نام پژوهشگر: مرضیه دهقانیان
مرضیه دهقانیان خلیل ولیزاده کامران
دریاچه¬ی ارومیه به عنوان یکی از پدیده¬های آبی مهم ایران است که طی دهه گذشته براثر یک دوره خشک سالی و طرح های احداث سد که همزمان به وقوع پیوسته اند، زمینه¬ی تبخیر بیش ازپیش آب دریاچه فراهم گردیده و کاهش قابل توجهی در سطح آب و همچنین کیفیت آن (دما، املاح، شوری) به وجود آمده است؛ میانگذر دریاچه ارومیه(میانگذر شهید کلانتری) به دلیل اتصال استان های آذربایجان شرقی و غربی به لحاظ اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ اما موجب تأثیراتی بر کاهش ارتباط آب در دو سمت دریاچه شده است؛ بنابراین در این تحقیق سعی شده تا تأثیر میانگذر بر تغییرات کیفی آب شامل دما، شوری و املاح موردمطالعه قرار گیرد. اندازه گیری پارامترهای ذکرشده با روش¬های معمولی باوجود نسبتاً دقیق بودنشان به علت گستردگی و همچنین متغیر بودن آن¬ها، کاری هزینه بر و وقت¬گیر است، درصورتی که در سال¬های اخیر استفاده از فناوری ماهواره¬ای و علم سنجش ازدور در دریافت و تحلیل پارامترهای هواشناسی و اقیانوس¬شناسی گسترش روزافزونی یافته است. هدف از این تحقیق مطالعه کارایی تصاویر ماهواره ای در تشخیص تغییرات کیفیت آب دریاچه ارومیه (با تأکید بر تأثیرات میانگذر شهید کلانتری)در طی سال های قبل از احداث میانگذر (????) و پس ازآن تا سال ???? است. برای این منظور و طی این دوره ?? ساله از ? سری تصاویر ماهواره لندست سنجنده¬های (tm, tirs و oli) استفاده شده است. به منظور تعیین شوری آب و مواد جامد معلق به ترتیب از مدل های تعیین شوری و مواد جامد معلق استفاده می نماییم و برای تهیه لایه مربوط به دمای آب از باند حرارتی سنجنده مربوطه استفاده نموده¬ایم و تابع دمای آب (sst) محاسبه می¬گردد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که تغییرات قابل ملاحظه ای در طی این سال¬ها و با احداث میانگذر شهید کلانتری در کیفیت آب دریاچه ارومیه رخ داده است ازجمله اینکه دما، شوری و مواد جامد معلق همگی افزایش داشته و روند توزیع آن ها به هم خورده است. همچنین تصاویر ماهواره¬ای لندست قابلیت خوبی برای محاسبه¬ی دما، شوری و مواد جامد معلق دارا می¬باشند.