نام پژوهشگر: فاطمه عاملی

تحول نقش ریزه ماهی در فرش شهرستان بیرجند طی دهه های اخیر
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده هنر و معماری 1393
  فاطمه عاملی   الیاس صفاران

این پژوهش نگاهی مفصل به فرش ریزه ماهی شهرستان بیرجند و تحولات اعمال شده بر آن طی سنوات اخیر است. در همین راستا ابتدا پس از گذر فصل اول مشتمل بر کلیات پژوهش، در فصل دوم چشم اندازی اجمالی به معرفی شهرستان، پیشینه ی بافت، آشنایی با مناطق بافت، ویژگی های فنی فرش بافی و طرح های رایج در منطقه خواهد داشت. کلیات طرح ماهی درهم، ساختار و نحوه ی نگرش بر آن به طور خلاصه، با مراجعه ی اسنادی و کتابخانه ای و سپس چگونگی ورود طرح به منطقه و عوامل مسبب در ماندگاری اش فصل سوم پژوهش را به خود اختصاص می دهد. به دلیل تغییر نام طرح یا نقش ماهی درهم به طرح و نقش ریزه ماهی در منطقه، در بخش های مربوطه ی این تحقیق عنوان طرح و نقش ریزه ماهی به کاررفته است. مباحث فنی طرح شامل رنگ شناسی و ابعاد متنوع فرش ریزه ماهی شهرستان، در فصل سوم مورد پردازش قرار خواهد گرفت. پس ازآن به معرفی اجزای فرش ریزه ماهی، واگیره ی ریزه ماهی، اجزاء و انواع متن و همچنین قالب متنی فرش های ریزه ماهی منطقه پرداخته خواهد شد. تغییرات صورت گرفته بر فرش ریزه ماهی منطقه طی دهه های اخیر، فصل پنجم تحقیق را دربر می گیرد. پس از مقدمه ای بر این بخش، ابتدا تغییرات اعمال شده بر واگیره ی ریزه ماهی مشتمل بر ابعاد، رنگ بندی و همچنین نگاره های واگیره با دو نگاه ساختاری و مقایسه ای بررسی می گردد. سپس تحولات صورت گرفته بر فرش های ریزه ماهی اعم از تغییرات ترکیبی متن، تحولات فنی در رنگ بندی و رجشمار و تغییرات مقیاسی آن مورد کنکاش قرار خواهد گرفت.