نام پژوهشگر: صائب محمدی
صائب محمدی عبدالناصر محبی
کادمیوم یک آلاینده سمی است که هیچ گونه نقش ساختاری در بدن ندارد و در مقادیر اندک برای بدن مضر می باشد.این فلز با افزایش رادیکال های آزاد و کاهش توان آنتی اکسیدانی بدن ایجاد استرس اکسیداتیو می کند و از این طریق سبب اثرات تخریبی در کبد و کلیه می شود.سیستم آنتی اکسیدانی بدن دارای دو بخش آنزیمی و غیر آنزیمی است.سلنیوم و ترکیبات مختلف از آن مثل نانوسلنیوم در ساختار آنزیم های گلوتاتیون پراکسیداز نقش دارند و از این طریق مانع استرس اکسیداتیو می شوند.جهت انجام این مطالعه تعداد 30 عدد موش صحرایی نر نژاد ویستار با وزن تقریبی 280-250گرم استفاده شد.موش ها به مدت یک هفته جهت تطابق با محیط در شرایط مناسب ازنظر محیطی قرار گرفتند. پس ازآن موش ها به 6گروه 5تایی تقسیم شدند. گروه 1: کنترل، گروه 2:کادمیوم(mg/l2/1)، گروه 3:نانوسلنیوم(mg/kg1/0)، گروه 4:سلنیت سدیم (mg/kg1/0)، گروه 5:کادمیوم+نانو سلنیوم، گروه 6:کادمیوم+سلنیت سدیم. همه گروه ها از جیره تجاری معمولی و آب مقطر استفاده کردند و گروهای تیمار به روش گاواژ دارو دریافت کردند.پس از مرحله ی پرورش موش ها جهت نمونه برداری با اتر بیهوش شدند و کلیه و کبد آن ها جدا شد و جهت تهیه هموژنیت بافتی در فریزر 70- قرار گرفت. بعد از تهیه هموژنیت آزمایش های سنجش میزان فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز (gpx)،سوپراکسید دیس موتاز (sod)،کاتالاز (catalase) انجام شد. همچنین از تست tbars جهت سنجش پراکسیداسیون لپیدی، تستcarbonylبرای سنجش اکسیداتیو پروتئین هاو از تست frapنیز جهت سنجش توان آنتی اکسیدانی تام پلاسما استفاده شد.نتایج حاصله از این آزمایش ها با نرم افزارsigmaplotو آزمون آماریanova در سطح معنی دار (05/0p<) آنالیز شدند. نتایج حاصله از آنالیزآماری نشان داد که گروه دریافت کننده نانوسلنیوم در مقایسه با تیمار کادمیوم در کبد و کلیه سبب افزایش معنی دار میزان فعالیت آنزیم های gpx، sod و افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی تام پلاسما (frap) و همچنین کاهش میزان carbonyl و tbars می شود. در کل می توان نتیجه گرفت که نانوسلنیوم تأثیر مطلوبی در کاهش استرس اکسیداتیو القائی توسط کادمیوم دارد که این اثربخشی بهتر از سلنیت سدیم است. کلمات کلیدی:کادمیوم، نانوسلنیوم، سلنیت سدیم، استرس اکسیداتیو،کبد و کلیه