چکیده: 1 یکی از واکنش های تراکمی چند جزئی شناخته شده مهم در قرن اخیر، واکنش بیگینلی است که در این واکنش مشتقات بسیار مهم دی هیدروپیریمیدینون ها به صورت تک مرحله ای سنتز می شوند که از اهمیت سنتزی و دارویی بالایی برخوردار می باشند. در سال 1893، پیترو بیگینلی، شیمیدان ایتالیایی واکنش تراکمی سه جزئی بترآلدهید (1)، اتیل استواستات (2) و اوره (3) را در حضور اسید کلریدریک گزارش کرد. 3، 4- دی هیدروپیریمیدینون- (1h)2 – اون و مشتقات سولفور آنها ( dhpms ) دارای فعالیت های فارماکولوژی از قبیل ضد ویروس ، ضد باکتری، ضد تومور، ضد التهاب و حتی به طور موثر به عنوان تعدیل کننده کانال های کلسیم به این ترکیبات نسبت داده شده است. اخیراً مشخص شده که بعضی از مشتقات دی هیدروپیریمیدینون به عنوان داروهای خوراکی ضد فشار خون و ضد تنش عمل می کنند. در این پژوهش، 4- آریل-3،4- دی هیدروپیریمیدینون- ( 1h )2– اون و تیون از تراکم چند جزئی و تک مرحله ای آلدهیدهای آروماتیک، - دی کربونیل، اوره و تیواوره در حضور کاتالیزورfe3-al-mcm-41 در حلال استونیتریل به دست آمده است. در این واکنش از fe3-al-mcm-41به عنوان یک کاتالیزور قابل بازیافت برای انجام واکنش بیگینلی استفاده شده است. چکیده: 2 کینوکسالین از جمله ترکیبات هتروسیکلی معروف است. این ترکیبات ازجمله ترکیبات مهم و پر اهمیت در شیمی داروئی هستند. مشتقات کینوکسالین در ساختار بسیاری از آنتی بیوتیک ها همچنین مواد تشکیل دهنده رنگ ها، مواد موثر الکترو لومینسانس، نیمه هادی های آلی، علف کش ها، حشره کش ها و نیز در ساختار دی هیدروآنولن ها، عوامل شکست dna به کار می روند و نیز در ساختار داروهائی از جمله ترکیبات ضد دیابت، ضد افسردگی، ضد قارچ، ضد hiv، ضد میکروب، ضد انگل، ضد سرطان، تب بر، ضد ویروس به کار می روند. در این پروژه نیز یکی از روش های سنتزی آن ها با استفاده از کاتالیزور fe3–al-mcm-41 از طریق تراکم مشتقات 1، 2 فنیلن دی آمین و 1، 2 دی کتون ها در حلال استونیتریل در دمای c° 100 گزارش شده است. در مقایسه با بسیاری از روش های ارائه شده این واکنش ها در زمان های بسیار کوتاه انجام شده و محصولات با بهره های بسیار بالا به دست آمده اند. کاتالیست های مورد استفاده در این سنتز al-mcm-41، fe3-al-mcm-41 بوده که این دو کاتالیست به دلیل اندازه بزرگ کمپلکس و باردار نبودن، واجذب آن ها در محیط واکنش مشاهد می شود. در اکثر روش های سنتزی از حلال هایی همچون استونیتریل، اسیداستیک، آب، اتانول و ... استفاده شده است اما در این روش ارائه شده از دو حلال استونیتریل و dmso استفاده شده است. چکیده: 3 کینولین ها، آنالوگ های نیتروژن دار نفتالن هستند، ساختار آن ها را می توان با جوش زدن یک حلقه بنزنی در موقعیتc3 / c2 پیریدین تشکیل داد. در ساختار این ترکیبات ده الکترون در آروماتیستی شرکت می کنند و مانند پیریدین دارای زوج الکترون غیر پیوندی می باشند که در آروماتیسیتی شرکت نمی کنند به همین دلیل دارای خصلت بازی اند. کینولین ها به واسطه خواص داروئی شان ترکیبات بسیار مهمی می باشند زیرا کاربردهای وسیعی به عنوان داروی ضد ملاریا، ضد التهاب، ضد آسم، ضد باکتری، ضد فشار خون و ضد تومور و .... دارند. در سال های اخیر به علت اهمیت بیولوژیکی بیشترین توجه بر روی سنتز ترکیبات 4،1-دی هیدرو پیریدیل متمرکز شده است. بسیاری از این ترکیبات در درمان بیماری های قلبی، تنظیم فشار خون، موثر هستند ،از جمله این ترکیبات دارویی، نیفه دیپین، نیکاردیپین، آملودیپین را می توان نام برد. 4- آریل-4،1- دی هیدروپیریدین ها مشابه هایی از کو انزیم های nadh هستند که فعالیت تنظیم کنندگی کانال های کلسیم برای آن ها کشف شده است و نیز حلقه های هترو سیکلیک متنوعی کشف شده اند که شامل ترکیبات متنوعی با فعالیت های بیولوژیکی زیادی هستند. روش های زیادی برای سنتز مشتقات پلی هیدرو کینولین گزارش شده است، زیرا این ترکیبات از اهمیت بیولوژیکی زیادی برخوردارند. روش کلاسیک شامل کوپل شدن سه ترکیب آلدهید، اتیل استواستات و آمونیوم استات در شرایط رفلاکس الکل می باشد، در این پروژه برای تهیه مشتقات ترکیب پلی هیدروکینولین، همواره سعی بر این بوده که یک روش سنتزی ساده تر، در مدت زمان کوتاه تر، با بهره بالا با استفاده از مواد اولیه قابل دسترس ارائه شود. بنابراین این واکنش را با استفاده از مشتقات آلدهید، اتیل استواستات، آمونیوم استات و دایمدن در حضور کاتالیزورهای مختلف انجام دادیم و توانستیم با بهترین بهره به محصول مورد نظر برسیم.

