نام پژوهشگر: محمد طیبی خرمی
زهرا یوسفی زینب جعفریان
بررسی عناصر موجود در اندام¬های هوایی و لاشبرگ گونه¬های مرتعی از لحاظ کیفیت علوفه و حفاظت خاک و مقایسه سرعت تجزیه¬پذیری گونه¬های گیاهی نقش مهمی در معرفی گونه¬های گیاهی مناسب برای اصلاح مراتع دارد. در این مطالعه نرخ تجزیه¬ی برگ و ساقه¬ی جاشیر (prangos ferulaceae) در حالت انفرادی و ترکیبی، نرخ تجزیه¬ی برگ و ساقه¬ی بروموس(bromus tomentellus) در حالت انفرادی و ترکیبی و نرخ تجزیه¬ی برگ و ساقه¬ی بروموس و جاشیر در حالت انفرادی و ترکیبی مورد مقایسه قرار گرفت. منطقه مورد مطالعه قرق و ایستگاه آموزشی- پژوهشی حسین آباد در 25 کیلومتری غرب شیراز-کازرون واقع گردیده است. در این تحقیق لاشبرگ تازه ریخته شده (شامل برگ و ساقه) گونه¬های بروموس و جاشیردر تابستان1391، بلافاصله بعد از افتادن به صورت تصادفی و دستی از کف منطقه جمع¬ آوری شد. در این مطالعه از تکنیک کیسه لاشبرگ با ابعاد 20×20 سانتی¬متر و با منافذ 2 میلی¬متر استفاده شده است. هر کیسه با حدود 5 گرم نمونه گیاه خشک شده پر گردید. کیسه¬های لاشبرگ در شبکه¬ای متشکل از 7 ردیف (تیمارها) که هر ردیف شامل 6 ستون ( زمان جمع آوری نمونه¬ها) بود، در 3 منطقه (تکرار) نصب گردیدند. در زمان نصب و همچنین برداشت کیسه¬ها، دمای هوا، دما درسطح لاشبرگ و داخل خاک (عمق 5 سانتی-متری) با استفاده از دماسنج دیجیتال ثبت شد. تیمارها شامل برگ بروموس، برگ جاشیر، ساقه بروموس، ساقه جاشیر، ترکیب برگ و ساقه بروموس، ترکیب برگ و ساقه جاشیر و حالت ترکیبی برگ و ساقه جاشیر و بروموس بودند. تجزیه و تحلیل داده¬ها با استفاده از آزمون¬های تجزیه واریانس، آزمون t و دانکن انجام شد. تمامی آزمون¬های آماری با استفاده از نرم¬افزار spss v.20 و رسم نمودارها با استفاده از نرم¬افزار sigma plot v.12 انجام گرفت. پس از گذشت یک سال از فرایند تجزیه غلظت کربن، فسفر، پتاسیم و نسبت c/n در برگ و ساقه و حالت آمیخته هر دو گونه کاهش یافت. غلظت ازت در اندام¬های هر دو گونه افزایش یافت. غلظت نیتروژن و فسفر در برگ هر دو گونه در مقایسه با ساقه بیشتر بوده و غلظت پتاسیم در ساقه¬ی هر دو گونه در مقایسه با برگ بیشتر می¬باشد. برگ و ساقه¬ی جاشیر و همچنین حالت ترکیبی برگ و ساقه¬ی این گیاه در مقایسه با بروموس دارای غلظت نیتروژن بیشتر و دارای نسبت c/n کمتر می¬باشد، بنابراین انتظار تجزیه سریعتر آن می¬رود. شاخصه¬های فیزیکی و شیمیایی خاک در دو عمق 15-0 و 30- 15 مورد بررسی قرار گرفت. غلظت فسفر، پتاسیم و ازت خاک در دو عمق با یکدیگر تفاوت معنی¬دار نشان دادند، اما سایر پارامترهای خاک در دو عمق اختلاف معنی¬دار نداشتند. در این مطالعه همچنین کاهش وزن، ثابت تجزیه سالانه، درصد آزادسازی عناصر غذایی و پویایی عناصر غذایی در اندام¬های گیاهی در طی یک سال مورد بررسی قرار گرفت.
ملیحه کارگر غلامعباس قنبریان
در سالهای اخیر استفاده از دوربینهای دیجیتال و نرمافزارهای پردازش تصاویر رقومی به سرعت در حال گسترش است. در این مطالعه امکان استفاده از تصاویر تهیه شده توسط پلات عکسبرداری رقومی در اندازهگیری صفات مهم پوشش گیاهی شامل تراکم، فراوانی، غنا، تنوع، شاخص سطح برگ و امکان شناسایی گونههای گیاهی بررسی و نتایج آن با روشهای سنتی و رایج مقایسه شد. سه سایت نمونهگیری در حسینآباد، باجگاه و صفاشهر در استان فارس انتخاب شد. دادههای مورد نیاز در طول 3 ترانسکت 50 متری و در سطح 30 پلات 1 متر مربعی به روش سنتی برآورد گردید. به طور همزمان تصاویر رقومی واحدهای نمونهگیری تهیه شده و ویژگیهای مهم پوشش گیاهی با استفاده از قابلیتهای نرمافزار فتوشاپ (ver.cs6 photoshop)، پست (past ver.2.17) و متلب (matlab ver.2013) برآورد و محاسبه شدند. مقایسه و تجزیه و تحلیل آماری دادهها به کمک آزمونهای t جفتی و کای اسکوایر و تحلیل رگرسیون خطی در محیط نرمافزار spss(ver.22) انجام شد. نتایج نشان داد که بین شاخصهای تراکم و تنوع زیستی محاسبه شده در هر سه منطقه در دو روش سنتی و دیجیتالی اختلاف معنیداری وجود ندارد (p?0.05). همچنین نتایج نشان داد که امکان شناسایی دقیقتر گونههای چندساله با استفاده از تصاویر رقومی بیشتر است. رابطه رگرسیون بین شاخص سطح برگ به روش پردازش تصویر و روش آزمایشگاهی در هر دو گونه کنگر (r2=0.88) و جاشیرr2=0.77) ) معنیدار بود (p?0.05). نتایج نشان داد که بین زمان محاسبه شاخصهای تراکم (به جز سایت صفاشهر) و شاخص سطح برگ به دو روش سنتی و دیجیتالی در هر سه منطقه اختلاف معنیداری وجود دارد و همواره زمان صرف شده در عملیات میدانی روش عکسبرداری رقومی کمتر است. به طور کلی، روش عکسبرداری دیجیتال در ارزیابی ویژگیهای مهم پوشش گیاهی شامل فراوانی، تراکم، تنوع و غنا، شاخص سطح برگ و شناسایی گونههای گیاهی در رویشگاههای مورد بررسی که نماینده مراتع نیمهاستپی استان فارس هستند نتایج قابل قبولی را ارائه نمود.