نام پژوهشگر: زهرا جعفریان
زهرا جعفریان حسین ایمانی
مقدمه: عصاره شقایق بدلیل وجود آنتی اکسیدان ها دارای اثرات حفاظتی علیه رادیکال های آزاد اکسیژن هستند. دوکسوروبیسین بعنوان داروی شیمی درمانی در درمان طیف وسیعی از انواع سرطان ها بکار می رود. عصاره شقایق می تواند از شوک اکسیداتیو و آپاپتوز القاء شده توسط دوکسوروبیسین در سلول ها، پیشگیری کند. این مطالعه برای بررسی بهبودی عملکرد عصاره شقایق با خاصیت آنتی اکسیدانتی بر اثرات اکسیداتیو و آپاپتوتیک القاء شده از دوکسوروبیسین در بافت تخمدان، طراحی شده است. روش کار: موش های 6-8 هفته ماده در 4 گروه تقسیم شدند: 1) موشهای تیمار شده با نرمال سالین بعنوان گروه کنترل، 2) موشهای تیمار شده با عصاره شقایق (mg/kg200 ، بصورت درون صفاقی، روزانه به مدت 12روز)، 3) موشهای تیمار شده با دوکسوروبیسین (mg/kg 2.5، بصورت درون صفاقی، هر 3روز یکبار برای 4روز: روز دوم، پنجم، هشتم و یازدهم، درکل mg/kg 10)، 4)گروه چهارم شامل تزریق عصاره شقایق و دوکسوروبیسین باهم بودند. اثر عصاره شقایق و دوکسوروبیسین بر تکوین تخمک های موش های تیمار شده، توسط روش های کمک ناباروری ارزیابی شد. به این صورت که تزریق pmsg و 48ساعت بعد hcg در تمام گروه ها انجام شد و موش ها 15روز بعد از شروع تزریق عصاره شقایق، کشته شدند. تخمک های mii از آمپولای اویداکت موشهای nmri خارج شدند. سپس تخمک ها همراه با گرانولوزا، به محیط htf محتوی bsa 15% انتقال یافته و اسپرم های ظرفیت یابی شده به محیط ivf اضافه شدند. بعد از 4-6 ساعت، جنین های حاوی پیش هسته های نر و ماده (2pn) به محیط ksom محتوی bsa 4% انتقال یافته و تکوین جنین ها تا 96 ساعت بررسی شدند. استرس اکسیداتیو در بافت تخمدان می تواند با غلظت های مختلف مالون دی آلدهید ارزیابی شود. برش های هیستولوژی تخمدان با هماتوکسیلین- ائوزین و پرو کاسپاز3، رنگ آمیزی می شوند، سپس فولیکول ها شمارش و طبقه بندی شده و تغییرات آپاپتوتیک ارزیابی می شود. همه داده ها با آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی آنالیز شدند و نتایج در سطح معنی داری p<0/05 ارزیابی شدند. نتایج: ارزیابی هیستولوژی بطور معنی داری کاهش در ذخیره ی فولیکول های پره آنترال طبیعی و افزایش فولیکول های آنترال دژنره را نشان می دهد. فعالیت پروکاسپاز-3 در گروه تیمارشده با دوکسوروبیسین بطور معنی داری افزایش پیدا کرده و باعث استرس اکسیداتیو در تخمدان شده است. در گروه دوکسوروبیسین افزایش معنی داری در سطح مالون دی آلدهید نسبت به سایر گروه ها وجود دارد(p<0/05) و منجر به کاهش نرخ لقاح و تکوین بلاستوسیست ها نسبت به گروهی که با عصاره تیمار شده است، می شود (گروه عصاره و دوکسوروبیسین در مقابل گروه دوکسوروبیسین p<0/05). نتیجه گیری: براساس نتایج ما، به نظر می رسد عملکرد عصاره شقایق ، استرس اکسیداتیو القاء شده از دوکسوروبیسین را در بافت تخمدان، خاموش می کند و تزریق همزمان عصاره در کنار دوکسوروبیسین ممکن است راه حل مناسبی برای جلوگیری از آسیب های ناشی از دوکسوروبیسین بر تکوین جنین ها باشد.