در این پایان نامه، ابتدا مشتقات جدید 4-سمی کاربازونوآلکیل-2-نفتول ها، تتراهیدروبنزو[α] زانتن ها، 1-آسیل تایو سمی کاربازیدهای 4-استخلاف شده، 3،1-دی فنیل-2-آزافنالن ها و n-آسیل-2- آزافنالن ها را سنتز نمودیم. در این واکنش ها احتمال می رود که محصولات از طریق حدواسط اورتو-کینون تولید شده باشند. تراکم آلدهیدها با 2-نفتول و سمی کاربازید هیدروکلراید در حضورکاتالیزور پارا-تولوئن سولفونیک اسید-سدیم استات (p-tsa/naoac) به عنوان یک واکنش چهار یا پنج جزئی برای تهیه 4-سمی کاربازونوآلکیل-2-نفتول ها به صورت تک ظرف در حضور و غیاب حلال انجام شده است. علاوه برسادگی و کارایی روش بدون حلال، کوتاه بودن زمان واکنش، سادگی جداسازی محصولات و سازگار بودن با محیط زیست این روش را ممتاز می سازد. همچنین ما یک روش جدید و سازگار با محیط زیست برای تهیه مشتقات تتراهیدروبنزو[α] زانتن با استفاده ازآلدهیدها، 2-نفتول و ترکیبات 3،1-دی کربونیل حلقوی در یک واکنش تراکمی سه جزئی و تک ظرف و در حضور مقادیر کاتالیزوری از zr(hso4)4 تحت شرایط بدون حلال ارائه نمودیم. سادگی، کوتاه بودن زمان واکنش، راندمان مطلوب و حذف حلال های سمی از جمله مزیت های این روش می باشد. بعلاوه، واکنش تراکمی آلدهیدها، 2-نفتول و 1-آسیل تایوسمی کاربازیدها به عنوان یک واکنش چندجزئی جدید و کارآمد برای سنتز مشتقات مختلف 1-آسیل تایو سمی کاربازیدهای 4-استخلاف شده در حضور کاتالیزور p-tsa تحت شرایط حلال و بدون حلال نیز انجام شده است. سنتز آسان 1-(?-آمینوبنزیل)-2-نفتول (باز بتی) از تراکم 2-نفتول، بنزآلدهید و آمونیاک توسط بتی در آغازقرن بیستم گزارش شده است. با بررسی واکنش تراکمی ترکیبات هیدروکسی آرومات با آلدهیدها و آمین ها یا آمونیاک در مقالات گزارش شده، به طور جالب دریافتیم که محصولات حاصل از واکنش 7،2-نفتالن دی ال در مقالات بررسی نشده است. بنابراین بجای 2-نفتول، 7،2-نفتالن دی ال را در این واکنش ها وارد کرده و مشتقات جدید 3،1-دی فنیل-2-آزافنالن را با استفاده از واکنش تراکمی 7،2-نفتالن دی ال، آلدهیدها و آمونیم هیدروژن فسفات در حلال آب-اتانول و تحت شرایط رفلاکس سنتز نمودیم. در ادامه کار قبل، ما واکنش چند جزئی و تک ظرف آلدهیدها، 7،2-نفتالن دی ال و آمونیم کربوکسیلات ها را در حلال اتانول و تحت شرایط رفلاکس به عنوان یک روش مستقیم و کارآمد برای تهیه مشتقات جدید n-آسیل-2- آزافنالن ارائه نمودیم. در این روش n-آسیل-2- آزافنالن ها با راندمان های مطلوب و در غیاب کاتالیست به دست آمدند. همچنین در این پایان نامه، چهار سری پلی آمید ایمید فعال نوری جدید از پلیمری