نام پژوهشگر: محمد رضا شگرف نخعی
فاطمه حسن نژاد محمد رضا شگرف نخعی
چکیده: امروزه اختلال وسواسی – جبری (ocd) بیماری روانپزشکی شایع و قابل درمان است که به شکل های مختلف بالینی مانند وسواس شست وشو، وسواس فکری، وسواس وارسی و نظایر این ها مشاهده می شود. برای درمان این اختلال از شیوه های متعددی مثل رفتار درمانی، شناخت درمانی و دارو درمانی استفاده می-شود. با توجه به اثر مفید طرحواره درمانی در تخفیف علائم و بیماری های مختلف مثل اضطراب، اختلالات خوردن و... بر آن شدیم تا اثر این مدل از درمان را در درمان مبتلایان به ocd مورد ارزیابی قرار دهیم. روش: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون در مبتلایان به ocd بدون اختلال همراه دیگر است که تعداد 7 آزمودنی تحت طرحوار درمانی، 7 آزمودنی دارو درمانی و 6 آزمودنی تحت رفتار-درمانی قرار گرفتند. به کمک پرسشنامه های وسواس مادزلی و مقیاس dass21 ، میزان وسواس، استرس، اضطراب و افسردگی آزمودنی ها سنجیده شد. داده ها به کمک آزمون تحلیل واریانس چند متغییری و روش تحلیل کوواریانس مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند که کاهش نمره ها در مبتلایان به ocd در متغییر وسواس در طرحواره درمانی، دارو درمانی و رفتار درمانی معنی دار نمی باشد و هر سه به یک میزان اثربخش هستند ولی در متغییرهای استرس، اضطراب و افسردگی در گروه طرحواره درمانی نمره ها کاهش معنی دار نسبت به دارو درمانی و رفتار درمانی در پس آزمون و پبگیری نشان دادند. (05/0 p <) نتیجه گیری: نتایج به طور کلی تفاوت معنی دار بین طرحواره درمانی، دارو درمانی و رفتار درمانی در متغییرهای استرس، اضطراب و افسردگی نشان می دهند و این بیانگر آن است که طرحواره درمانی در کاهش استرس، اضطراب و افسردگی از کارایی لازم برخوردار است. واژگان کلیدی: اختلال وسواسی – جبری، طرحواره درمانی، رفتار درمانی، دارو درمانی