تیره ی نعناع، بالغ بر6500 گونه ی گیاهی راشامل می شود،که در240 سرده قرارمی گیرند.این گیاهان همه جاروی،تنوعمورفولوژیکی زیادی رانشان می دهند.متابولیت های ثانویه ی مدل،درگیاهان تیره مونو،سزکویی،دی وتری ترپن ها،می باشد.سرده ی گزنه سا( lamium)،شامل تقریبا"40 موردگیاه یک ساله،علفی ویاپایامی باشدکه درسراسراروپا، آسیاوآفریقا،منتشرشده اند.درفلورترکیه،30گونه ی گیاهی،برای این سرده شناسایی ومعرفی شده است.ازگیاهان متعلق به گونه ی lamium garganicuml.که غول نعناع نیز نامیده شده است،بررسی زیرگونه های laevigatum و pulchrum درفلورترکیه، اثرات مختلف نظیر؛فعالیت ضدعفونی کنندگی،ضددرد ،ضدمیکروبی ومصرف کنندگی رادیکال های آزاد،گزارش شده است.گیاهان گونه یlamium garganicuml. ،که درنواحی مدیترانه ای وازایتالیاتاترکیه ومناطق شمال غربی ایران ،می رویند،شاید به خاطرانتشارمحدودشان، درایران کم ترموردتوجه پژوهشگران بوده اند .مطالعه کمیت وکیفیت اسانس این گیاه وتاثیرعوامل محیطی برآن ،برای به دست آوردن شرایط لازم برای کشت آن واستفاده ی دارویی بهینه ازآن ،ضروری به نظر می رسد. دراین پژوهش کمیت وکیفیت اسانس در6جمعیت مختلف آن درغرب ایران ،بررسی شد.بخش های هوایی خشک شده ی گیاهان،پس ازآسیاب شدن،به کمک دستگاه کلونجربه روش تقطیرباآب،درمدت 3 الی 4ساعت اسانس گیری شد.آنالیز کمی وکیفی محتوی اسانس،بااستفاده ازدستگاهgc-ms، agilent6890 ؛باستون سلیکای hb-5ms، وابعاد 30 مترطول،0/25 میلی مترضخامت ،وضخامت فیلم0/25میکرومتر،وبرنامه دمایی°c70سه دقیقه،°c15بردقیقه مدت2دقیقه تا°c120،و°c10بردقیقه مدت1دقیقه تا°c150,سپس°c20بردقیقه مدت2دقیقه تا°c220؛دمای injector وخط انتقال به ترتیب°c160 و°c160بود. کروماتوگرام های حاصل،به کمک کتابخانه ی wileyازنرم افزارxcalibur بررسی شد.تعداد42ترکیب دراسانس این گونه ی گیاهی شناسایی شد.نتایج به دست آمده،چنان متفاوت بودکه شش کموتایپ مختلف را،برای این گیاه نشان داد.در اسانس جداشده ازجمعیت نویجه ر،بامقدار%0/024 (v/w)،ترکیب عمدهδ- cadinene با%20/86 سهم بود. ترکیب (+)-spathulenol ، با سهم%15/31و trans-caryophyllene%8.96 دررده های بعدقرارداشتند. دراسانس جداشده ازجمعیت هانه بی، بامقدار %0/033 (v/w)، ترکیب عمده farnesol با%24/12 وترکیباتbicyclogermacrene ،با%13/72 و decalin %22/12،دررده های بعدقرارداشتند.اسانس جمعیت هه یات،بامقدار%0/035 (v/w)،ترکیبات عمده،به ترتیب عبارت بودنداز؛(+)-spathulenol باسهم%13/12، bicyclogermacrene(%11/25)و trans-caryophyllene (%10/21).اسانس به دست آمده ازجمعیت شاتره،بامقدار%0/042 (v/w)،ترکیبات عمده،به ترتیب عبارت بودنداز؛ trans-caryophyllene(%19/04)،δ-humulene (%8/45)، pregeijerene(%8/07).دراسانس به دست آمده ازجمعیت قاسملو،بامقدار%0/036 (v/w)،ترکیبات عمده،به ترتیب عبارت بودنداز؛ α-pinene(%19/61)،( germacrene d (%15/27)و( benzene,1,1-dimethylethyl(%9/51).ودراسانس به دست آمده ازجمعیت مارمیشو(%0/038، v/w)،ترتیب عبارت بودنداز؛d germacrene (20.02% )،( α-terpinolene(%13/20و(trans-caryophyllene(%11/55). تعدادترکیبات تشکیل دهنده ی اسانس درجمعیت های موردبررسی به ترتیب عبارت بودنداز؛10و13و17و18و13و14. سزکویی ترپن هامهم ترین اجزای تشکیل دهنده اسانس جوامع بودند.افزایش ارتفاع رویشگاه،منجربه افزایش اجزای اکسیژنه ی اسانس وموجب کاهش اجزای هیدروکربنه ی اسانس شده است.تغییر برخی ازفاکتورهای خاک مانند؛هدایت الکتریکی،اسیدیته ،درصدکربن آلی خاک وغیره ،اثراتی برمولفه های اسانس دارد.