شدن تراکمی 4،4-دی آمینوچالکن یا 5،2-بیس (4-آمینوفنیل)-4،3،1-اکسادیازول با چندین دی اسید فعال نوری با استفاده از معرف های متراکم کننده مختلف سنتز شده است. دی اسیدهای فعال نوری از تراکم چندین انیدرید نظیر پیروملیتیک دی انیدرید، تری ملیتیک انیدرید و بای سیکلو]2,2,2 [اکت-7-ان-6،5،3،2-تترا کربوکسیلیک دی انیدرید با اسیدهای آمینه از قبیل l-آلانین، l-والین، l-لوسین، l-ایزولوسین، l-فنیل آلانین و l-2-آمینو بوتیریک اسید در حلال استیک اسید تهیّه شدند. 4،4-دی نیتروچالکن با استفاده از یک واکنش دو مرحله ای تهیّه شده است. در مرحله اول ترکیب 4،4-دی نیتروچالکن از طریق یک واکنش تراکم آلدولی بین یک مول 4-نیتروبنزآلدهید و یک مول 4-نیترواستوفنون در حضورمقدار کاتالیتیکی از سدیم فسفات تهیّه شد. سپس ترکیب 4،4-دی نیتروچالکن بدست آمده از مرحله قبل با استفاده از معرف ملایم سولفید سدیم-بی کربنات سدیم (na2s / nahco3) در متانول احیاء شد. در نهایت پلی آمید ایمیدهای فعال نوری جدید شامل قطعات چالکن حساس به نور در زنجیراصلی از پلیمری شدن تراکمی 4،4-دی آمینوچالکن با n?,n-(پیروملیتوئیل)-بیس-l-آمینواسیدها یا n-تریمیلیتمیدو-l-آمینواسیدها تهیّه شدند. همچنین، 5،2-بیس (4-آمینوفنیل)-4،3،1-اکسادیازول با استفاده از یک واکنش سه مرحله ای تهیّه شده است. در مرحله اول ترکیب n-(4-نیتروبنزوئیل)-4-نیترو بنزوهیدرازید از طریق واکنش تراکمی دو اکی والان 4-نیتروبنزوئیل کلراید با یک اکی والان هیدرازین یک آبه در حضور تری اتیل آمین و در حلال n،n - دی متیل استامید (dmac) تهیّه شد. سپس، n-(4-نیتروبنزوئیل)-4-نیترو بنزوهیدرازید بدست آمده در مرحله قبل با استفاده از فسفوریل تری کلراید (pocl3) به عنوان معرف آبگیر تحت شرایط رفلاکس تبدیل به 5،2-بیس (4-نیتروفنیل)-4،3،1-اکسادیازول شد. در نهایت 5،2-بیس (4-نیتروفنیل)-4،3،1-اکسادیازول با استفاده از معرف پالادیم-چارکول 10% (pd-c) در حضور هیدرازین به عنوان هیدروژن دهنده، به دی آمین 5،2-بیس (4-آمینوفنیل)-4،3،1-اکسادیازول احیاء گشت. سرانجام پلی آمید ایمیدهای فعال نوری جدید شامل قطعات 4،3،1-اکسادیازول در زنجیراصلی از پلیمری شدن تراکمی 5،2-بیس (4-آمینوفنیل)-4،3،1-اکسادیازول با n?,n-(پیروملیتوئیل)-بیس-l-آمینواسیدها یا n، َn-(بای سیکلو[2،2،2] اکت-7-ان-6،5،3،2-تترا کربوکسیلیک) بیس l-آمینو اسیدها تهیّه شدند. ساختار و خواص پلیمرهای تهیه شده به روش طیف سنجی ft-ir، 1h-nmr، آنالیز عنصری، ویسکوزیته ذاتی و تست حلالیت مورد بررسی قرار گرفت. همچنین خواص گرمایی آنها نیز توسط تکنیک tga-dtg اندازه گیری شد.

