نام پژوهشگر: سارا حسنوند جوانمرد

برآورد روند فنوتیپی و ژنتیکی برای سودآوری در گاوهای هلشتاین ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعتی اصفهان - دانشکده کشاورزی 1393
  سارا حسنوند جوانمرد   علی صادقی سفید مزگی

چکیده مطالعه حاضر به منظور برآورد سود اولین دوره شیردهی و ارزیابی ژنتیکی آن، در جمعیت گاوهای هلشتاین ایران انجام شد. برای این منظور از اطلاعات 219507 راس گاو ماده مولد هلشتاین از 569 گله کشور که اولین زایش آن ها طی سال های 1379 تا 1390 بود، استفاد شد. همچنین از اطلاعات اقتصادی که از سطح سه گاوداری بزرگ استان اصفهان جمع آوری شد، جهت برآورد سود اولین دوره شیردهی برای هر گاو استفاده گردید. با استفاده از رویه مدل های خطی تعمیم یافته ( proc glm ) نرم افزار آماری sas 9.1 عوامل موثر بر تغییرات صفت مورد مطالعه استخراج شدند و در نهایت اثر گله- سال- فصل زایش به عنوان عامل ثابت و اثر سن در اولین زایش ( درجه اول و دوم ) به عنوان عامل همبسته در مدل نهایی جهت ارزیابی ژنتیکی، قرار گرفتند. مولفه های ژنتیکی از طریق مدل حیوانی و با بهره گیری از روش متوسط اطلاعات حداکثر درست نمایی محدود شده ( aireml ) برآورد شد. روند فنوتیپی و ژنتیکی از طریق رگرسیون بر اساس سال زایش برآورد شد. همچنین میانگین سود اولین دوره شیردهی 61/17178 هزار ریال برآورد شد. روند فنوتیپی صفت سود در اولین دوره شیردهی بر اساس سال زایش برابر با 89/639- هزار ریال به ازای هر راس گاو ماده مولد برآورد شد. بخشی از این نزول در روند فنوتیپی به دلیل شرایط اقتصادی و نامناسب بودن وضعیت بازار در طی سال های گذشته می باشد. روند ژنتیکی برای صفت سود اولین دوره شیردهی بر اساس سال زایش برابر با 42/85 هزار ریال برآورد شد. همچنین تولید شیر با سهم 5/78 % از درآمد کل به ازای هر راس گاو ماده مولد مهمترین منبع درآمد اولین دوره شیردهی بود. بنابراین مهمترین دلیل صعودی بودن روند ژنتیکی سود اولین دوره شیردهی، انتخاب ژنتیکی شدید برای تولید شیر و بهبود وضعیت تولید گاوهای شیری در سال های گذشته می باشد. اثر گله- سال- فصل زایش و اثر سن در اولین زایش ( درجه اول و دوم ) تأثیر معناداری ( 01/0 > p) بر صفت سود اولین دوره شیردهی داشت. وراثت پذیری 22/0 با انحراف معیار 004/0 برای صفت سود اولین دوره شیردهی برآورد شد. باتوجه به مقدار وراثت پذیری برآورد شده می توان برای صفت سود اولین دوره شیردهی به طور مستقیم انتخاب انجام داد و به پیشرفت ژنتیکی مطلوبی رسید. واژه های کلیدی: گاو شیری، سود، مولفه های واریانس، ارزیابی ژنتیکی