چکیده هدف از این آزمایش، بررسی اثر تنش گرمایی محیطی بر شاخص های متابولیکی و فیزیولوژیکی میش های آبستن نژاد زل، دالاق و رومانف بود. بیست و چهار راس میش آبستن 5/2 تا 3 ساله از سه نژاداز گله ای در گنبد کاووس انتخاب شدند. مدت این تحقیق شامل دوازده هفته متوالی از خرداد تا شهریور(سه هفته قبل و نه هفته در زمان تنش گرمایی) بود. نمونه های خون به صورت هفتگی در ساعت 13 جمع آوری و برای اندازه گیری هورمون های تیروکسین، تری یدوتیرونین و کورتیزول و فراسنجه های خون استفاده شد. ضربان قلب، تعداد تنفس و دمای رکتوم سه بار در هفته اندازه گیری شد. میانگین دما و رطوبت نسبیبه صورت روزانه ثبت گردید. نتایج نشان داد که در زمان تنش گرمایی غلظت هورمون های تیروکسین، تری یدوتیرونین و کورتیزول بین سه نژاد تفاوت معنی دار داشت (01/0>p)، به طوری که بالاترین غلظت تیروکسین در نژاد زل، بیشترین غلظت تری یدوتیرونین در نژاد رومانف و بالاترین غلظت کورتیزول در نژادهای زل و رومانف مشاهده شد. اختلاف معنی دار از نظر غلظت گلوکز (05/0>p) و پروتئین تام (01/0 >p)خون بین سه نژاد مشاهده شد، غلظت گلوکز در نژادهای زل و رومانف به صورت معنی داری بیشتر از نژاد دالاق بود، در حالی که غلظت پروتئین تام در نژاد دالاق به طور معنی دار از دو نژاد دیگر بالاتر بود. تفاوت معنی دار بین غلظت تری گلیسریدهای خون سه نژاد گوسفند وجود نداشت. تعداد تنفس بین سه نژاد تفاوت معنی دار داشت (01/0>p)، به طوری که در نژادهای دالاق، زل و رومانف به ترتیب 38/77، 72/104 و 61/96 تنفس در دقیقه بود. ضربان قلب و دمای رکتوم بین سه نژاد تفاوت معنی داری نداشت. نتایج تحقیق نشان دادکه با در نظر گرفتن سطح هورمون های تیروئیدی، کورتیزول، دمای رکتوم و نرخ تنفس، نژاد دالاق نسبت به دو نژاد دیگر کمتر تحت تاثیر تنش گرمایی قرار گرفت.