واکنش چندجزئی آلدهیدها، دیمدون و 2-نفتول های استخلاف دار برای تهیه مشتقات 12-آریل یا 12-آلکیل-12،10،9،8-تتراهیدرو بنزو[?]زانتن-11-اون ها با استفاده از کاتالیزور ملایم، ارزان قیمت و دوستدار محیط زیست آمونیوم کلراید تحت شرایط بدون حلال. همچنین تهیه مشتقات n-آسیل-3،1-دی آریل-2-آزافنالن ها از طریق واکنش تک ظرف تراکم آلدهیدهای آروماتیک، 7،2-نفتالن دی اُل، کربوکسیلیک اسیدها و آمونیاک تحت شرایط بدون کاتالیزور و بدون حلال.

ترکیبات نفتو ایمیدازولی(3) از واکنش2،3-دی آمینونفتالن(1) با انواع آلدهید های آروماتیک (2) در حضور نیترات مس(ii) به عنوان کاتالیست با راندمان خوب سنتز شدند. ساده بودن و مناسب بودن روش تجربی از نظر زیست محیطی ونیز بی نیاز بودن محصولات از خالص سازی از جمله مزیت های این روش سنتزی می باشند. محصولات سنتز شده توسط روش های طیف سنجی ir، nmr، آنالیز عنصری و اندازه گیری نقطه ذوب شناسایی شده اند.

مشتقات 2–(آریل) – h1–1,3–بنزیمیدازول (3) با استفاده از یک روش آسان از واکنش ارتوفنیلن دی آمین (1) با آلدهیدهای آروماتیک (2) در حضور کاتالیزور na3alf6در دمای سنتز شدند. این روش دارای مزایایی می باشد. برای مثال می توان به راندمان بالا و خالص سازی آسان برای انجام واکنش اشاره کرد. روش های طیف سنجی ir و nmr و نقطه ذوب جهت شناسایی این ترکیبات استفاده شد.

در این پروژه سنتز مشتقات فعال نوری2,1بیس[s-تری آزولو [4،3-b][4،3،1] تایا دی-آزول-3-ایل] آلکان، شامل مشتقات l–آمینو اسید را به روش ساده انجام دادیم. ابتدا مشتقات بیس آمینو تری آزول را از ذوب دو ترکیب تایو کربو هیدرازید(i) و دی اسید های آلیفاتیک(a-c)ii بدست آوردیم، در ادامه بیس آمینو تریآزول (a-c)1 را با مشتقات n-فتالوئیل l-آمینو اسید های (a-d )2 ، در حضور فسفر اکسی کلراید تحت شرایط رفلاکس وارد واکنش کرده و محصولات 2,1بیس[s-تری آزولو [4،3-b][4،3،1] تایا دی آزول-3-ایل] آلکان (a-k)3 بدست آمدند.

چکیده فرایندی که در آن دو یا چند ترکیب قابل دسترس به طو ر همزمان و به صورت تک ظرف تولید محصول نمایند، واکنش چند جزئی نامیده می شود. واکنش های چند جزئی ابزار فوق العاده ای در شیمی ترکیبی هستند. این واکنش ها بسیاری از اصول شیمی سبز از قبیل، آب به عنوان حلال، انجام واکنش در شرایط بدون حلال، اقتصاد اتمی، گزینش پذیری بالا، کم بودن زمان واکنش و بازده بالا و . . . را رعایت می کنند. بر این اساس سنتز مشتقات 3و4 - دی هیدرو پیرانو[c] کرومن توسط واکنش چند جزئی، در شرایط بدون حلال با استفاده از آلدهیدهای مختلف و در حضور پای پیرازین و در دمای c? 100 انجام شد از مزایای این سنتز بازده بالای واکنش، زمان کوتاه و سادگی عملیات است (طرح1). h4- پیران ها و مشتقات آن ها به علت خواص بیولوژیکی متعددشان مانند فعالیت های ضد تشنج، ادرار آور، ضد انعقاد خون، ضد سرطان، ضد شوک، ضد آنا فیلاکتیک(حساسیت به پروتئین) مورد توجه قرار گرفته اند. به علاوه این ترکیبات به عنوان تقویت کننده حافظه برای درمان بیماری های عصبی مانند بیماری آلزایمر، تحلیل اعصاب محیطی، بیماری هانتینگتون، پارکینسون، سندروم داون و زوال عقل ناشی از ایدز به کار برده شده اند. طرح1

یک روش ساده و آسان برای سنتز مشتقات h4-پیران از طریق واکنش تراکمی بین ??, –بیس(بنزیلیدین) سیکلوآلکانون و مالونیتریل در حضور پای پیرازین به عنوان کاتالیزور بدون بو و آسان تحت شرایط رفلاکس به دست آمده است. با بهینه سازی شرایط واکنش، محصولات مورد نظر را با راندمان 62-82% به دست آمد.

