نام پژوهشگر: فاطمه توکلی قوچانی

طراحی، سنتز و بررسی ساختار ترکیب های کوئوردیناسیونی جدید از عناصر واسطه شامل لیگاند کربوکسامیدی تیازولی: ترکیبی از مطالعات تجربی و تئوری با نگرش مهندسی کریستال
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده شیمی 1393
  فاطمه توکلی قوچانی   علیرضا سلیمی

در این پروژه، طراحی و سنتز لیگاند کربوکسامیدی n-(3،1-تیازول-۲-ایل)-2-پیرازین کربوکسامید (l) انجام و با استفاده از طیف سنجی مادون قرمز، طیف سنجی جرمی و آنالیز تجزیه ی عنصری، مورد شناسایی های اولیه قرار گرفت. در طی تلاش های صورت گرفته، به منظور بدست آوردن تک کریستال مناسب از لیگاند (l)، سه ساختار پلیمرفی (li، lii و liii) حاصل و به کمک آنالیز پراش پرتوی x، تعیین ساختار گردید. در ادامه، با رویکرد مهندسی کریستال، ساختار هر یک از پلیمرف های بدست آمده، مورد بررسی قرار گرفت. مطالعات نشان داد، واحد بی تقارن هر سه ترکیب، شامل دو مولکول مستقل از لیگاند بوده که برهم-کنش ها و جهت¬گیری های متفاوتی را نشان می دهند. آنالیز سطوح هیرشفلد، نمودار اثر انگشتی دوبُعدی و مطالعات تئوری بر روی گونه های دیمر و تترامر، نقش مهم پیوند هیدروژنی و برهم¬کنش¬های ضعیف بر پایه¬ی π را در ساختار های li-iii نشان می-دهد. بررسی میزان انرژی پایداری، مربوط به گونه های مورد مطالعه، نقش مؤثر برهم¬کنش¬های هیدروژنی را در پایداری و هدایت ساختارهای پلیمرفی تایید می¬نماید. در مرحله¬ی بعد، کمپلکس¬های جدید از سری هالیدهای جیوه(ii) حاوی لیگاند (l)، [hg3cl6(l)2]n(۱)، [hg2br4(l)]n(۲)، [hgi2(l)]n(۳) و هم چنین کمپلکس [cdcl2(l)]n(۴) سنتز و به کمک روش های شناسایی اولیه ی ir، chn و نقطه ی ذوب، سنتز آن ها تایید گردید. آنالیز کریستالوگرافی پراش پرتوی x مربوط به کمپلکس های 1 و 2 نشان داد که دو کمپلکس، دارای ساختار پلیمری می باشند. تغییر آنیون همراه در این کمپلکس¬ها موجب تشکیل ساختارهای پلیمری متفاوت می گردد به طوری¬که برای کمپلکس ۱، زنجیر پلیمری دوبُعدی با آرایش نرده بان سه میله ای و برای کمپلکس ۲، زنجیر پلیمری یک¬بُعدی با آرایش نرده بان دومیله ای مشاهده شد. افزون براین، اثر آنیون همراه، منجر به تغییر حوزه¬ی کوئوردیناسیون فلز مرکزی با محیط های کوئوردیناسیونی متفاوت گردید. بررسی و مطالعه¬ی ساختاری نشان داد، در کمپلکس ۱، برهم¬کنش¬های ch⋯π، s⋯cl و در کمپلکس ۲، برهم کنش هایی از قبیل amide⋯π، br⋯s، br⋯h و br⋯br در انباشتگی ساختارهای پلیمری نقش دارند.