چکیده: دیابت یک اختلال متابولیکی پیچیده می باشد که بوسیله ناتوانی بدن برای کنترل گلوکز و هومئوستازی انسولین و همچنین اختلال در متابولیسم چربی و پروتئین مشخص می شود. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد افزایش آسیب اکسیداتیو و کاهش سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی، با عوارض دیابتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ?مرتبط است. دهه های زیادی است که دیابت ملیتوس با عملکرد تولیدمثلی مردان مرتبط شناخته شده است. ناتوانی جنسی مشکل شایعی است که در 35 تا 55 درصد از مردان دیابتی رخ می دهد. شیوع ناتوانی جنسی در مردان دیابتی 2 تا 5 برابر مردان غیردیابتی است. دیابت همچنین با برگشت مایع انزالی، انزال زودرس، تاخیر بلوغ جنسی، ناباروری و کاهش مایع سمن در مردان مرتبط است. دیابت یک بیماری مخرب می باشد که احتمالاً از طریق افزایش استرس اکسیداتیو روی عملکرد تولیدمثلی مرد تأثیرات مضری دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی روند تغییرات ناشی از دیابت در سیستم تولیدمثلی موش های صحرایی نر می باشد. مواد و روش ها: این مطالعه بر روی چهل موش صحرایی از نژاد ویستار انجام شده است. حیوانات به دو گروه تقسیم شدند. 1) گروه نرمال، 2) گروه دیابتی، ( دیابت از طریق تزریق داخل صفاقی (mg/kg 60) استرپتوزوتوسین ایجاد شد).گروه دیابتی در قالب چند زیر گروه در روزهای مختلف (8، 12، 16 و 20) بعد از ابتلا به دیابت کشته شدند. در این مطالعه میزان سرمی کاتالاز (cat)، پراکسیداز (pod)، مالون دی آلدهید (mda) و همچنین هورمون تستسترون در پایان دوره سنجیده شد. مقاطع بافتی با رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین بررسی گردید. نتایج: نتایج کاهش معنی داری در سطح سرمی تستسترون در همه گروههای دیابتی نشان داد(00001/.>p). فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز در گروه دیابتی 20 روزه نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری داشت. غلظت سرمی mda در همه گروههای دیابتی افزایش داشت ولی افزایش mda در گروه دیابتی 8 روزه نسبت به گروه کنترل معنی دار نبود. همچنین نتایج نشان دادند که تغییرات بافتی در سیستم تناسلی در همه گروههای دیابتی وجود داشت با این تفاوت که گروه 8 و 12 روزه نسبت به سایر گروههای دیابتی تغییرات کمتری نشان داد. بحث و نتیجه گیری: دیابت ملیتوس باعث ایجاد تغییرات بافتی سیستم تناسلی موش های صحرایی نر در اولین هفته بعد از آغاز دیابت می شود. تغییرات مشاهده شده با افزایش میزان mda سرمی در این حیوانات مطابق است که نشان دهنده آغاز استرس اکسیداتیو در همان روزهای ابتدایی ابتلا به دیابت می باشد. با توجه به اینکه میزان تستسترون سرمی نیز در این حیوانات در هفته اول کاهش شدیدی داشت، احتمالاً تغییرات بافتی و هورمونی ایجاد شده در نتیجه افزایش استرس اکسیداتیو می باشد. در این مطالعه ما برای اولین بار روند تغییرات ایجاد شده بوسیله دیابت در سیستم تناسلی و سطح سرمی تستسترون در موش های صحرایی را نشان دادیم.

