نام پژوهشگر: علی‌اصغر میرزایی

تداوم و تحول فرهنگ سیاسی ایران عصر ساسانی در ایران دوره اسلامی (با تأکید بر عصر سلجوقیان)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  امامعلی شعبانی   علی اصغر میرزایی

فرهنگ سیاسی ایران، قدمتی به درازای تاریخ سیاسی ایران و ریشه در تاریخ ایران پیش از اسلام دارد. فرهنگ سیاسی عصر ساسانی چکیده و ثمره ی فرهنگ سیاسی ایران پیش از اسلام بود که صورتی از آن در اندیشه¬ی ایرانشهری تجلی یافت. با فروپاشی پادشاهی ساسانی، عناصر سازنده هویت و فرهنگ سیاسی ایران نیز دچار تغییرات گردید و فرهنگ سیاسی_ دینی اسلام جایگزین آن شد. با از بین رفتن قلمرو سیاسی ایرانشهر و شکل¬گیری قلمرو اسلامی بسیاری از مولفه های فرهنگ سیاسی ایران، به حیات خود ادامه دادند و با عناصر جدید اسلامی آمیخته گردیدند. با ورود ترکان به قلمرو ایران و حکومت اسلامی، عناصر جدیدی در فرهنگ سیاسی وارد گردید و سلجوقیان با تداوم سیاست در حکومت های اسلامی پیش از خود، به احیا و تداوم فرهنگ سیاسی ایران کمک شایانی نمودند. براین اساس، این پژوهش بر آن است تا تداوم و احیای فرهنگ سیاسی ایران عصر ساسانی در عصر سلجوقی را بررسی و واکاوی نماید.

مبانی مشروعیت دولت تیموریان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  محسن لونی   امامعلی شعبانی

این تحقیق تلاشی است در جهت بررسی مبانی مشروعیت دولت تیموریان. مشروعیت، همان توجیه عقلانی و قانونیت زمامداران برای اعمال حکومت بر مردم و نیز اطاعت شهروندان از آنان می باشد.پیدایی تیمور و جانشینانش سرآغاز دوره تازه ای در تاریخ ایران و آسیای مرکزی شد. شاهان تیموری که با زور و شمشیر قدرت را به دست گرفته بودند، بر این امر واقف بودند که اگر چه شمشیر و زور قدرت می آورد اما این مشروعیت است که موجب تداوم و توفیقات حکومتی خواهد بود. از این رو حفظ و تحکیم سلطنت، مقابله با بحران و مشکلات سیاسی ناشی از تزلزل قدرت و نیز فائق آمدن بر برخی از چالش های مشروعیتی، دغدغه ی اصلی آنان محسوب می شد. سلاطین و نظریه پردازان حکومتی این مقطع از تمام ابزارهای مشروعیتی، جهت حفظ و تحکیم پایه های قدرت خویش و غلبه بر موانع سیاسی و مشکلات احتمالی بهره بردند. در همین راستا پژوهش حاضر به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع معتبر تاریخی، دلایل و زمینه های کاربرد مشروعیت، اعم از ملی، سیاسی و مذهبیتوسط تیموریان را مورد بررسی قرار می دهد.این تحقیق بنیان هایی که تیموریان در زمینه ی مشروعیت مناطق مختلف نظیر الوس جغتای، ایران، عراق، آناتولی، شام و عثمانی مورد استفاده قرار دادند را بررسی می کند. همچنین الگوهایی را که آنان برای مشروعیت سازی مورد بهره برداری قرار دادند، ذکرمی کند و نقش گروه های مختلف نظیر علما، مورخان و شاعران را در کنار سلاطین تیموری در شکل گیری مشروعیت ترسیم می نماید. در نهایت نیز موانع و مشکلاتی را که تیموریان در این راه با آن مواجه بودند بیان می دارد. پژوهش حاضر توضیح می دهد که دولت تیموریان نیز مانند دولت های دیگر تلاش می کند که سلطه و اقتدار خود را از طریق مشروعیت حفظ کند. آنان برای آن که نظام سیاسی شان تداوم داشته باشد، در عرصه های مختلف، مشروعیت سازی کردند. دغدغه مشروعیت و روش های نهادینه کردن آن، تیموریان را وادار کرد تا از مورخان، شاعران، علما و غیره برای اثبات مشروعیت خویش بهره گیرند.

بررسی تطبیقی مدارس نوین ایران و عثمانی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اراک - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  رقیه مراد   علی اصغر میرزایی

پیشرفتها و ترقی همه جانبه اروپا و غرب به یکباره شرقیان از جمله ایران و عثمانی را با شکستهای سنگین نظامی روبرو و آنها را به عمق عقب ماندگی خود آگاه ساخت. روشنفکران ایران و عثمانی یکی از علل اصلی عقب ماندگی مملکت خویش را در اثر بیسوادی عمومی و ناکارآمدی نظام آموزش سنتی و هم چنین بیشتر پیشرفتهای غرب را در سایه نظام آموزشی مدرن و مدارس آنها می-دانستند. به همین دلیل سعی در اخذ و راه اندازی نظام آموزشی آنها کردند، این امر ابتدا در عثمانی در عرصه آموزش نظامی شروع، سپس به عرصه آموزش عمومی جامعه وارد شد و اولین مدرسه رشدیه در عثمانی و به تاسی از عثمانی در ایران تاسیس گردید. بررسی تطبیقی مدارس جدید این دو کشور همسایه با اشتراکات فرهنگی زیاد، نقاط اشتراک و افتراق مدارس نوین آنها را در روند تاسیس، رشد و توسعه نشان داده، هم چنین نشانگر کم و کیف واکنش نظام آموزش سنتی، دولتهای مربوطه، مذهب، علما و مردم عادی به آنها است و به عبارت بهتر کنش و واکنش متقابل دو نهاد سنت و مدرنیته را به خوبی روشن می سازد.