2- اکسازولون-5-اون (آزلاکتون) ها ترکیبات چند عاملی هستند که به خاطر واکنش پذیری از طریق پیوند های c=c ، c=n و c=o شناخته شده اند. این ترکیبات در تعدادی از واکنش های جانشینی، حلقه افزایی و انواع دیگری از واکنش ها از جمله واکنش های دیمرشدن شرکت می کنند که تشکیل ترکیبات متنوع هتروسیکلی را میسر می سازد. آزلاکتون ها و مشتقات آن ها حدواسط های مهمی برای سنتز انواع مولکولهای فعال زیستی هستند و طیف وسیعی از خواص دارویی را نشان می دهند. همه این مشاهدات و نقش های حیاتی مشتقات هتروسیکلی آزلاکتون در واکنش های زیستی خاص ما را وادار می کند تا این مشتقات هتروسیکلی را سنتز کنیم. در این پروژه سعی شده است برای سنتز مشتقات آزلاکتون، یک روش ارزان، سریع و سازگار با محیط زیست ارائه شود. بنابراین از کاتالیزور زئولیت سنتزی nay استفاده شده است که ملایم، ارزان قیمت و قابل بازیافت است. همچنین استفاده از کاتالیزور ناهمگن زئولیت باعث می شود تا ترکیبات آزلاکتون را تحت شرایط ملایم، موثر و بدون محصولات جانبی، خالص سازی و با راندمان بالا سنتز نماییم. سادگی و مناسب بودن روش تجربی از نظر زیست محیطی، بازیابی کاتالیزور، مدت زمان کوتاه انجام واکنش و قیمت ارزان کاتالیزور از جمله مزیت های این روش هستند. ما در اینجا موفق شده ایم مشتقات آزلاکتون را از طریق واکنش گروه های کربونیل مختلف با هیپوریک اسید در انیدریداستیک و در حضور زئولیت به عنوان کاتالیزور در مایکروویو با قدرت 50% سنتز کنیم (طرح 3-1). طرح (3-1) برای انجام این واکنش، ابتدا بنزآلدهید و هیپوریک اسید را به عنوان مدل برای واکنش در حضور زئولیت به عنوان کاتالیزور و انیدریداستیک انتخاب کردیم. بعد از آزمایشاتی متوجه شدیم که بهترین شرایط برای این واکنش مقدار 1/0 گرم زئولیت در قدرت 50% مایکروویو است. زمانی که مقدار کاتالیزور از 1/0 به 2/0 گرم افزایش داده شد، راندمان محصول تغییری نکرد و همچنین زمانی که از قدرت 30% مایکروویو استفاده شد، واکنش انجام نشد و یا با قدرت 100% مایکروویو مواد مورد واکنش از بین رفت. بعد از بهینه کردن شرایط، این واکنش را با استفاده از مشتقات مختلف آلدهیدهای آروماتیک دارای استخلاف های الکترون کشنده و الکترون دهنده انجام دادیم و آزلاکتون های مربوطه را با راندمان های مطلوب با موفقیت سنتز نمودیم (جدول (2-2)، فصل دوم). به طور مشابه کتون های حلقوی از قبیل سیکلوپنتانون، سیکلوهگزانون و 4-ترشیوبوتیل سیکلو-هگزانون تحت همان شرایط وارد واکنش شدند و بدون هیچ مشکلی محصولات مربوطه را بدست آوردیم. مکانیسم تشکیل این ترکیبات که در طرح (3-2) آورده شده است به این صورت است: در ابتدا هیپوریک اسید در حضور انیدرید استیک خودتراکمی انجام می دهد و به آزلاکتون 2-فنیل اکسازول-5-اون تبدیل می شود. این حدواسط همچنین دو پروتون اسیدی دارد که با گروه کربونیل، متراکم شده و با از دست دادن یک مولکول آب، مطابق با روش ارلن مایر محصول آزلاکتون غیراشباع را می دهد. طرح (3-2) در نتایج به دست آمده از واکنش هیپوریک اسید با آلدهید و کتون های مختلف با یک استثنا مواجه شدیم. واکنش هیپوریک اسید و فتالدهایدیک اسید را تحت همان شرایط انجام دادیم و متوجه شدیم که دو واکنشگر برخلاف انتظار به جای تشکیل محصول a، محصول b را تشکیل دادند (طرح 3-3) و ساختار ترکیب bبا روش های طیف سنجی ft-ir، h-nmr1، c-nmr13 تایید شده است. طرح (3-3) به نظر می رسد که مکانیسم تشکیل ترکیب (b) که در طرح (3-4) آورده شده است احتمالا به این صورت است که ابتدا ترکیب a تشکیل می شود و یک واکنش جانشینی نوکلئوفیلی درون مولکولی اتفاق می افتد که در نهایت منجر به تشکیل یک انیدرید حلقوی می شود. طرح (3-4)

