نام پژوهشگر: عبداالحسین میلانی
حمید گشتی محمدرضا علم
استان خوزستان به عنوان محل اکتشاف نخستین چاه های نفت از همان آغاز توجه دول بزرگ را به خود جلب کرد. مجاورت با کرانه های خلیج فارس و وجود رود کارون بر اهمیت آن بیش از پیش افزود. مجموع? این عوامل باعث شد که این استان در فاصل? تقریبی ربع قرن، دو بار به اشغال قوای بیگانه درآید: نخست همزمان با روی کار آمدن احمدشاه قاجار ،امپراتوری انگلستان برای حفظ منابعِ نفتی در دستِ خود و جلوگیری از دستیابی آلمان و عثمانی به مخازن نفتی خوزستان و همچنین استمرار تسلط بر آبراه مهم خلیج فارس ،خوزستان را به اشغال خود درآوردند،اگر چه با مقاومت هایی از ناحی? عشایر عرب خوزستان مواجه شدند.دیگر بار نیز در شهریور 1320.ش به بهان? حضور جاسوسان آلمانی در ایران و در حقیقت برای جلوگیری از تسلط آلمان نازی بر چاه های نفت منطق? قفقاز بار دیگر بیطرفی ایران را نقض کردند و ضمنِ اشغال بنادر خوزستان ،راه آهن و دیگر راه های ارتباطی استان را در اختیار خود گرفته و با ارسال تجهیزات و مهمات جنگی به شوروی توانستند آن کشور را از خطر سقوط برهانند. این پژوهش در پی پاسخ دادن به این پرسش است که علل اشغال خوزستان در طی دو جنگ جهانی چه بوده است؟ و هدف پژوهش حاضر این است که با پاسخ به پرسش بالا، ابعاد ناگفته و ناشناخت? تاریخ خوزستان، در این دو بره? تاریخی را با استناد به کتب و منابع روشن سازد.