نام پژوهشگر: سید محسن سعیدی مدنی
صفرعلی رضایی سید محسن سعیدی مدنی
امروزه توجه به رابطه میان اشتغال زنان در بازار کار به عنوان یکی از عوامل مهم و اثرگذار در رشد اقتصادی و باروری به عنوان عاملی موثر در رشد جمعیت، از مهم ترین و موضوعات مورد مطالعه در حوزه علوم انسانی و جمعیت شناسی است. در کشور ما روز به روز به تعداد زنان شاغل افزوده می شود. مطالعه آمارها و روندهای تاریخی در این زمینه، نشانگر حرکتِ مخالفِ نرخ های باروری با اشتغال زنان است. عوامل مختلفی بر باروری موثر می باشد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به اشتغال زنان اشاره کرد. در ایران نیز در اثر تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، به ویژه تحت تأثیر تحوّلات پدید آمده در خانواده و بهبود نسبی پایگاه و موقعیت شغلی زنان در سال های اخیر و هم زمانی آن با کاهش شدید باروری که از دهه 70 شروع و اوج گیری آن در سال های بعد و مخصوصاً 1385- 1390 و در سال های منتهی به سال 93 نمایان شده است، بررسی رابطه بین اشتغال زنان و باروری را مهم و ضروری می سازد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت: باروری در ایران با متغیرهای محل سکونت، اشتغال زنان، وضع زناشویی، وضعیت مهاجرت، سن و میزان تحصیلات زنان رابطه معنی داری دارد. در این مطالعه، تفاوت میان متغیرهای مورد نظر به تفکیک وضع اشتغال زنان، معنادار بوده است. نهایتاً متغیرهای فوق 49/2 درصد از تغییرات باروری زنان ایرانی را تبیین می کنند. بر مبنای آنچه پیرامون اشتغال زنان و باروری به طور کلی و بر اساس نتایج فرضیه ها بدست آمده، می توان اذعان نمود که تغییرات حاکم بر شرایط و موقعیت اقتصادی و اشتغال زنان بر کاهش باروری در ایران تأثیرگذار بوده است. به عنوان مثال افزایش میزان تحصیلات و اشتغال زنان هم با افزایش سنِ ازدواج مرتبط است و هم با افزایش شهرنشینی و در نتیجه مجموعه این عوامل کاهش باروری را منجر شده اند.