چکیده زبان شناسی نظام مند نقش گرا با نام مخفف sfl عنوان رویکردی است که هلیدی و هم فکران او برای توصیف و بازنمایی متن ارائه کردند. روشی که هلیدی برای توصیف متن معرفی می کند، بر نقش و معنای زبان استوار است. در این رویکرد متن براساس بافت موقعیتی آن و معنی شناسی بازنمایی می شود. رویکردی که در آن زبان نه وسیله ای ارتباطی بلکه یک نظام کارکردی است. پژوهش حاضر که به توصیف متن دو داستان کوتاه و بخش های ابتدایی دو داستان بلند از جمالزاده با توجه به نظریه ی نقش گرایی می پردازد، رهیافتی برای بازنمایی متون داستانی است. در این پژوهش انواع فرایندها که در این نظریه سنگ بنای متن است، با توجه به نقش و معنای آنها ارائه و نیز شگردهای زبانی شامل نوآوری های واژگانی، هنجارگریزی های نحوی و عادت های گفتاری نشان داده شده است. نیز بسامد کاربرد انواع فرایندها در هر داستان با توجه به جدول هایی که در بخش های مختلف تنظیم شده، تعیین شده است.

چکیده ادبیات اقلیمی و روستایی گونه ای از ادبیات است که فضاهای روستایی را در خود منعکس می کند؛ همچنین رویکردی بنیادین و تقریباً نوظهور محسوب می شود که در قرن حاضر حدوداً هم زمان با دوره ی حکومت پهلویِ اول مورد توجه قرار گرفت. تحولات اجتماعی و فرهنگی دهه ی 1340، از جمله انقلاب سفید، نفوذ اندیشه های مربوط به حزب توده و اهمیت یافتن مکتب ادبی رئالیسم در میان نویسندگان روستایی نویس، در شکل گیری ادبیات اقلیمی و قوام آمدن آن نقشی مهم و اساسی داشته است. غلامحسین ساعدی و جلال آل احمد از نویسندگانی هستند که پیشروی ادبیات اقلیمی محسوب می شوند. یکی از مهم ترین نویسندگانی که در این دوره در زمینه ی ادبیات اقلیمی فعالیت چشمگیری داشته است، امین فقیری می باشد که اوج نبوغ و هنر داستان نویسی خود را در مجموعه ی دهکده ی پرملال نشان داده است. اغلب آثار امین فقیری در حوزه ی ادبیات روستایی و اقلیمی می گنجد و مانند دیگر آثار نوشته شده در این حوزه، علاوه بر نشان دادن تفاوت های زندگی در شهر و روستا، به مضامینی چون فقر، جهل، بیگانه ستیزی، اعتراض، نشان دادن آداب و رسوم روستایی و برجسته کردن جنبه ی فولکلور آن؛ همچنین نشان دادن وابستگی روستاییان به زمین و آب، می پردازد. در این پژوهش ویژگی های ادبیات روستایی چه در حیطه ی فرم و چه در حیطه ی محتوا بیان می شود و ضمن ذکر اهمیت و جایگاه امین فقیری در ادبیات اقلیمی، ویژگی های نام برده، در آثار منتخب او بررسی می شود.

موضوع این تحقیق، بررسی ادبیت در نصیحهالملوک های فارسی است.این آثار دارای اهمیت بسیاری در ادبیات فارسی هستند و بر متون نظم و نثر بسیاری در ادبیات فارسی تاثیر گذاشته-اند. در پی تحقیق در نصیحه الملوک هااین نتیجه حاصل شد که این متون زیر نوع ادبی نوع تعلیمی در ادبیات فارسی محسوب می شوند

شاه شجاع از پادشاهان قرن هشتم است که روابط نزدیک حافظ با او او را معروف کرده است. این حاکم علاوه بر توجه به شاعران و عالمان و نویسندگان شعر نیز می سروده است. از او دیوانی شامل اشعار فارسی و عربی برجاست. علاوه بر دیوان، اشعاری پراکنده از او در تذکره ها و نسخ خطی و کتاب های تاریخی یافت شده است. همچنین رساله ای عربی در تعریف علم به او نسبت داده اند؛ ده نامه ای به نام «روح العاشقین» از او به چاپ رسیده که در انتساب آن به شاه شجاع تردید وجود دارد. این حاکم شاعر گاه به نقد اشعار شاعران بزرگی چون حافظ و سلمان ساوجی نیز پرداخته است. به دلیل هم زمانی دوران حکومت او با حافظ و ارتباط حافظ با دربار شاه شجاع، در اشعار هر دوی آنها تأثیراتی از شعر یکدیگر به چشم می خورد. برای آشکار کردن این تأثیر، جمع آوری و تصحیح اشعار شاه شجاع امری ضروری است.

بن مایه های داستانی، از نوع عناصر ساختاری – معنایی و زیبا شناختی هستند که به تقویت جنبه های ساختاری داستان کمک می کنند و سبب عمیق تر شدن مفاهیم مندرج در داستان می شوند. این پژوهش بر آن است تا نقش و کارکرد خضر را در مقام بن مایه ای داستان مورد بررسی قرار دهد. نتایج به دست آمده از رهگذر تحقیق حاضر، حکایت از این دارد که خضر به عنوان یک کهن الگو و بن مای? داستانی در بسیاری از متون فارسی ایفای نقش می کند و از این لحاظ باید متون صوفیانه را مقدم بر دیگر متون دانست که خضر در آن بیشترین نقش را به عهده می گیرد. عمده ترین کار کردهای این بن مایه عبارتند از: پیر و راهنما، یاریگر، نصیحت گو، مشکل گشا، تعلیم و راهزن طریقت. نکت? دیگر این که خضر در متون روایی فارسی – به ویژه در متون صوفیانه - نقش مثبت و گاه نقش منفی دارد.