چکیده: از آن جایی که نزاع جمعی ازمسائل جدی کشور ماست، تحقیق پیرامون این مسئله اهمیتی بنیادی دارد. استان لرستان یکی از استان هایی است که به شدت با این مسئله روبه رو است و طبق آمار شهرستان خرم آباد رتبه اول را دراین باره دارد. در این پایان نامه مسئله گرایش به نزاع جمعی در روستاهای شهرستان خرم آباد بررسی شده است. در قسمت نظری با استدلال تئوریک و رد نظریه ها، با بکارگیری سه نظریه گرایش به هویت جمعی، احساس محرومیت نسبی و نظریه انتخاب عقلانی چارچوب نظری تحقیق فرموله گردید. از آن جایی که ماهیت مسئله تحقیق به گونه ای بود که با روش های نمونه گیری تصادفی سازگار نبود، با معرفی چهار روستا (ماسور و دارایی نمونه پرنزاع؛ بهرامی وحسن آباد نمونه کم نزاع) از سوی استانداری لرستان جامعه آماری مشخص گردید. روش تحقیق پیمایشی بامنطق قیاسی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می باشد. برای انجام آزمون مقدماتی و آزمون پایایی پرسشنامه تحقیق، 28 پرسشنامه درجامعه آماری تکمیل گردید. پس ازحذف گویه های ناپایا، 136 پرسشنامه در نمونه کم نزاع و 171 مورد در نمونه پرنزاع بین مردان 18 سال به بالا تکمیل گردید. در نتیجه با توجه به یافته های به دست آمده، در قسمت متغیرهای زمینه ای بین سن وگرایش به نزاع جمعی رابطه معناداری مشاهده نگردید اما این رابطه برای متغیر تحصیلات تایید تجربی شد. بین افراد با پایگاه های اجتماعی-اقتصادی مختلف و میزان گرایش به نزاع جمعی تفاوت معناداری مشاهده نشد؛ اما بین افرادی که تجربه شرکت در نزاع جمعی را داشتند و میزان گرایش به نزاع جمعی رابطه معنادار بود. به طورکلی رابطه بین متغیرهای خویشاوندگرایی و رضایت از سازوکار قانونی با میزان گرایش به نزاع جمعی تاییدگردید. درحالی که بین میزان احساس محرومیت نسبی و میزان گرایش به نزاع جمعی رابطه معناداری وجودنداشت. برای آزمون مدل نظری و تعیین سهم هر یک از متغیرهای مستقل در تبیین میزان گرایش به نزاع جمعی آزمون رگرسیون چندمتغیره انجام شد. نتایج نشان می دهدکه در نمونه کم نزاع مدل نظری 10 درصد از گرایش پاسخگویان به نزاع جمعی را تبیین می کند. این میزان در نمونه پرنزاع 12 و در کل نمونه تحقیق 8 درصد می باشد. به عبارتی 92 از درصد از واریانس متغیر وابسته توسط متغیرهای دیگری که در تحقیق بررسی نشده تبیین گردیده است. در نمونه پر نزاع که میزان بیشتری از واریانس گرایش به نزاع جمعی تبیین شده، متغیرخویشاوندگرایی بیشترین سهم را دارد. واژه های کلیدی: گرایش به نزاع جمعی، خویشاوندگرایی، احساس محرومیت نسبی، نظریه انتخاب عقلانی، رضایت از سازوکار قانونی