فتوکرومیسم یک فرآیند شیمیایی است که در آن، ماده تحت تاثیر تشعشعات الکترومغناطیس دستخوش تغییرات بازگشت پذیر بین دو حالت با طیف جذبی و یا رنگ متفاوت می¬شود. اسپیروکسازین از جمله رنگزاهایی است که دارای خاصیت فتوکرومیکی می¬باشد. رنگزای ری¬اکتیو- دیسپرس به طور ذاتی و همزمان دارای خواص مطلوب هر دو رنگزای دیسپرس و ری¬اکتیو، قدرت پوشانندگی عالی نایکنواختی¬های فیزیکی کالا و ثبات بالای شستشویی، می¬باشد. جهت بهره¬مند شدن از مزایای هر دو رنگزای فتوکرومیک و رنگزای ری¬اکتیو- دیسپرس، رنگزای مناسبی طراحی شد. برای این منظور ابتدا با استفاده از 1- نیتروزو-2و7- دی-هیدروکسی نفتالین و 1و3و3- تری¬متیل-2- متیلن ایندولین یک رنگزای فتوکروم اسپیروکسازینی سنتز شد. سپس با دی¬آزوته کردن 2- (4-آمینو-2- متوکسی- 5- متیل¬فنیل¬سولفونیل)اتیل هیدروژن سولفات و ایجاد اتصال کوالانسی با کوپلر یک رنگزای ری¬اکتیو- دیسپرس فتوکرومیک سنتز شد. ساختار رنگزای سنتز شده از طریق آنالیزهای ft-ir و 1h-nmr تأیید شد. خاصیت فتوکرومیکی رنگزا با استفاده از اسپکتروفتومتر uv-visible بررسی و نتایج حاصله تأییدکننده این خاصیت بود. الیاف نایلون 6 و نانو الیاف نایلون 6 با رنگزای سنتز شده رنگرزی گردید و رنگرزی یکنواختی روی کالا ایجاد نمود. بیشترین راندمان رنگرزی در 8ph= و دمای 95 درجه سانتیگراد برای هر دو نوع الیاف و نانوالیاف حاصل گردید. ثبات شستشویی و ثبات نوری کالای رنگرزی شده به ترتیب 5-4 و 6 برای هر دو نوع از الیاف بدست آمد. نتایج حاصله از sem نشان داد که قطر نانوالیاف الکتروریسی شده بین 90 تا 200 نانومتر می باشد. نانو الیاف در مقایسه با الیاف متداول بدلیل نسبت سطح به حجم زیاد رنگپذیری بهتری داشتند.