نام پژوهشگر: محمدحسین ارباب‌زوار

پیش تغلیظ مقادیر اندک کادمیم توسط نانوذرات سریم اکسید (ceo2) و اندازه گیری آن با استفاده از اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1393
  سحر فرشباف زرین   محمود چمساز

در این پروژه از نانو ذرات سریم اکسید به عنوان جاذب مؤثر برای پیش تغلیظ مقادیر بسیار کم کادمیم در نمونه های نمکی استفاده شده است. مقدار مشخصی از نانو ذره مذکور به محلول حاوی کادمیم افزوده می شود و بعد از انجام عمل پیش تغلیظ در مدت زمان مشخص٬ با استفاده از مقدار کمی شوینده مناسب کادمیم واجذب شده و به وسیله اسپکترومتری جذب اتمی شعله ای اندازه گیری می شود. پارامترهای مختلف مؤثر بر راندمان استخراج بطور کامل بررسی شده و شرایط بهینه انتخاب گردید . تحت شرایط بهینه حد تشخیص برای کادمیم μg/ l 0/46 و انحراف استاندارد نسبی برای 7 اندازه گیری از نمونه μg/ l100 کادمیم٬ 3/3 درصد بود.فاکتور غنی سازی بر اساس شیب منحنی کالیبراسیون قبل و بعد از پیش تغلیظ برابر 83 محاسبه گردید. روش فوق بطور موفقیت آمیز برای اندازه گیری کادمیم در نمونه های حقیقی و مرجع استفاده شد.

استخراج مقادیر کم وانادیوم در نمونه های حقیقی با استفاده از روش میکرو استخراج مایع – مایع پخشی بر مبنای تشکیل زوج یون و اندازه گیری توسط دستگاه اسپکتروفوتومتری مرئی- فرابنفش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1393
  انسیه حسینی   محمود چمساز

روش ساده میکرو استخراج مایع مایع پراکنده شده بر مبنای تشکیل زوج یون، به منظور پیش تغلیظ مقادیر اندک وانادیوم و اندازه گیری آن توسط روش های اسپکتروفتومتری به کار گرفته شد. جفت یون بین کمپلکس وانادیوم-par با سورفاکتنت کاتیونی ctab تشکیل شده و سپس به درون فاز آلی کلروفرم استخراج و توسط اسپکتروفوتومتر uv-vis در طول موج 550 نانومتر اندازه گیری گردید. پارامترهای مختلفی که فرایند میکرو استخراج را تحت تاثیر قرار می دهند نظیر ph ،حجم و نوع حلال پراکنده کننده و استخراج کننده، زمان استخراج و سانتریفیوژ، غلظت عامل کمپلکس دهنده و اثر افزایش نمک مورد بررسی قرار گرفت و بهینه سازی شدند. تاثیر یون های مختلف بر فرایند استخراج وانادیوم از نظر ایجاد مزاحمت مورد آزمایش قرار گرفت. منحنی کالیبراسیون تحت شرایط بهینه رسم شد و دامنه خطی بین 5/1 تا 40 میکرو گرم بر لیتر از غلظت وانادیوم بدست آمد. حد تشخیص اندازه گیری 5/1 میکروگرم بر میلی لیتر و فاکتور غنی سازی بر مبنای نسبت شیب های منحنی کالیبراسیون بعد و قبل از استخراج یرابر 90 محاسبه شد. همچنین برای بررسی صحت روش ماده مرجع jr-1 برای اندازه گیری مقدار وانادیوم استفاده شد که مقداری قابل قبول با بازیابی 2/104 درصد را نشان داد. روش ارائه شده با موفقیت و در صد بازیابی مناسب برای اندازه گیری وانادیوم در نمونه های حقیقی از جمله آب شهر،آب دریا و نمونه برنج به کار برده شد.

اندازه گیری سولفیت و سولفید به روش پتانسیومتری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده علوم 1388
  سمیه رجب زاده   محمدحسین ارباب زوار

آنیون¬های سولفور شامل سولفیت و سولفید از نظر شیمیایی، بیولوژیکی، صنعتی و حفاظت محیط زیست از اهمیت فوق¬العاده¬ای برخوردار می¬باشند. ماهیت بسیار واکنش¬پذیر آن¬ها، مشکل اصلی در آنالیز این آنیون¬ها می¬باشد. بنابراین استفاده از روش¬های حساس، انتخابگر، سریع و ارزان قیمت به منظور تعیین این گونه ها، یک جنبه مهم برای کنترل فرایندهای صنعتی و حفظ محیط زیست می¬باشد. در کار حاضر، روشی ساده به منظور تعیین سولفیت وسولفید در نمونه¬های مایع و جامد مبتنی بر تبخیر سولفیت وسولفید به صورت هیدروژن سولفید و اندازه¬گیری پتانسیومتری سولفید در یک سیستم آزمایشگاهی پیشنهاد گردیده است. مشخصه¬های روش برای مثال به صورت: محدوده خطی (ppm 25-5 برای سولفیت و ppm 5-4/0 برای سولفید)، صحت (٪95< بازیابی)، دقت (٪16/1=rsd برای سولفیت و ٪67/0= rsd برای سولفید) و حد تشخیص ppm 5 مربوط به سولفیت و ppm 4/0 مربوط به سولفید تعیین گردیده است. تجهیزات آزمایشگاهی ساده و در دسترس، حساسیت مناسب و هزینه انجام کم، از مزایای مهم این روش می¬باشند.