نام پژوهشگر: نظرعلی ادبی فیروزیائی

حقوق کشورهای ثالث راجع به ماهیگیری در منطقه انحصاری اقتصادی از منابع مازاد دولت ساحلی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده حقوق 1390
  نظرعلی ادبی فیروزیائی   مرتضی نجفی اسفاد

مفهوم منطقه انحصاری اقتصادی، تا قبل از کنوانسیون 1982 حقوق دریاها ،مطرح نبوده است و تمام اختلافات بر سر محدوده عرض دریای سرزمینی بوده است، تسلط بر دریا و تصرف منابع آن دغدغه های اصلی کشورهای ساحلی دریا ،برای جلوگیری کشورهای پیشرفته ماهیگیر در این قسمت از دریا بوده است ،بنابراین دولتها در ارتباط با عرض دریای سرزمینی بشدت با هم اختلا ف داشتند، به همین دلیل کنفرانس اول و دوم راجع به حقو ق دریاها، نتیجه ای حاصل نشد ،زیرا عرض تعیین شده در این کنفراس ها در ارتباط با دریای سرزمینی ،دولتها را قانع نمی کرد ،کنوانسیون 1982 حقوق دریاها چون در یافته بود که دغدغه اصلی دولتها منابع اقتصادی موجود در دریا است، به همین دلیل بجای افزایش عرض دریای سرزمینی، یک منطقه جدیدی در سطح دریا ایجاد نموده است، که نام ان منطقه انحصاری اقتصادی بوده است در این منطقه، دولتهای ساحلی دارای حاکمیتی محدود ،برطبق حقو ق بین الملل برخوردار اند، بر عکس دریایی سرزمینی که تحت حاکمیت کشور ساحلی است و کشتی وسایر وسایل غوطه ور در آب باید قاعده عبور بی ضرر را در دریای سرزمینی ،به هنگام عبور رعایت کنند بر عکس منطقه انحصار اقتصادی ، که قاعده عبور ترانزیت به هنگام عبور حاکم است ،کنوانسیون 1982 حقوق دریاها،علی رغم اعطای این حقوق وامتیازات ،به دستاوردهای مهمی در سطح حقوق بین الملل دریاها دست یافته است که می توان به حفظ محیط زیست ، منابع مازاد ، عبور ترانزیت از تنگه ها ، شرایط عبور بی ضرر، ایجاد دیوانهای اختصاصی ، داوری های ویزه برای حل و فصل اختلافات و مواد الو ده کننده به دریاها اشاره نمود . واژگان کلیدی: 1- منطقه انحصاری اقتصادی 2-دریای سرزمینی 3- کشور ثالث 4-دولت ساحلی 5- ماهیگیری 6- حقوق و تعهدات