نام پژوهشگر: زهرا جاویدی

تهیه و ارزیابی فیلم های بسته بندی ضدمیکروبی بر پایه پلی لاکتیک اسید (pla) در حفظ کیفیت فیله تازه ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1393
  زهرا جاویدی   فخرالدین حسینی

این تحقیق با هدف تهیه و ارزیابی فیلم های ضدمیکروبی بر پایه پلی لاکتیک اسید (pla) حاوی غلظت های مختلف روغن اساسی پونه کوهی (origanum vulgare l.)، جهت کنترل رشد باکتری های بیماری زا و عامل فساد در فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان صورت گرفت. در مطالعه حاضر روغن اساسی پونه کوهی در 3 غلظت (0/5، 1 و 1/5% وزنی-وزنی) با استفاده از روش قالب گیری به منظور بهبود ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و فعالیت ضدمیکروبی به ماتریس pla اضافه شد. نتایج میکروسکوپ نیروی اتمی نشان داد که ساختار سطحی pla با افزودن روغن پونه از لحاظ پارامترهای زبری (ra، rq) به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. هم چنین افزودن روغن پونه باعث بهبود آب گریزی سطحی و مقاومت گرمایی فیلم ها شد. با افزودن روغن تا سطح 1% (وزنی-وزنی) نفوذپذیری در برابر بخار آب فیلم های تولیدی بهبود یافت. هم چنین با اضافه نمودن روغن پونه میزان مقاومت کششی (ts) و مدول الاستیسیته (em) فیلم ها کاهش یافت، درحالی که ازدیاد طول تا نقطه پارگی (eab)به طور معنی داری افزایش یافت (5/0p<). افزودن روغن پونه به ماتریس pla، سبب تغییر شاخص های رنگ کلی، سفیدی و شدت رنگ گردید. تعیین ترکیبات شیمیایی روغن پونه با استفاده از دستگاهgc-ms نشان داد کارواکرول، تیمول و هیدروکربن های مونوترپن p-cymene و -terpineneترکیبات اصلی تشکیل دهنده این روغن بودند؛ کارواکرول با 85/81% بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد. سپس حداقل غلظت بازدارندگی (mic) و کشندگی (mbc) روغن پونه علیه برخی از مهم ترین باکتری های آلوده کننده موادغذایی شاملlisteria monocytogenes ، escherichia coli، staphylococcus aureus و salmonella enteritidis مورد بررسی قرار گرفت. روغن پونه کوهی فعالیت ضد باکتریایی مشهودی را در برابر باکتری های مورد آزمایش نشان داد؛ mic و mbc روغن پونه در مقابل این باکتری ها به ترتیب در محدوده 0/125 تا 0/5 (µl/ml) و 0/3 تا 1/25 (µl/ml) محاسبه شد. حساس ترین عامل بیماری زا در برابر روغن پونه کوهی s.aureus و مقاوم ترین آن e.coliتشخیص داده شد. در ادامه فعالیت ضد میکروبی فیلم های pla حاوی غلظت های مختلف روغن پونه کوهی، به دو روش تماس مستقیم و فاز بخار مورد سنجش قرار گرفت. نتایج نشان دهنده خواص بازدارندگی بهتر روغن پونه کوهی در روش تماس مستقیم نسبت به فاز بخار بود؛ به طوری که بالاترین میزان فعالیت ضدمیکروبی در برابر باکتری های گرم مثبت و گرم منفی در غلظت %5/1 روغن مشاهده شد. در ادامه فیلم pla حاوی %5/1 روغن پونه به منظور کنترل رشد باکتری های عامل فساد و تغییرات شیمیایی فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان به کار برده شد. در پایان نتایج نشان داد که فیلم های pla حاوی روغن اساسی پونه کوهی می توانند موجب کاهش رشد باکتری های عامل فساد (بار باکتریایی کل، باکتری های سرماگرا، باکتری های lactic acid و enterobacteriaceae)، کند نمودن فساد شیمیایی (ph و tvb-n) و کاهش از دست رفتن وزن فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان طی 16 روز نگهداری در دمای یخچال (c 4) شوند.