سابقه و هدف: سندرم متابولیک مجموعه ای از اختلالات متابولیک است که باعث افزایش ریسک بیماریهای مختلف همچون قلبی-عروقی و دیابت می شود. مشخصه اصلی سندرم متابولیک چاقی مرکزی، تری گلیسیرید بالا، hdl پایین، هایپرگلیسمی و فشارخون بالا است. با توجه به عوارض زیاد این سندرم بویژه در بین بیماران مزمن، مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سندرم متابولیک در بیماران بخش روان پزشکی شاهرود و مقایسه آن با بیماران بخش جراحی انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه اپیدمیولوژیک به صورت مورد - شاهدی بر روی 75 بیمار بخش روان پزشکی و 150 بیمار بخش جراحی بیمارستان امام حسین(ع) در سال 93 انجام شد. در این مطالعه افراد به صورت سرشماری ساده انتخاب و شیوع سندرم متابولیک بر اساس معیارهای atp iii و idf در آنها بررسی و با هم مقایسه گردید. یافته ها: در این مطالعه میانگین دور کمر در گروه مورد 5/29± 9/96 و در گروه شاهد 5/28± 2/98 سانتیمتر بود که تفاوت معنی داری با هم نداشتند. از نظر فاکتورهای موثر در سندرم متابولیک در خصوص اختلال در میزان تری گلیسیرید (p<0.02) ، میزان hdl (p<0.05) و فشار خون بالا (p<0.001) تفاوت معنی داری بین دو گروه دیده شده و در خصوص بقیه موارد تفاوت معنی داری بین آنها دیده نشد. شیوع سندرم متابولیک در بین بیماران بخش روان پزشکی بر اساس atp iii معادل 28 درصد و بر اساس idf معادل 7/30 درصد بدست آمد که تفاوتی بین این بیماران با بیماران بستری در بخش جراحی دیده نشد. همچنین شیوع سندرم متابولیک در بین بیماران با تشخیص اسکیزوفرنی بر اساس idf معادل 4/44درصد و بر اساس atpiii معادل 9/38 درصد فراوان ترین بیماری روان پزشکی بود. همچنین یافته های این مطالعه نشان داد که بطور معنی داری اندکس توده بدنی در بیماران روانی بیشتر از گروه بیماران جراحی بوده(p<0.04) که این امر نیز شاید به عنوان یک فاکتور تشدید کننده بروز سندرم متابولیک در بیماران روانی باشد. همچنین در بیماران جراحی نیز میزان شیوع سندرم متابولیک بر اساس معیارهای atpiii و idf به ترتیب 4/25 و 28 درصد بدست آمد. همچنین هیچ رابطه معنی داری بین انواع بیماریهای جراحی و سندرم متابولیک بدست نیامد. نتیجه گیری: یافته های مطالعه فوق نشان داد که هرجند تفاوتی بین میزان شیوع این سندرم در بین بیماران بستری در بخش های روان پزشکی و جراحی وجود ندارد ولی به دلیل بالا بودن میزان شیوع سندرم متابولیک در بین بیماران دو گروه، لازم است تا با شناسایی دقیق ترعوامل خطر در جهت پیش گیری از ابتلا به عوارض خطرناک قلبی عروقی گام برداشت. واژه های کلیدی: شیوع، سندرم متابولیک، بیماران مزمن روانی