چکیده: زمینه و هدف: انسداد شریان اندام ها باعث ایسکمی می شود. رفع این انسداد و برقراری مجدد جریان خون(ری پرفیوژن) باعث ایجاد آسیب بیشتر بافتی می گردد. ایسکمی کلیوی علت اصلی نارسایی حاد کلیه می باشد. رادیکال های آزاد مشتق از اکسیژن در آسیب ناشی از ری پرفیوژن دخیل می باشند. با توجه به اثر پیشگیرانه زنجبیل در آسیب ناشی از ایسکمی و ری پرفیوژن(i/r) کلیوی در موش های صحرایی نر هدف ما در این تحقیق تعیین بازه زمانی موثر در استفاده از زنجبیل برای پیشگیری از آسیب کلیوی ناشی از ایسکمی- ری پرفیوژن بود. مواد و روشها: تعداد42 سر موش صحرایی نر به 7 گروه تقسیم شدند: 1- نرمال، 2- نفرکتومی راست(rn)، 3- نفرکتومی راست + زنجبیل که 24 ساعت قبل از جراحی زنجبیل دریافت می کردند، 4- ایسکمی- ری پرفیوژن(ir) که پس از نفرکتومی راست 45 دقیقه تحت ایسکمی کلیه چپ قرار میگرفتند، 5- ایسکمی- ری پرفیوژن + زنجبیل12 ساعته، (12 ساعت قبل از جراحی زنجبیل دریافت می کردند)، 6- ایسکمی- ری پرفیوژن + زنجبیل24 ساعته، 7- ایسکمی- ری پرفیوژن + زنجبیل48 ساعته.گروه ها پس از ری پرفیوژن به مدت 24 ساعت در قفس متابولیک قرار گرفته و سپس خون و ادرار آنها مورد بررسی بیوشیمیایی قرار می گرفت. یافته ها: ایسکمی- ری پرفیوژن کلیه موجب افزایش اوره و کراتینین سرم و کاهش پتاسیم، سدیم و کراتینین ادرار در گروهir نسبت به گروه های نرمال و نفرکتومی راست شد. همچنین مشخص شد کهi/r کلیوی موجب کاهش کلیرنس کراتینین و افزایش کسر دفعی سدیم نیز می گردد. در گروه های تیمار شده با زنجبیل در مقایسه با گروهir کلیرنس کراتینین افزایش و کسر دفعی سدیم کاهش یافت و به مقادیر مربوطه در گروهrn نزدیک شد. همچنین تغییرات فاکتورهای بیوشیمیایی سرم و ادراردر گروه های تیمار شده با زنجبیل بر عکس گروهir بود و به گروهrn نزدیک شد. نتیجه گیری: خوراندن زنجبیل از 48 ساعت قبل از ایسکمی- ری پرفیوژن در پیشگیری از آسیب های ناشی ازi/r نقش موثر دارد. جا برای بررسی دوره های زمانی طولانی تر وجود دارد. کلمات کلیدی: ایسکمی- ری پر فیوژن، زنجبیل، نارسایی حاد کلیه.

استرس اکسیداتیو ایجاد شده توسط هایپرگلیسمی در دیابت یک علت عمد ه ی توسعه و پیشرفت عوارض میکروواسکولار دیابتی مانند نفروپاتی است. نفروپاتی دیابتی به نظر می رسد به عنوان یک نتیجه ی بر هم کنش بین فاکتورهای متابولیک و همودینامیک رخ می دهد. ترکیب این مسیرها در نهایت منجر به افزایش نفوذپذیری کلیه به و تجمع ماتریکس خارج سلولی می شود، که منجر به افزایش پروتئینوری، گلومرولواسکلروز و در نهایت فیبروز توبولی بینابینی می شود. در مطالعه حاضر اثر تجویز پالپ هندوانه ابوجهل بر روی آسیب های کلیوی ناشی از دیابت را در موش های صحرایی نر مورد بررسی قرار دادیم. 48 سر موش صحرایی نربه 6 گروه 1-نرمال(n)، 2-نرمال+هندوانه در دوز mg/kg bw10(n+c10)، 3-نرمال+هندوانه در دوزmg/kg bw30 (n+c30)، 4-دیابتی(d)، 5-دیابتی+هندوانه در دوز mg/kg bw10(d+c10) و 6-دیابتی+ هندوانه در دوزmg/kg bw30 (d+c30)تقسیم شدند. موش های صحرایی پالپ هندوانه ابوجهل را از طریق گاواژ به مدت دو هفته دریافت نمودند. موش های صحرایی دیابتی افزایش شدیدی در میزان گلوکز سرم، حجم ادرار، کلیرانس آلبومین، کلیرانس کراتینین، اوره سرم و ادرار نشان دادند. همچنین موش های صحرایی دیابتی یک افزایش در سطوح mda و h2o2 ، افزایش فعالیت کاتالاز و کاهش فعالیت پراکسیداز نشان دادند. تجویز هندوانه ابوجهل در موش های صحرایی دیابتی موجب بهبود این تغییرات در جهت نرمال شد، بطوری که مصرف پالپ هندوانه ابوجهل در موش های صحرایی نر دیابتی تیمار شده، اختلاف معنی داری را در بیشتر فاکتورهای مورد بررسی در مقایسه با گروه دیابتی نشان دادند.

