نام پژوهشگر: ژزف سن
ندا رنجبر محمود رضا همامی
شناسایی نیازمندی¬های زیستگاهی گونه¬ها در انجام برنامه¬های حفاظتی گونه¬های هدف، بسیار مهم است. معمولاًفراهم بودن نیازمندی¬هایزیستگاهیگونه¬هامعادلاصطلاحمطلوبیتزیستگاهبیانمیشود. بز وحشی یک گونه¬ی آسیب¬پذیر است که پراکنش وسیعی در ایران دارد. با این وجود اکولوژی این گونه کاملا مطالعه نشده است. هدف این مطالعه مدل¬سازی فصلی مطلوبیت زیستگاه و ارتباطات زیستگاهی بز وحشی در پارک ملی کلاه¬قاضی است (یکی از زیستگاه¬های معمول آن در آسیای مرکزی). برای فرایند مدل¬سازیرویکرد دو مرحله¬ای به کار گرفته شد.در اولین مرحله با استفاده از داده¬های حضور و به کارگیری رویکرد حداکثر آنتروپی مکان¬های نامطلوب تعیین شدند. سپس نقاط عدم حضور به صورت تصادفی در مکان¬های نامطلوب تعیین شده انتخاب شدند. به منظور تهیه¬ی نقاط حضور به صورت فصلی از مطالعه¬ی شاهقلیان (1391)استفاده شد. رویکرد رگرسیون لجستیک با استفاده از نقاط حضور و عدم حضور در دومین مرحله برای مدل¬سازی مطلوبیت زیستگاه به کار گرفته شد. بر اساس نتایج ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی، فاصله تا آبشخور، فاصله تا مناطق مسکونی و فاصله تا مسیرهای محیط¬بانی به عنوان با اهمیت¬ترین متغیرها در تعیین مطلوبیت زیستگاه بز وحشی شناخته شدند. بر اساس نقشه¬های فصلی مطلوبیت زیستگاه تولید شده، مساحت زیستگاه¬های مطلوب در روش رگرسیون منطقی بیش¬تر از روش حداکثر آنتروپی به دست آورده شد. صحت هر دو مدل حداکثر آنتروپی و رگرسیون منطقی خوب بود اما مدل رگرسیون منطقی به نسبت بهتر بود. نتایج حاصل شده می¬تواند برای حفاظت بز وحشی در گستره¬ی پراکنش آن به کار گرفته شود.