نام پژوهشگر: محمد رضا زارع مهرجویی
عباس دهقانی فتح ابادی محمد رضا زارع مهرجویی
آب به عنوان یک نهاده تولیدی، همانند سایر نهاده های تولیدی دارای تقاضا و در نتیجه ارزش است. متقاضیان این منبع حیاتی نیز با توجه به نوع مصرف و ارزش محصول تولیدی، اقدام به خرید آب می کنند. به همین دلیل در این مطالعه به تعیین ارزش اقتصادی آب های زیرزمینی در شهرستان زرند با توجه به میزان املاح موجود در آب (کیفیت آب) می پردازد.برای بدست آوردن قیمت آب جهت آبیاری در بخش کشاورزی می توان از تجزیه وتحلیل روش قیمت گذاری بر اساس تابع تولید استفاده کرد.به منظور بدست آوردن ارزش اقتصادی آب¬های زیرزمینی در این مطالعه از روش پارامتری و رهیافت تابع تولید استفاده شد.برای این منظور آمار و اطلاعات مورد نیاز این مطالعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای و تکمیل 150 پرسشنامه در سال 93-1392 جمع آوری گردید.برای بررسی هدف تحقیق تابع تولید مناسب توسط نرم افزار eviews تخمین زده شد و با استفاده از آن ارزش اقتصادی هر مترمکعب آب با توجه به طبقه بندی میزان هدایت الکتریکی محاسبه گردید، نتیجه این تحقیق نشان می دهد که طبق طبقه بندی هدایت الکتریکی کمتر از 5000 ، بین 5000 و 10000 و بیشتر از 10000 ، میزان متوسط ارزش تولید نهایی هر مترمکعب آب به ترتیب 4/8876 ریال ، 5/5524 ریال و 7/2226 ریال محاسبه گردید. بعبارتی ارزش تولیدنهایی آب در تولید محصول به میزان کیفیت (میزان هدایت الکتریکی) آب بستگی دارد.
مصطفی حبیب زاده حقیقی دشتکی محمد رضا زارع مهرجویی
امروزه کشاورزی یک فعالیت اقتصادی است که سهم بسیار مهمی در تولید ناخالص داخلی هر کشور به وسیله¬ی تامین امنیت غذایی مردم آن ایفا می¬کند. بسیاری از تحلیل¬های اقتصادی تنها بر روی افزایش رفاه اقتصادی کشاورزان تاکید می¬کنند بدون اینکه به مسایل زیست محیطی توجهی داشته باشند. لذا در این مطالعه، برای تعیین الگوی بهینه کشت عمده محصولات زراعی شهرستان شیراز، از برنامه ریزی آرمانی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز برای سال زراعی 1391-1392 از اداره آمار جهاد کشاورزی استان فارس تهیه شده است. به منظور دستیابی همزمان به اهداف اقتصادی و اهداف زیست محیطی در این مطالعه چهار هدفه حداکثر کردن سود، حداقل کردن ریسک، حداقل کردن مصرف کود شیمیایی و حداقل کردن مصرف آب در نظر گرفته شده است. الگوی بهینه تحت دو سناریو بدست آمده است. سناریوی اول، مقادیر سمت راست هر یک از اهداف با استفاده از برنامه ریزی تک هدفه بدست آمده است. در سناریوی دوم مقادیر سمت راست برای هدف اول 10 درصد بیشتر از منطقه، اهداف دوم، سوم و چهارم 10 درصد کمتر از منطقه تعیین شده است. نتایج نشان داد که محصولات گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، هندوانه، پیاز، گوجه فرنگی، لوبیا قرمز و برنج در سناریوی اول به ترتیب به اندازه 40000، 4934.323، 3387.539، 1500، 878.317، 1498.338، 1000 و 1585.56 هکتار کشت می¬شوند. در سناریوی دوم محصولات گندم آبی، گندم دیم، جو آبی، هندوانه، پیاز، گوجه فرنگی، لوبیا قرمز و برنج به ترتیب به اندازه 4000، 6000، 107.241، 1500، 77.419، 1942.897، 1000 و 1812.481 هکتار کشت می¬شود. با توجه به یافته ها امکان افزایش سود و افزایش بهره وری منابع نسبت به شرایط فعلی با توجه به اهداف زیست محیطی نیز وجود دارد.