انسان از زمانهای دور از مصالح سنگریزه ای به عنوان مصالح ساختمانی استفاده کرده است. پس از پایه گذاری علم مکانیک خاک، توجه به مصالح سنگریزه ای بیشتر شد، که در این زمینه ترزاقی نقش عمده ای را ایفا نمود. شناخت رفتار و خصوصیات دقیق مصالح خاکی و سنگریزه ای به عنوان مصالح ساختمانی اصلی ، در پروژه های عظیمی همچون سدهای خاکی و سنگریزه ای امری ضروری و اجتناب ناپذیر به حساب می آید. این مسئله از یک طرف با ملاحظات فنی و ایمنی پروژه ها و از طرف دیگر با مسائل اقتصادی طرح مرتبط بوده است و چه بسا صرف وقت و هزینه کافی در شناخت رفتار مصالح باعث افزایش ضریب اطمینان و صرفه جویی اقتصادی طرح می گردد. بنابراین قدم اول در طراحی هر سازه پس از شناخت خصوصیات و ویژگی های محل طرح ، مسئله شناخت رفتار و خصوصیات مصالح مورد استفاده است. سدی از نوع خاکریز است که بیش از 50 درصد حجمی آن را پاره سنگهای حاصل از معدن سنگ یا حفاری یا قلوه سنگ ها و خرد شدگی های طبیعی تشکیل دهد .تعـاریف متفاوتی برای مصالح سنـگریزه ای ارائه شده است .طبق تعـریف ترزاقی و پک ، سنـگریز خاکریزی است که از قطعات سنگ سالم به دست آمده از حفاری تونل و سرریز از کوه ها تشکیل شده است. طبق تعریف لپس(1973) مصالح سنگریزه ای، مصالحی با قطر بزرگتر از 13 میلی متر است که در صد مصالح ریز تر از 5 میلی متر آن کمتر از 10% می باشد و آنچه که مصالح سنگریز را از مصالح خاکی متمایز می سازد ،قابلیت زهکشی آزاد مصالح سنگریزه ای است. این رساله به انجام آزمایش سه محوری بزرگ مقیاس بر روی سه نمونه از مصالح موجود در استان گیلان پرداخته است و در نهایت به مقایسه آنها پرداخته میشود، برخی از نتاج به شرح ذیل می باشد: 1- میزان خرد شدگی در مصالح تیز گوشه دولومیتی نسبت به مصالح بازالتی? و آندزیتی به مراتب بیشتر است? 2- نرخ افزایش شکستگی در مصالح ضعیف تر شیل ـ دولومیتی بیشتر از مصالح بازالتی و آندزیتی است. 3- نرخ افزایش شکستگی در مصالح تیز گوشه بیشتر از مصالح گرد گوشه بدست آمد.?