نام پژوهشگر: معصومه دانشورنیا
معصومه دانشورنیا ذوالفقار رجبی
شیوع گسترده ی عفونت ناشی از باکتری اشریشیا کلی در طیور و درمان این بیماری با استفاده از آنتی بیوتیک ها باعث ایجاد خسارات اقتصادی و بهداشتی فراوان می شود. به علت حضور سویه های مقاوم این باکتری در برخی از موارد بیماری کلی باسیلوز، درمان کامل بیماری به وسیله ی آنتی-بیوتیک های رایج قابل انجام نیست. علاوه بر این، امروزه، به دلیل افزایش باقی مانده های دارویی آنتی بیوتیکی در گوشت و تخم مرغ، بهتر است از روش هایی مانند واکسیناسیون برای پیشگیری از بیماری های عفونی در پرندگان استفاده شود. در ایران برای پیشگیری از این بیماری از واکسیناسیون استفاده نمی شود. در این مطالعه از مخلوط سه سروتیپ o78:k80، o2:k1 و o1:k1 باکتری اشریشیا کلی غیر فعال شده توسط حرارت همراه با ادجوانت آلوم برای تهیه واکسن استفاده شد. 96 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس به صورت تصادفی به صورت چهار گروه واکسینه و چالش داده شده با o78(سویه ی هومولوگ)، واکسینه و چالش داده شده با o26 (ســروگروپ هترولوگ)، غیرواکســینه و چالش داده شده با o78، غیرواکسینه و چالش داده شده با o26 تقسیم بندی شدند. در روز 14ام پرورش، واکسیناسیون به میزان 5/0 میلی لیتر به صورت زیرجلدی در ناحیه گردن صورت گرفت و در گروه-های غیرواکسینه به جای واکسن، از نرمال سالین استفاده شد. سپس در سن 35 روزگی، چالش مطابق گروه بندی،به میزان 5/0 میلی لیتر در ناحیه ی پشت گردن به صورت زیرجلدی انجام شد و ایمنی متقاطع ایجاد شده به وسیله ی این واکسن مورد مطالعه قرار گرفت. تاثیر واکسن تهیه شده بر ایمنی زایی متقاطع به وسیله ی بررسی صفاتی مانند میزان افزایش وزن بدن، ضریب تبدیل غذایی، میزان غذای مصرفی، درصد تلفات، مطالعه سرولوژیک، نشانه های بالینی و کالبدگشایی از جوجه های درگیر با بیماری و جداسازی باکتری مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. در بررسی صفات ذکر شده پس از چالش مشاهده شد که گروه های غیر واکسینه دچار کاهش اشتها و افت شدید مصرف غذا و کاهش وزن گیری شده اند. همچنین در کالبد گشایی موارد تلف شـده متعلق به گروه های غیرواکسینه، علایم مربوط به چهره بارز بیماری کلی باسیلوز مشاهده شد. در حالی که در گروه های واکسینه چالش داده شده با o78 و واکسینه چالش داده شده با o26 (سروگروپ هترولوگ) علایم درگیری بسیار خفیف تر بود. با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده در این مطالعه، می توان بیان کرد که واکسن مورد مطالعه توانایی ایجاد ایمنی متقاطع را در جوجه های گوشتی داراست و می تواند از بروز بیماری کلی باسیلوز به صورت بالینی و سرولوژیکی جلوگیری کند ولی در صورت بررسی میانگین افزایش وزن می توان گفت که شدت ایمنی متقاطع ایجاد شده توسط این واکسن کمتر از ایمنی ایجاد شده علیه سویه ی هومولوگ است.