سنتز ترکیبات پیریمیدینی به علت خواص بیولوژیکی متنوع، مورد توجه خاص قرار گرفته است. بنابراین چند دسته متفاوت از این ترکیبات، در شرایط گوناگون از جمله رفلاکس، حرارت در محیط بدون حلال و ماکروویو، از طریق واکنش چند جزئی سنتز گردیدند و در نهایت خواص بیولوژیکی آن ها مورد بررسی قرار گرفت. در بخش اول این پژوهش، در یک واکنش شبه بیجینلی با استفاده از بنزالدهید یا سالیسیل آلدهید، اوره یا تیواوره و انواع کتون ها در حضور کلریدریک اسید به عنوان کاتالیزور، مشتقات جدید پیریمیدینی سنتز گردیدند. در تعدادی از این واکنش ها علاوه بر واکنش بیجینلی واکنش افزایش مایکل نیز انجام شد که در نتیجه آن ترکیبات پیریمیدینی حاوی پل اکسیژن تشکیل گردیدند. این واکنش در حضور تری اتیل آمونیوم بنزیل کلرید به عنوان کاتالیزور و در شرایط بدون حلال و همچنین با استفاده از ماکروویو انجام گردید. (طرح 3-1) در دومین بخش، در یک تراکم سه جزئی با استفاده از اوره یا تیواوره، انواع آلدهیدهای آروماتیک، باربیتوریک یا تیوباربیتوریک اسید، در محیط اتانول و تری فلوئورواستیک اسید به عنوان کاتالیزور، مشتقات جدید پیریمیدوپیریمیدین سنتز گردیدند. این واکنش در شرایط بدون حلال با کاتالیزور تری اتیل بنزیل آمونیوم کلرید و همچنین با استفاده از ماکروویو نیز تکرار گردید. (طرح 3-2) در ادامه، ترکیبات حاوی دو حلقه پیریمیدین از واکنش دی آلدهید، اوره یا تیواوره و بتا دی کربونیل در شرایط گوناگون شامل رفلاکس در شرایط اسیدی و قلیایی، یا با کاتالیزور تری اتیل بنزیل آمونیوم کلرید و بدون حلال و همچنین با تابش امواج ریزموج تهیه شدند. (طرح 3-3) در انتها، 2-آمینو-3-سیانوپیران ها در یک واکنش چند جزئی سنتز گردیدند و سپس ترکیبات حاصل با تری اتیل ارتوفرمات و استیک انیدرید در دی اکسان واکنش داده و محصولات به دست آمده با استفاده از آمونیاک و انواع آمین های نوع اول به پیریمیدین تبدیل شدند. (طرح3-6) استفاده از روش چند جزئی در سنتز این مشتقات پیریمیدینی، باعث بالا رفتن بازده، کوتاه شدن زمان و خلوص بالای محصول گردید. در بررسی خاصیت ضد باکتریایی، تعدادی از این محصولات خاصیت ضد باکتریایی مناسبی از خود نشان دادند.

ما سنتز مشتقات پیریمیدین را در حضور کاتالیزورهای مختلف دابکو ، اسید کلریدریک ، ،سولفامیک اسید و پارا تولوئن سولفونیک اسید مورد مطالعه قرار دادیم.کاتالیزور دابکو را در این واکنش ها بسیار موثر یافتیم ، مزیت این کاتالیزور بازده خوب در مدت زمان کوتاه و ایجاد محصولاتی با خلوص بالا بود. مشتقات پیریمیدین باواکنش تراکم حلقه زایی بیجینلی با بتا دی کربونیل،آلدهیدهای آروماتیک،اوره یا تیواوره تهیه شدند. به علاوه ازمشتقات پیریمیدین باکلرو استیل کلرایدیا دی برمو اتان در حضور دابکو ، تحت شرایط رفلاکس مشتقات تیازولو پیریمیدین را به دست آوردیم.

مشتق های باز شیف در سنتز ترکیب های آلی اهمیت بسیاری دارند. به واسطه خواص متعددی که از این ترکیب ها گزارش شده است، استفاده از آن ها در زمینه های مختلف علمی در حال گسترش است. در این پایان نامه تهیه باز شیف های جدید با استفاده از واکنش 2-آمینو-5-مرکاپتو- 1و3و4- تیادی آزول و آلدهیدهای آروماتیک انجام گردید و از اسید سولفوریک به عنوان کاتالیزگر استفاده شد. همچنین این واکنش در شرایط بدون حلال با استفاده از کاتالیزگر انتقال فاز (ptc) انجام گردید و با این روش محصول ها با بازده بهتر و در مدت زمان کمتر سنتز شدند. در نهایت خواص ضد باکتریایی این ترکیب ها مورد بررسی قرار گرفت. در بخش دوم این پایان نامه، واکنش تهیه باز شیف ها با استفاده از آمینو فنوکسی آلکوکسی آمینوبنزن های سنتزی در حضور کاتالیزگر پارا تولوئن سولفونیک اسید (ptsa) انجام گرفت. برای تهیه دی آمین ها از مشتق های نیتروفنل به عنوان ماده اولیه استفاده شد. در ابتدا با استفاده از واکنش جفت شدن یک ترکیب دی هالوژنه و مشتق های نیتروفنل، ترکیب های دی نیترو را سنتز نموده و بعد از یک مرحله احیاء با استفاده از پالادیوم مشتق های دی آمین تهیه شد. در اثر واکنش این دی آمین ها و سالسیل آلدهید در حضور ptsa باز شیف های مربوطه با بازده بالا تولید گردید و در مرحله آخر این لیگاندها با نمک های فلزی cu2+ و zn2+ وارد واکنش شده و کمپلکس های روی و مس سنتز شدند. خواص ضدباکتریایی این باز شیف ها و کمپلکس ها نیز مورد بررسی قرار گرفت.

