نام پژوهشگر: علی حیدری ساری

تعیین میزان تجمع برخی عناصر سنگین در مراحل مختلف زیست آرتمیای دریاچه ارومیه
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1380
  علی حیدری ساری   عباس اسماعیلی ساری

میزان تجمع عناصر سنگین ‏‎(pb, ni, cr, cd, zn)‎‏ در مراحل مختلف زندگی آرتمیای دریاچه ارومیه در سال 1379 مورد بررسی قرار گرفت. هضم نمونه های با استفاده از اسید نیتریک غلیظ و اسید کلریدریک صورت گرفت و با دستگاه جذب اتمی ‏‎a.a.s‎‏ مورد آنالیز قرار گرفتند. مقادیر اندازه گیری شده در آرتمیای بالغ: سرب 108-33/4، نیکل 39/32-3/13، کروم 28/23-5/6، کادمیم 2-1، روی 76/514-26/170، در ناپلئوس: سرب 625/4-1، نیکل 2-75/0، کروم 125/3-75/1، کادمیم 75/0-125/0، روی 5/242-25/46 و در سیست: سرب 66/4-0، نیکل 875/4-25/1، کروم 125/1-125/0، کادمیم 291/0-083/0، روی 34/138-5/67 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بود. نتایج حاصل با نتایج محققانی که در سال 1376 بر روی ناپلئوس دریاچه ارومیه، دریاچه بزرگ نمک و خلیج سانفراسیسکو انجام گرفته است مطابقت داشت. اختلاف معنی دری بین میانگین غلظت عناصر سنگین مورد مطالعه در بالغ آرتیما با ناپلئوس و سیست آن وجود دارد که نشانگر جذب و تجمع سریع این عناصر در مرحله بلوغ این آبزی می باشد. جهت مقایسه، میزان عناصر مذکور در سیستم های دریاچه اینچه گرگان و دریاچه مهارلو شیراز نیز تعیین گردید. میانگین مقادیر این عناصر در سیست دریاچه ارومیه: سرب 57/1، نیکل 5/2، کروم 6562/0، کادمیم 2187/0، روی 46/91، گرگان: سرب 375/8، نیکل 25/7، کروم 375/2، کادمیم 5/0، روی 205 و شیراز: سرب 875/8، نیکل 5/10، کروم 625/2، کادمیم 875/0، روی 5/192 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک بود. اختلاف میانگین غلظت عناصر سنگین مورد مطالعه در سیست دریاچه های اینچه گرگان، مهارلو شیراز و ارومیه معنی دار بود. میزان عناصر سنگین در سیست دریاچه ارومیه کمتر از سیست های دریاچه اینچه و مهارلو بود.