اهمیت گیاهان دارویی در جوامع انسانی بر کسی پوشیده نیست، این گیاهان با تاریخ زندگی انسان پیوندی تنگاتنگ داشته و منبع مهمی از دارو های نجات بخش زندگی اغلب مردم دنیا محسوب می شوند. یکی از گام های اولیه جهت اصلاح و گزینش گیاهان، آگاهی از میزان تنوع ژنتیکی در بین جمعیت ها و گونه های موجود می باشد. در این تحقیق 15 جمعیت متعلق به چهار گونه بومادرانachillea spp. جمع آوری شده از مناطق مختلف آذربایجان شرقی از لحاظ تنوع ژنتیکی برخی سیستم های آنزیمی در مرحله گیاهچه ای به روش الکتروفورز در ژل آکریل آمید افقی 7 درصد و پروتئین های ذخیره ای بذور با روش sds-page مورد مطالعه قرار گرفتند. از بین سیستم های آنزیمی، پراکسیداز (pox)، گلوتامات اوگسالواستات ترانس آمیناز (got)، استراز(est)، کاتالاز(cat) ، اسید فسفاتاز(acp) و ریبولوز بیس فسفات کربوکسیلاز (rubisco)، برای دو آنزیم پراکسیداز و got نوارهای چند شکل قابل تفسیر در گونه ها و جمعیت ها به دست آمد. از این چند شکلی در بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت ها و گونه های فوق استفاده شد. برای پروتئین های ذخیره ای، 18 نوار پروتئینی مشاهده شد که چهارتا از آن ها مونومورف و بقیه پلی مورف یا چند شکل بودند. برای آنزیم پراکسیداز، از 13 نوار فقط یک ایزوزیم (11pox) مونومورف و بقیه پلی مورف بودند. برای آنزیم got تمامی ایزوزیم ها برای چهار گونه چند شکلی نشان دادند. کارآیی دو سیستم آنزیمی و روش sds-page در ارائه میزان تنوع موجود بین جمعیت ها و گونه ها متفاوت بود. ایزوزیم های پراکسیداز توانست درصد چند شکلی بالایی حتی در جمعیت های داخل گونه ها نشان دهد ولی ایزوزیم های got در تفکیک بین گونه ها کارآمدتر بود. به طوری که تجزیه کلاستر براساس فقط آنزیم gotچهار گونه را به خوبی از هم تفکیک کرد. محاسبه شاخص های تنوع ژنتیکی شامل تعداد آلل های موثر، تنوع ژنتیکی نی و شاخص شانون برای ایزوزیم های پراکسیداز نشان داد که جمعیت های متعلق به گونهa.filipendula بیشترین تنوع ژنتیکی را دارند. به طوری که 782a.fi با تنوع ژنتیکی نی 0/245±0/24 و شاخص شانون 0/341±0/341، بیشترین تنوع را در بین 15 جمعیت به خود اختصاص داد. همین نتیجه از طریق پروتئین های ذخیره ای نیز تائید شد. به طوری که تنوع ژنتیکی نی و شاخص شانون در گونه a.filipendula به ترتیب 0/228±0/243 و0/324±0/348، بالاترین مقدار را در بین گونه ها داشت. برای ایزوزیمgot بیشترین مقدار شاخص های تنوع در گونه a.tenuifolia به دست آمد. محاسبه فاصله ژنتیکی نی و تجزیه خوشه ای بر پایه upgma با این نتایج مطابقت داشت. این نتایج بیانگر این است که سیستم های آنزیمی پراکسیداز، got و در مرحله بعد الکتروفورز پروتئین های ذخیره ای بذور به خوبی قادرند جمعیت ها و گونه های بومادران را از هم تفکیک نمایند. می توان از این فناوری های زیستی جهت شناسایی و گزینش این گیاه دارویی و احیاناً سایر گیاهان دارویی استفاده نمود.

