برنج (oryza sativa l.)جزو غلات مهم در جیره ی غذایی بشر است و به همین جهت افزایش عملکرد این گیاه و مقاوم سازی آن نسبت به تنش های زیستی و غیر زیستی اهمیت زیادی دارد. با پیشرفت علم پروتئومیکس، شانس شناسایی پروتئین های مسئول تحمل تنش کمبود آب افزایش یافته و از این طریق می توان ارقام متحمل ایجاد کرد. برای مطالعه و تجزیه و تحلیل اثر تنش کمبود آب بر الگوی بیان پروتئوم غلاف برگ برنج، آزمایشی بصورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار طراحی و اجرا شد. تیمار کمبود آب شامل آبیاری عادی و تنش 24، 36 و 48 ساعته در مرحله دو برگی گیاهچه های برنج بود. آزمایش در شرایط آزمایشگاهی و کنترل شده در اتاقک رشد انجام گردید. نتایج نشان داد که از نظر آماری اختلاف بین تیمارها برای تمام صفات به جز میزان پرولین برگ معنی دار بود. تنش 48 ساعته باعث کاهش معنی دار طول غلاف برگ و وزن خشک اندام هوایی شده و برای صفت ارتفاع اندام هوایی، تنش 36 ساعت نسبت به شرایط شاهد و 24 ساعت کاهش معنی داری نشان داد. در وزن خشک غلاف برگ با 24 ساعت قطع آبیاری نسبت به شرایط شاهد، موجب کاهشی معنی دار نگردید ولی با افزایش مدت زمان تنش به 48 ساعت کاهش بیشتری در وزن خشک غلاف برگ ایجاد نمود. در وزن تر اندام هوایی با ادامه تنش تا 48 ساعت وزن تر کاهش بیشتری از نظر آماری نشان داد. وزن تر غلاف برگ در سطوح تنش 36 و 48 ساعت نسبت به شرایط شاهد و 24 ساعت کاهش معنی داری نشان داد.تجزیه و تحلیل پروتئوم بافت غلاف برگ به روش الکتروفورز دو بعدی نشان داد که از بین 110 لکه ی پروتئینی قابل تشخیص در رنگ آمیزی با آبی کوماسی، تعداد 9 لکه پروتئینی تغییرات بیان معنی داری نشان دادند. در بین پروتئین های شناسایی شده در این پژوهش، پروتئین های,photosystem ii oxygen-evolving complex, ferredoxin nadp(h) oxidoreductase ,fructose 1-6 bisphosphatealdolas, phosphoglycerate kinase, atp synthase beta subunit, کاهش بیان معنی داری داشتند. پروتئین هایras-related protein rab7 ، altenative oxidase وphospho ribulokinase افزایش بیان معنی داری داشتند.