنتی تدابیر حفظ سلامتی(حفظ الصحه) و درمان های متنوعی را ارائه می دهد. نتیجه گیری: درمانهای زیادی در زمینه پیشگیری و درمان اختلالات حافظه و شناخت در طب سنتی ایران ارائه شده است. شناخت بهتر این مبانی می تواند در حل مشکلات همراه این بیماری و بحران افزایش شیوع آن در سالمندان نقش بسزایی ایفا نماید.