نام پژوهشگر: علی اعلمی
محمد ملاپور علی اعلمی
گیاه سرخارگل با نام علمیechinaceae purpurea ، حاوی ترکیبات و مواد موثره دارویی ارزشمندی می باشد که دارای خاصیت ضد قارچ، باکتری و ویروسی می باشند. آنزیم فنیل آلانین آمونیا لیاز (pal) یکی از مهمترین آنزیم ها در مسیر بیوسنتز فنیل پروپانوئیدها در گیاهان می باشد که نقش کلیدی را در تولید این ترکیبات ارزشمند دارد. در این تحقیق تغییرات بیان ژن و فعالیت آنزیم pal، آنتوسیانین، کلروژنیک اسید و کافئیک اسید در بافت ریشه و برگ گیاه سرخارگل تحت سه تیمار سالیسیلیک اسید دو میلی مولار ، متیل جاسمونات 200 میکرومولار و غلظت صفر در چهار زمان (صفر، 12، 24 و 48 ساعت) بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر متقابل دو فاکتور محرک و زمان در سطح احتمال یک درصد برای بیان ژن و فعالیت آنزیم pal در ریشه و فعالیت آنزیم pal در برگ معنی دار است. نتایج مقایسه میانگین نشان داد با گذشت زمان مقدار بیان ژن و فعالیت آنزیم pal تحت اثر محرک ها افزایش معنی-داری یافت. به طوریکه در ساعت 48 به حداکثر مقدار رسید. محتوای آنتوسیانین در ریشه در غلظت سالیسیلیک اسید دو میلی مولار بعد از گذشت 12 ساعت نسبت به شاهد و متیل جاسمونات 200 میکرومولار افزایش معنی داری یافت و در زمان های بعدی مقدار آن ثابت ماند. محتوای آنتوسیانین در برگ تحت تاثیر محرک ها در طول زمان روند کاهشی معنی-داری را داشت. محتوای کافئیک اسید و کلروژنیک اسید در ریشه در زمان 48 ساعت بعد از تیمار افزایش یافت به طوری که مقدار کافئیک اسید با تیمار سالیسیلیک اسید دو میلی مولار از ?g/g fw 502/2 به ?g/g fw 772/5 رسید. همچنین مقدار کلروژنیک نیز در همین تیمار از ?g/g fw 794/1 به ?g/g fw 543/16 افزایش یافت ولی مصرف متیل جاسمونات اثر قابل توجهی بر افزایش این ترکیب نداشت. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد مصرف محرک های سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات می توانند باعث افزایش بیان ژن pal، فعالیت آنزیم pal، کلروژنیک اسید و کافئیک اسید در ریشه گیاه سرخارگل شوند. واژه های کلیدی: بیان ژن، سالیسیلیک اسید، سرخارگل، متیل جاسمونات، pal
محدثه حیدری محمدرضا علیزاده
به منظور بررسی تاثیر مصرف کود سیلیسیوم بر میزان مقاومت به خوابیدگی بوته برخی ارقام اصلاح شده برنج، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1392 در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان (رشت) به اجرا گذاشته شد. ژنوتیپ¬های برنج مورد آزمایش شامل شش رقم اصلاح شده (کادوس، خزر، گوهر، سپیدرود، دیلم و درفک) به عنوان عامل اصلی و سه سطح کود سیلیسیوم (صفر، 100و 200 کیلوگرم در هکتار، از منبع اکسید سیلیسیوم) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج حاصل بین ژنوتیپ¬های مورد ارزیابی و سطوح کودی از لحاظ صفات مرتبط با خوابیدگی بوته تفاوت معنی¬داری وجود داشت. با افزایش کود سیلیسیوم، قطر، ضخامت و سطح مقطع میانگره های سوم و چهارم افزایش یافت. با توجه به همبستگی این صفات به ویژه همبستگی ضخامت با مقاومت به شکستگی در میانگره سوم (**0/741=r)، مقاومت به شکستگی در میانگره چهارم (**0/667=r) و مقاومت فشاری بوته (**0/605=r) و (**0/629=r)، به نظر می¬رسد که بیش¬تر بودن این صفات در ارقام اصلاح شده، در افزایش مقاومت به شکستگی و مقاومت فشاری، در نتیجه افزایش مقاومت بوته به خوابیدگی آنها نقش داشته باشند. با توجه به نتایج بدست آمده با افزایش مصرف کود سیلیسیوم، ارتفاع بوته و طول میانگره که از جمله شاخص های مقاومت به خوابیدگی بوته هستند، کاهش یافتند و همچنین شاخص مقاومت به خوابیدگی در میانگره های سوم و چهارم کاهش پیدا کرد. کاهش شاخص خوابیدگی در اثر مصرف سیلیسیوم باعث افزایش مقاومت به خوابیدگی در تمامی ارقام برنج مورد آزمایش شد. با توجه به نتایج حاصل از این آزمایش با افزایش مصرف کود سیلیسیوم، مقاومت فشاری و مقاومت به شکستگی میانگره های سوم و چهارم افزایش یافتند به نظر می رسد که این شاخص ها ، صفات مناسبی برای شناسایی میزان مقاومت به خوابیدگی بوته در ژنوتیپ های برنج می باشند.