تحقیق حاضر در صدد تبیین عملکرد کارگزاران سه خلیفه نخست از نظر تاریخ اسلام است که بیتشرین آسیب را بر پیکر اسلام وارد نمودند و به بهانه حکومت اسلامی ارزش های اسلامی و انسانی را نادیده گرفتند. ما در این تحقیق سعی کرده ایم معرفی شخصیت و ویژگی کارگزار را بیان کنیم به عنوان نمونه شخصیت خالد بن ولید را مطرح کرده ایم و خصوصیت وی را بیان کرده ایم. همچنین عملکرد کارگزاران چطور بوده ارزیابی شده است ما به همین اکتفاء نکرده ایم بلکه تطبیق عملکرد کارگزار با قرآن و سنّت پیامبر(صلی الله علیه وآله) را نیز دنبال کرده ایم به عنوان مثال مغیره بن شعبه ولید بن عقبه خالد بن ولید طبق چه اصولی عمل می کردند آیا مطابق قرآن و سنت پیامبر بود یا طبق اصول دیگر. همچنین برخورد خلیفه با کارگزار خاطی یکسان بوده یا بین آنها تبعیضی قائل بود مثل اینکه مغیره خطاکار بود و مستحق مجازات امّا عمر بن خطاب با وی مدارا کرد سعد بن ابیوقاص یا ابوهریره نیز مرتکب خطاء شدند اما برخورد خلیفه با آنها به صورت مصادره اموال صورت گرفت. همچنین در این تحقیق توجه ویژه شده به نصب اقرباء و نزدیکان عثمان به پست های حساس حکومتی که در این شیوه سنت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) و حتی خلفاء پیشین نیز رعایت نشده به دنبال همین مطلب مواضع امام علی(علیه السلام) درباره کارگزاران عثمان بیان شده است.