آغاز خلافت حضرت علی علیه السلام و ظهور جنگ های داخلی میان مسلمانان ، منشاء پیدایش فرقه های متعددی در بین مسلمین همچون خوارج گردید. شعــارهای «حسبنا کتاب الله» و«لاحکم الا للّه » مبنای دعوت مارقین قرار گرفت که می توان آنها را به عنوان اولین نقل گرایان یاد کرد که با چنین شعار هایی در برابر خلیفه مسلمین ایستادند. تا زمان حیات پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله به جهت وجود وحی و شفاف بودن حکم شرعی ، کاربرد اجتهاد و به کار گیری عقل در تبیین و تفسیر احکام ، موضوعیت نداشت ولی پس از آن حضرت بود که جریاناتی همچون اخباری گری که استناد به اخبار و احادیث را اصل شمرده و تفسیر و توجیه عقلانی را رد کردند به وجـود آمد، و در سیر این جریان ، بودند عالمانی که راه اعتدال را در پیـش گرفته و یا با تندروی ها و افراطی گری خود از مقصد دور مانده اند. در این پ‍‍ژوهش، سعی بر آنست که علاوه بر بررسی سیر جریان اخباری گری در ادوار مختلف تاریخی با توجه به مبانی خاص کلامی، حدیثی و فقهی آن ارتباط این جریان با تحولات سیاسی و اجتماعی تشیع مورد بررسی قرار گیرد. همچنین شناسایی عالمان این جریان فکری مانند محدث نوری که در عرصه های مختلف علمی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نقش موثری ایفا کرده و دراین راه از هیچ گونه تلاش برای حفظ میراث علمی تشیع و بارور کردن فرهنگ دینـی مسلمانان دریغ نورزیدند ، این ضرورت را ایجاب می کند که ابعاد مختلف زندگی آن محدث بزرگ شیعه مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد .