نام پژوهشگر: ماشاالله کیامنش
ماشاالله کیامنش شهریار گیتی
چکیده ترجمه، فرایند برگردانی لفظی یا ظاهری میان دو یا چند زبان نیست، چه، پژوهش های مربوط به تئوری ترجمه خصوصاً در قرن بیستم متحول گردیده و بخش بسیاری از اصطلاحات علمی را به ویژه در دو حوزه زبان شناسی و ادبیات تطبیقی به خود اختصاص داده است. ترجمه نه تنها در پژوهش های زبان شناختی و ادبی، بلکه در دیگر علوم کاربردی که پژوهش های آنها بر پایه ترجمه بوده دانشی مهم به شمار می آید، به طوری که اکنون این پژوهش ها به «پژوهش های ترجمه» translation studies معروف شده اند. از این پژوهش ها چند تئوری و یا اصول تئوری ترجمه، خصوصاً در ترجمه متن ادبی سر برآورده که تمامی آنها بر پایه فلسفه ترجمه، ماهیت و اهداف ترجمه و جزئیات پرداختن به آن استوار است. ترجمه در قرن بیستم، چه در عمل و چه در نظر، شاهد انقلابی گسترده، نه تنها در جهان غرب بلکه در بیشتر کشورهای جهان بوده است. تئوری های ترجمه مبتنی بر دو مفهوم تکامل یافته از کار ترجمه است. اول اینکه ترجمه «هنری art» است که متکی بر استعداد و ابداع و توانمندی های نفهته مترجم است. دوم اینکه ترجمه، «حرفه و صنعتی craft» است که متکی بر ممارست، تمرین، مهارت ها و یافته های معرفتی مترجم و به کارگیری همه آنها در فرایند ترجمه است. اما هدف تئوری های ترجمه، خواه هنر و خواه صنعت باشد عبارت است از به مفهوم درآوردن اقدامات اتخاذ شده در فرایند ترجمه، و نه ایجاد مجموعه ای از دستورالعمل ها و معیارهایی که اجرای آنها منجر به «ترجمه کاملی» گردد. مسلماً تئوری های ترجمه می کوشد تا جهت حل معضل دستیابی به برابری میان دو متن، تدابیری را در فرایند ترجمه و نحوه ساخت معنی در طی این فرایند پیدا نماید.