نام پژوهشگر: رهام شناسا

تحلیل و بررسی اپرای دیونیزس اثر ولفگانگ ریم؛ روایت داستانی، نمادگزینی و تکنیکهای آهنگسازی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده موسیقی 1393
  رهام شناسا   امین هنرمند

ولفگانگ ریم، آهنگساز و فیلسوف آلمانی، آخرین اپرای خود، اپرای دیونیزس را در سن شصت سالگی و پس از ساختن ده اپرا نگاشته است. به گفته ی ریم، وی بیش از ده سال برای طرح ریزی این اثر وقت گذاشته است. سناریو و لیبرتوی این اثر نیز همانند تمامی اپرای های دیگرش، توسط خود او تدوین شده است. داستانِ تخیلی و فراطبیعیِ این اپرا، برگرفته از وقایع و رویدادهای زندگی نیچه، فیلسوف آلمانیِ هم عصر واگنر است که با داستان های اساطیری یونان باستان در هم می آمیزد. شیوه ی داستان پردازی یا روایت داستانی و نمادگزینی او در این اپرا، به عنوان طرح اصلی این مقاله در نظر گرفته شده و در فصل اول به تفصیل به آن پرداخته شده است. نگارنده در این فصل به رمزگشایی و آشکار ساختن روابط و نمادهای بکار گرفته شده در لیبرتو، ارکستر و صحنه ها می پردازد. همچنین موسیقی این اپرا، در مقایسه با آثار پیشین آهنگساز، دارای تفاوت های قابل توجهی است. با وجود اینکه موسیقی وی در کل آتنال است، اما در مجموع رویکرد و تفکر تنال نیز به خوبی در موسیقی این اپرا مشهود است. نگارنده در فصل دوم این مقاله، با استفاده از مقاله ی ریچارد مک گریگور و کتاب ها و مصاحبه های خود ریم، به بررسی برخی از تکنیک های آهنگسازی ریم به خصوص در این اپرا می پردازد و رویکرد وی به موسیقی تنال را نیز مورد بررسی قرار می دهد.