1، 2، 4- تری آزول های استخلاف دار از نقطه نظر پزشکی، صنعتی و کشاورزی اهمیت زیادی دارند. علاوه بر این مشخص شده است حضور یک گروه مرکاپتو در موقعیت سه حلقه تری آزول باعث افزایش انواع مختلف فعالیت بیولوژیکی این حلقه می گردد. همچنین در ترکیبات بیس هتروسیکل حضور استخلافات ترفتالوئیل، ایزوفتالوئیل، 2، 6- پیریدین و 2، 5- پیریدین در موقعیت 5 حلقه نیز افزایش فعالیت های بیولوژیکی را به همراه داشته است. بنابراین یکی از اهداف این پروژه ساخت حلقه های بیس-3 - مرکاپتو - 1، 2، 4- تری آزول حاوی استخلاف های ترفتالوئیل، ایزوفتالوئیل، 2، 6 و 2، 5-پیریدین در موقعیت 5 و استخلاف متیل، اتیل و فنیل در موقعیت 4 حلقه به طور همزمان می باشد. 1، 3، 4- تیادی-آزول ها حاوی استخلاف نظیر تری آزول ها در پزشکی، صنعت و کشاورزی حائز اهمیت هستند. از دیگر اهداف این پروژه تهیه بیس-1، 3، 4- تیادی آزول های دارای استخلاف های ترفتالوئیل، ایزوفتالوئیل، 2، 6 و 2، 5- پیریدین در موقعیت 5 واستخلاف متیل، اتیل و فنیل آمین در موقعیت 2 حلقه است. حد واسط مشترک در سنتز بیس-3 - مرکاپتو- 1، 2، 4- تری آزول و بیس-1، 3، 4- تیادی آزول ها، بیس تیوسمی کاربازید می باشد. برای رسیدن به اهداف مورد نظر این پروژه، طرحی که متکی بر سنتز 36 نمونه جدید می باشد ارائه شده است.

در این پایان نامه، ابتدا مشتقات جدید 5-آریلیدن-3-آریل-2-(آریل ایمینو) تیازولیدین-4-اون و بیس تیازولیدینون ها را از تراکم آلدهیدها (آلدهیدهای آروماتیک معمولی و بیس آلدهیدها نظیر ترفتالدهید)، کلرواستیل کلرید و n,n-دی آریل تیواوره در حضور کاتالیزور مایع یونی تجدید پذیر کولین کلرید/اوره به صورت یک واکنش سه- یا شبه شش-جزئی سنتز نمودیم. همچنین ما یک روش جدید و سازگار با محیط زیست برای تهیه مشتقات گلیکولوریل، ایمیدازولیدین-2-اون، ایمیدازول-2-اون و ایمیدازول-2-تیول را با استفاده از مشتقات ?-دی کتون و اوره/تیواوره در حضور مقادیر کاتالیزوری از تری متیل سیلیل کلرید تحت شرایط بدون حلال ارائه نمودیم. از دیگر کارهای پژوهشی انجام شده در این پایان نامه، سنتز آسان وتک ظرف مشتقات تری آریل و تترا آریل ایمیدازول از تراکم آلدهیدها، آمونیوم استات/آنیلین و بنزیل در حضور مایع یونی تجدیدپذیر chcl/2zncl2 به عنوان کاتالیزور و محیط واکنش می باشد. در ادامه کار از یک روش ساده و مناسب برای تهیه مشتقات 9h-زانتن یا بیس فنول در واکنش تراکمی و تک ظرف زایلنول ها و آلدهیدهای آروماتیک در حضور کاتالیزور قابل بازیافت نانو ذرات مغناطیس اکسید آهن بهینه شده با n-پروپیل پی پیرازین سولفونیک اسید، تحت شرایط بدون حلال و دمای 120درجه سانتیگراد استفاده شده است. در پایان نیز سنتز مشتقات 3،4-دی هیدروپیریمیدین-2-اون/تیون از طریق واکنش تراکمی سه جزئی مشتقات آلدهید، اوره/تیواوره و ?-دی کربونیل در حضور کاتالیزور ناهمگن اکسید آهن عامل دار شده با کمپلکس بیسموت (iii) به عنوان لوییس اسید جدید انجام شده است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

