اظهارنظر در خصوص اتهام منتسب به متهم و دلایل آن و لزوم یا عدم لزوم ارسال پرونده به دادگاه به منظور محاکمه متهم را که با صدور قرار اعلام می شود و به موجب آن مرحله تحقیقات مقدماتی (در دادسرا) پایان یافته و پرونده از تصرف مقام قضایی خارج می گردد، قرار نهایی یا اظهارنظر قضایی می گویند. لذا اصولا جز موارد استثنایی تا زمانی که تحقیقات مقدماتی پایان نیابد، صدور قرار نهایی مجوز ندارد. در واقع قضات دادسرا (به طور معمول) بایستی پس از خاتمه و تکمیل تحقیقات مقدماتی نسبت به موضوع داوری کرده، قرار نهایی صادر کنند که این قرارها جریان تحقیقات را به طور کلی قطع کرده و پس از تایید آن پرونده یا بایگانی می شود و یا جهت رسیدگی به دادگاه فرستاده می شود. برخی از این قرارها پس از ورود به ماهیت صادر می شود و برخی بدون ورود به ماهیت پرونده تنها دائر بر عدم امکان اظهارنظر راجع به اتهام شخص متهم به دلایل شکلی است.