این رساله حاصل پژوهشی است درمقوله فضا ، مکان و حس مکان برای رسیدن به تجربه ای در طراحی پژوهشکده معماری . دراین راستا ضمن بررسی نظرات مطرح شده از سوی معماران و پژوهشگران علوم میان رشته ای و پس از کنکاش در تعریف عناوین مذکور ، دیدگاه های مختلف را مورد بررسی قراردادیم تا بتوانیم با دستیابی به مولفه های مکان و عوامل ایجاد کننده حس مکان به طراحی و خلق فضاهای پویا و ماندگار دست یابیم . دستیابی به مولفه های مکان و حس مکان و نشانه ها و نمادهای بروز این احساس، از اهداف اصلی ما دراین پژوهش بوده است . دراین راستا با تحقیقات میدانی و مطالعه نظرات اندینشمندانی چون نوربرگ شولتز ، رلف و دکتر فلاحت و تحلیل نظرات آنها به اختصار به تعریف مفاهیم و شاخصه های فضا و در پی آن تفاوت ونسبت آن با مکان و مولفه های مکان وسپس حس تعلق و سطوح و ابعاد و رویکردهای مخلتف آن خواهیم پرداخت . نوربرگ شولتز نیز معماری را هنر مکان می داند ، چراکه معماری هنری است که هدف آن ارائه تصویرهایی از جهان است . درک بهتری از مفهوم مکان و حس مکان می تواند فرصتی برای جبران عدم توازن در تاکید بر محیط فیزیکی و رفتار وتجارب انسانها در حوزه معماری ارائه دهد و در ایجاد فضایی پویا و زنده کارساز باشد. پس از بررسیهای نهایی در این پژوهش ما به یکسری مولفه در جهت معرفی فضا و مکان و شناخت بهتر حس مکان به منظور طراحی مناسب که خواص ماندگاری در ذهن ها راداشته باشد دست خواهیم یافت .