آللوپاتی را به عنوان اثرات مضر یا مفید مستقیم یا غیرمستقیم گیاهان بر یکدیگر به واسطه تولید ترکیبات شیمیائی موسوم به آللوکمیکال ها معرفی می کنند. گیاه تاج خروس وحشی (amaranthus retroflexus l.) از جمله علف های هرز با پتانسیل بالای آللوپاتیک بر روی گیاهان دیگر است. مطالعات نشان داده است که اثرات آللوپاتیک گیاهان، تحت تأثیر شرایط محیطی مختلف نظیر فراهمی عناصر، رطوبت خاک، بافت خاک، دما، تابش نور و اسیدیته خاک قرار دارند. لذا در این پژوهش اثرات آللوپاتیک گیاه تاج خروس وحشی در شرایط محیطی متفاوت از جمله خاک های با بافت های مختلف، خاک های استریل و غیراستریل، اعمال رژیم های آبی مختلف و اعمال تیمارهای نوری متفاوت بر میزان رشد و عملکرد گیاهان گندم و خیار در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه گیاهی از گیاه کامل تاج خروس وحشی خشک و پودر شده برای تهیه آبشویه، مورد استفاده قرار گرفت. جهت تهیه آبشویه 10 گرم از پودرخشک گیاه کامل در100 میلی لیتر آب مقطر به مدت 72 ساعت خیسانده شد و سوسپانسیون تهیه شده صاف گردیده و بعد از استریل شدن بذر گیاهان زراعی برای تیمار به کار گرفته شد. ابتدا گیاهان در شرایط کشت آزمایشگاهی با غلظت های مختلف از آبشویه تیمار شدند تا غلظت موثر تعیین گردد و در مراحل بعدی از این غلظت موثر تعیین شده برای اعمال تیمارها در شرایط مختلف استفاده شد. نتایج به دست آمده از آزمایشات نشان داد که آبشویه گیاه تاج خروس وحشی در غلظت های بالا تأثیر منفی بر روی گیاهان گندم و خیار دارد و میزان کاهش در رشد به غلظت آبشویه وابسته بود. اثرات آللوپاتیک آبشویه گیاه تاج خروس وحشی در خاک های با بافت مختلف به یک شکل نبود. کمبود آب سبب بیشتر شدن اثرات آللوپاتیک شد که احتمالا به دلیل افزایش غلظت موثر آللوکمیکال ها بود. در شدت های نور شدید در بسیاری از پارامترها اثرات آبشویه تحریک کننده بود که احتمالا به دلیل تجزیه ترکیبات آللوکمیکال در شرایط نوری شدید بوده است. اثرات بازدارندگی در خاک های استریل و غیراستریل تیمار شده با آبشویه به یک میزان مشاهده نگردید، با این وجود در مجموع اثرات بازدارندگی در خاک استریل بیشتر مشاهده شد.