نام پژوهشگر: زینب آقاخانی
زینب آقاخانی مجید عزیزی
به منظور بررسی اثر بیوفسفر و سطوح مختلف اسید هیومیک بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گل مغربی (oenothera biennis l.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 سطح اسید هیومیک (صفر، 1، 3 و 5 میلی لیتر در لیتر) و دو سطح بیوفسفر (کاربرد و عدم کاربرد) بودند. نتایج بدست آمده نشان داد بالاترین ارتفاع گیاه و عملکرد بذر در اثر متقابل تیمارها به دست آمد. در مورد عملکرد بذر، سطوح 1 و 3 میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک با اثر متقابل اسید هیومیک و بیوفسفر تفاوت معنی داری نداشت. اسید هیومیک بر افزایش تعداد شاخه جانبی، تعداد کپسول ساقه اصلی و شاخه های جانبی، تعداد بذر کپسول های ساقه اصلی و شاخه های جانبی، درصد روغن و عملکرد روغن اثر معنی داری داشت، بطوریکه بالاترین میزان هر یک از این صفات با تیمار اسید هیومیک به دست آمد. بیوفسفر نیز بر افزایش تعداد شاخه جانبی تاثیر معنی داری داشت. استفاده از این کود تعداد بذر کپسول های ساقه اصلی را اگرچه نسبت به شاهد افزایش داد اما در اثر متقابل با اسید هیومیک، میزان کمتری داشت. استفاده از این کود به تنهایی و بدون کاربرد اسید هیومیک بالاترین میزان کپسول شاخه های جانبی را تولید کرد. کاربرد بیوفسفر بر درصد روغن افزایش معنی داری نداشت و عملکرد روغن با کاربرد این کود در سطح صفر و 1 اسیدهیومیک نسبت به شاهد کاهش یافت و در سطح 3 و 5 میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک تفاوت معنی داری نسبت به شاهد نداشت.اثر بیوفسفر و اسید هیومیک بر اجزای اصلی روغن گل مغربی معنی دار بود. اما بیشتر اجزای فرعی آن معنی دار نبودند. بالاترین میزان گامالینولنیک اسید در تیمار شاهد (353/7%)، سطح 3 میلی لیتر در لیتر اسید هیومیک (208/7%) و همین سطح همراه با کاربرد بیوفسفر (163/7%) مشاهده شدکه با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشتند. کاربرد توام بیوفسفر و اسیدهیومیک به طور کلی باعث بهبود اجزای روغن به خصوص گامالینولنیک اسید که جزء مهم روغن گل مغربی است شدند گرچه در بعضی موارد کاهش مشاهده شد که بیشتر در اسید های چرب اشباع این کاهش وجود داشت. از میان سطوح مختلف اسید هیومیک سطح 3 و 5 میلی لیتر در لیتر نتایج بهتری داشتند و به جز درصد و عملکرد روغن در اثر متقابل با بیوفسفر دارای اثرات بهتری بودند.