نام پژوهشگر: فاطمه آروئی
فاطمه آروئی حمیدرضا عزیزی
نوزما قارچی از جنس میکروسپوریایی است، که اثرات منفی زیان بار بر زنبور عسل دارد. دو گونه نوزما آپیس و نوزما سرانا قارچ هایی هستند که سلول های اپی تلیال روده میانی زنبور عسل را آلوده می کنند. نوزمازیس در زنبور عسل اروپایی (آپیس ملی فرا) در کلنی های زنبور عسل سراسر دنیا وجود دارد. تا همین اواخر نوزما آپیس به عنوان تنها گونه ایجاد کننده بیماری در نظر گرفته می شد، که باعث خسارت اقتصادی سنگینی در زنبورستان ها شده است. گونه نوزما سرانا گونه تازه و در حال ظهور در زنبورعسل اروپایی است، ولی توزیع آن به خوبی شناخته شده نیست. هدف از این مطالعه، شناسایی مولکولی گونه های نوزما در استان فارس، استان اصفهان و استان چهار محال و بختیاری بود. تعداد صد و هشتاد نمونه مشکوک به نوزمازیس (مشاهده اسپور از طریق میکروسکوپ نوری) زنبور بالغ کارگر اروپایی از استان فارس (شهرستان های مختلف)، استان اصفهان و استان چهار محال و بختیاری مورد بررسی قرار گرفت. در حالی که تفکیک و تفریق با استفاده از مشخصات روش ریخت شناسی نوزما سرانا و نوزما آپیس دشوار است، از روش مولکولی برای تفکیک دو گونه استفاده شد. برای تعیین گونه های نوزما از روش (previously- developed pcr) و پرایمرها بر پایه rna ریبوزومی ژن 16 s استفاده شد. محصولات pcr خالص سازی و برای تعیین توالی به شرکت کره ای macro gen ارسال شد. برای بررسی تشخیص گونه ها محصولات pcr و توالی rna ریبوزومی ژن 16 s به ژن بانک ارائه شد (شماره دسترسی نمونه ها: kp318660 تا kp318663). تنها گونه نوزما سرانا در تمامی نمونه ها بر اساس مشخصات مولکولی تشخیص داده شد. این گونه در حال حاضر در زنبوزستان های استان های مورد مطالعه وجود دارد. بررسی های بیشتری به منظور تعیین شیوع و توزیع نوزما سرانا در سایر استان های ایران مورد نیاز است.