نام پژوهشگر: رضا التیامی

بررسی تاثیرات دفاعی - امنیتی تنگه ی هرمز بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمدتقی خادمی فرد   علی باقری

تنگه هرمز با تردد سالیانه 20هزار فروند شناور، یکی از مهم ترین تنگه های بین المللی محسوب می شود که در ردیف حیاتی ترین تنگه های عبور و مرور جهان است؛ زیرا خلیج فارس دریای نیمه بسته ای است که اهمیت ویژه ای در معادلات بین المللی انرژی دارد؛ در نتیجه، تنگه هرمز همچون کلید ورودی به این دریا محسوب می شود. بیش از 100 تنگه میان اقیانوس ها و آبراه های مختلف در جهان وجود دارد که عرض آن ها کمتر از 40 کیلومتر(25 مایل) است. از میان این یکصد آبراه کم عرض بر اساس تعداد عبور کشتی ها، قطب اقتصادی، آسیب پذیری جغرافیایی، استفاده نظامی و اهمیت راهبردی می توان تنها به پنج تنگه اشاره کرد.تنگه های هرمز، جبل الطارق، بسفر، داردانل و باب المندب در جایگاه ویژه اقتصادی و سیاسی جهانی قرار دارند. در این میان، تنگه هرمز از اهمیت خاص امنیتی در سطح بین الملل برخوردار است، زیرا مهم ترین گلوگاه حمل ونقل نفت جهان است و به نظر می رسد این اهمیت طی سال های آینده باوجود تلاش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای انتقال نفت خود از راه های دیگر همچنان ادامه داشته باشد.با توجه به کارکردهای اقتصادی و ارتباطی تنگه هرمز در یکی از حساس ترین مناطق ژئوپلیتیکی جهان این سوال مطرح می گردد کنترل تنگه هرمز چه پیامدهای مثبت و منفی امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟ ایران با تسلط و در اختیار داشتن این تنگه چگونه می تواند به نفع امنیت ملی خود مزایایی کسب نماید؟ به نظر می رسد با توجه به اهمیت استراتژیک و راهبردی خلیج فارس و تنگه هرمز در معادلات منطقه ای و جهانی، تسلط بر این تنگه، امتیاز منحصر به فرد و ویژه ای برای جمهوری اسلامی ایران ایجاد می کند.تحقیق حاضر بر اساس روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است.