از واکنش تراکمی ترکیبات بیس آلدهید 1a-c با 4-آمینو تری آزول 2a-b و 5-آمینو-4،3،1-تایادی آزول-2-تایول در استیک اسید، به ترتیب ترکیبات شیف-باز 3a-d و 4a-c تهیه شدند، سپس ترکیبات شیف-باز در حضور koh به نمک مربوطه تبدیل شدند. این نمک ها در واکنش با دی برمو آلکان های متفاوت طی یک واکنش حلقه ای شدن به ترتیب به محصولات آزا تایاکرون ماکروسیکل های 5a-f و 6a-d تبدیل شدند.(طرح 1) آزا کرون ماکروسیکل 8a-g از واکنش تراکمی بیس آمینو تری آزول 7a-c و بیس آلدهید 1a-c به دست آمدند. سپس از واکنش ساختارهای 8a و 8d با متیل یدید و بنزیل کلرید در حضور قلیا، محصولات لاریت اتر 9a-d تولید شدند.(طرح 2) ترکیبات 11a-p طی واکنش چند مرحله ای از ترکیب 4-آمینو تری آزول 2a-b به دست آمد. در این واکنش ابتدا ساختارهای 2a-b با آلدهیدهای آروماتیک طی یک واکنش تراکمی حدواسط های 10a-p تولید نمودند. سپس از حلقه ای شدن این حدواسط ها با اتیل کلرواستات در حضور سدیم هیدرید و در دمای اتاق، محصولات تری آزولو تایادی آزین 11a-p تشکیل شدند .(طرح 4) از واکنش 4-آمینو تری آزول 2a-b با n-فتالوئیل-l-آمینو اسید 12a-e در حضور فسفراکسی کلرید (pocl3) محصولات 4،2،1-تری آزولو [4،3،1][b-4،3] تایادی آزول فعال نوری 13a-j تولید شدند. فسفراکسی کلرید برای انجام این واکنش تراکمی لازم است. زیرا گروه اسیدی آمینو اسید را برای حمله آمینو تری آزول به آن فعال می کند.(طرح 4) ترکیبات 4،3،1-اکسادی آزول های دو استخلافی نامتقارن و فعال نوری 17a-j را طی یک واکنش حلقه زایی از دی آسیل هیدرازید 16a-j در حضور معرف آبگیر اسید سولفوریک تهیه نمودیم. همچنین محصولات 17a-j از روشی دیگر تهیه نمودیم، بدین ترتیب محصولات 17a-j را از واکنش آسیل هیدرازید 15a-b با n-فتالوئیل-l-آمینو اسید 12a-e در حضور فسفراکسی کلرید (pocl3) نیز تهیه نمودیم. .(طرح 5)

مشتقات اکتاهیدروکینازولین از طریق واکنش حلقه زایی بیجینلی 5، 5- دی متیل- 1، 3- سیکلوهگزادی اُن ، بنزآلدهیدهای آروماتیک و تیواُوره با راندمان (%85- 70) تهیه شدند؛ سپس مشتقات تیازولیدینی بااستفاده از مشتقات اکتاهیدروکینازولین ، اتیل کلرواستات ، آلدهیدهای آروماتیک و سدیم هیدرید به عنوان قلیا در حلال اتانول تحت شرایط رفلاکس به صورت تک مرحله ای، سنتز شدند.

مشتقات 2-(آریل)-11hو3-بنزیمیدازول با استفاده از یک روش آسان از واکنش ارتو-فنیلن دی آمین با آلدهیدهای آروماتیک در حضور کاتالیزورهایی با فرمول عمومی m(no3)2.6h2o که mفلزات واسطه مس ،نیکل ،کبالت ،آهن و منگنز می باشد.در دمای اتاق سنتز شدند.ترتیب فعالیت کاتالیست های فلزی در این واکنش سنتزی به صورت منگنز>آهن >کبالت >نیکل >مس می باشد.این روش دارای مزایایی می باشد برای مثال می توان به راندمان بالا ، خالص سازی آسان و زمان کوتاه برای انجام واکنش اشاره کرد . همچنین استفاده از کاتالیزورهای در دسترس و ارزان قیمت نیز یکی دیگر از مزایای این واکنش می باشد.