هدف پژوهش¬حاضر،¬ بررسی نقش وضعیت اقتصادی – اجتماعی خانواده، فعالیت¬های خواندن در خانه و متغیرهای مربوط به دانش¬آموز (خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانش¬آموز ) بر پیشرفت سواد خواندن ، ¬بر اساس داده¬های پرلز 2006 بود. نمونه آماری استفاده شده در این پژوهش¬¬، پس از پالایش 5411 دانش آموز چهارم ابتدایی بوده است که در آزمون پرلز شرکت کرده بودند . مقیاس¬های مورد استفاده در این پژوهش ،از پرسشنامه¬های زمینه¬یابی خواندن برای متغیرهای وضعیت اقتصادی – اجتماعی و فعالیت¬های خواندن در خانه، پرسشنامه دانش¬آموز برای خودپنداره خواندن¬، نگرش به خواندن دانش¬آموز و وضعیت اقتصادی – اجتماعی¬ و نمره کل بخش سواد خواندن بر اساس نمره راش می¬باشد که به روش مدل معادلات ساختاری¬، اثر مستقیم¬، اثر غیر مستقیم و اثرکل متغیر وضعیت اقتصادی – اجتماعی خانواده (متغیر نهفته برونزا ) بر فعالیت های خواندن در خانه¬¬¬، خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانش¬آموز(متغیر نهفته درونزا) مورد بررسی قرار گرفت.پس از تائید مدلهای اندازه گیری متغیرهای نهفته و برازش مدل تابع ساختاری¬، نتایج نشان داد که مدل مورد آزمون¬، برازش مناسبی با داده ها دارد¬. ضمن اینکه نقش وضعیت اقتصادی – اجتماعی¬، فعالیت¬های خواندن در خانه خودپنداره خواندن و نگرش به خواندن دانش¬آموز بر پیشرفت سواد خواندن تائید شد. در مجموع¬، نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت اقتصادی – اجتماعی نقش مهمی در تبیین و پیش بینی واریانس پیشرفت خواندن دارد. هم چنین با توجه به مقدار قابل اهمیت واریانس تبیین شده از متغیرهای درونزا¬، نتایج این تحقیق می¬تواند مورد استفاده محققان و دست اندرکاران آموزش و پرورش قرار بگیرد.