نام پژوهشگر: حوراء فاضلی کوچصفهانی
حوراء فاضلی کوچصفهانی علیرضا ترنگ
به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و فاصله کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه، راندمان تبدیل و ویژگی ¬های کیفی لاین امیدبخش برنج (oryza sativa l.)، از سری لاین¬ های ارسالی در قالب 2001 irfaon به نام¬ اختصاری لاین 7، آزمایشی در قالب فاکتوریل به صورت بلوک¬ های کامل تصادفی با دو عامل در سه تکرار در سال زراعی 1392 در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور واقع در رشت اجرا شد. مقادیر کود نیتروژن در سه سطح (150، 200، 250 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره 46 درصد و فاصله کاشت در سه سطح (15×30، 20×20، 25×25 سانتی¬متر) برای این لاین استفاده شد. کود در دو مرحله، 70 درصد از کود در نظر گرفته شده برای هر کرت، در حدود یک ماه بعد از نشاکاری و 30 درصد باقی¬ مانده نیز در مرحله قبل از خوشه¬ دهی به پلات ¬ها داده شد. نتایج آزمایش نشان داد که نیتروژن در صفات شاخص برداشت، طول خوشه، طول شلتوک، آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، درصد برنج سالم و درصد تبدیل اثر معنی دار داشته و فاصله کاشت نیز در صفات عملکرد، شاخص برداشت، پنجه ¬های بارور، پنجه¬ های کل، طول شلتوک، آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن، درصد برنج سالم ودرصد تبدیل معنی¬ دار شده است. حداکثر مقدار عملکرد دانه در تیمار 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با فاصله کشت15×30 سانتی متر و فاصله کشت 25×25 سانتی ¬متر به ترتیب با میانگین 6970 و 7272 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. حداکثر مقدار شاخص برداشت در تیمار 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار وفاصله کاشت 25×25 سانتی -متر بوده است. بیشترین طول شلتوک در تیمار 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و فاصله کاشت 25×25 سانتی مترمشاهده شد. حداکثر درصد برنج سالم در تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با فاصله کاشت 20×20 و بیشترین درصد تبدیل در تیمار 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با فاصله کاشت 20×20 بدست آمد. بیشترین مقدار درجه حرارت ژلاتینه شدن با مصرف 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و فاصله کاشت 15×30 سانتی¬متر بوده است. فاکتورهایی از قبیل آمیلوز و درجه حرارت ژلاتینی شدن، جزء فاکتورهای کیفی بوده و تحت تأثیر محیط اطرافشان قرار می گیرند.