دیابت ملیتوس یک سندرم است که به واسطه نقص در ترشح انسولین؛ عمل انسولین و یا هر دو مشخص می شود و اثر آن متابولیسم آسیب دیده؛ گلوکز و دیگر سوخت های بازده انرژی از قبیل لیپیدها و پروتئین ها می باشد. افراد مبتلا به دیابت تقریبا 20 میلیون نفر در سرتاسر جهان می باشند و تعداد آنها رو به افزایش است و تا سال 2025 به 75 میلیون نفر می رسند. دیابت وابسته به انسولین سبب هیپرگلیسمی و افزایش تولید رادیکال های آزاد می شود، که منجر به استرس اکسیداتیو در بافت های متفاوت می گردند. سطوح بالای رادیکال های آزاد سبب آسیب ارگانل های سلولی و پیروکسیداسیون افزایش یافته در غشاء های سلولی می شود. دیابت می تواند همه سیستم های بدن را تحت تاثیر قرار دهد و با تغییراتی در هومئوستاز انسولین و کربوهیدرات ها اثرات مضری بر سیستم تولید مثلی دارد و در مردان سبب ناباروری؛ ناتوانی جنسی؛ پس روی انزال، هیپوگنادیسم و... می شود. اختلال فعالیت سیستم تولید مثلی در دیابتی ها ممکن است؛ ناشی از تاثیر استرس اکسیداتیو افزایش یافته و نقص انسولین بر محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- گناد باشد. آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که سیستم های بیولوژی را در مقابل اثرات مضر عوامل اکسیدان که می توانند سبب اکسیداسیون شوند؛ محافظت کنند. هندوانه ابوجهل محتوای ترکیبات فنولیکی و فلاونوئیدی می باشد که دارای اثرات آنتی اکسیدانی و هیپوگلیسمی می باشند و این گیاه اثرات مفیدی بر پروفایل گلیسمیک بدون اثرات مضر شدید در بیماران دیابتی دارد. در این مطالعه؛ تعداد 48 سر موش صحرایی نژاد ویستار به 6 گروه هشتایی تقسیم شدند: 1) گروه نرمال(n)، 2) گروه نرمال+ 10mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (n+c10)، 3)گروه نرمال+30mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (n+c30)، 4) گروه کنترل دیابتی (d)، 5) گروه دیابتی + 10mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل (d+c10) و 6)گروه دیابتی+ 30mg/kg.bw پالپ هندوانه ابوجهل(n+c30). گروههای n و d به مدت دو هفته 2cc نرمال سالین را از طریق گاواژ دریافت کردند و گروههای ,n+c10 ,n+c30 d+c30 و d+c10 به مدت دوهفته پالپ هندوانه ابوجهل را از طریق گاواژ دریافت کردند. جهت القاء دیابت به موش های صحرایی 65mg/kg.bw استرپتوزوتوسین(stz) به صورت داخل صفاقی تزریق شد. در انتهای دوره آزمایش وزن بدن و ارگانهای تولید مثلی، میزان مصرف آب و غذا؛ میزان گلوکز و تستسترون سرم، فعالیت کاتالاز، پروکسیداز و میزان پروکسید هیدروژن بافت های بیضه و اپی دیدیم، میزان مالون دی آلدئید بافت های بیضه، اپی دیدیم، وازدفران، وزیکول سمینال و پروستات اندازه گیری شد. در این مطالعه میزان سطح گلوکز؛ مصرف آب و غذا؛ فعالیت کاتالاز(cat) و میزان پروکسید هیدروژن (h2o2) و مالون دی آلدئید(mda) بافتی گروه دیابتی افزایش معنی داری را با گروه کنترل و سطح تستسترون؛ فعالیت پروکسیداز(pod)، وزن بدن و ارگان های تولید مثلی گروه دیابتی کاهش معنی داری را نسبت به گروه کنترل نشان دادند. تیمار رت های دیابتی با دوزهای 30mg/kg.bw و 10 پالپ هندوانه ابوجهل نشان داد که تمامی تغییرات غیر طبیعی در گروه دیابتی به سطح نرمال نزدیک می باشد. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان می دهد که؛ تجویز پالپ هندوانه ابوجهل به رت های نر دیابتی سبب کاهش عوارض دیابتی در سیستم تولید مثلی می شود، به طوریکه میزان فاکتورهای اکسیدانیh2o2, mda)) و آنتی اکسیدانی (cat,pod) بافتی و سطح گلوکز و تستسترون و همچنین وزن ارگان های تولید مثلی در رت های تیمار شده به گروه نرمال نزدیک می باشد.

چکیده مقدمه: امروزه بسیاری از گیاهان دارویی بدون انجام آزمایش های استاندارد سم شناسی وارد بازار می شوند و تصور عموم بر این است که گیاهان دارویی فاقد سمیت می باشند. ولی گزارش هایی در خصوص سمیت بعضی از این گیاهان به چشم می خورد. هدف از این مطالعه بررسی سمیت کبدی عصاره هندوانه ابوجهل است که در تحقیقات قبلی اثر ضد دیابتی آن بررسی شده است. روش بررسی: در این مطالعه دوز های 25، 50، 100و mg/kg200 مخلوطی از پودر پالپ و پوسته هندوانه ابوجهل با استفاده از روش گاواژ به مدت 14 روز به موش صحرایی خورانده شد. به گروه کنترل نرمال سالین به میزان ml2 تجویز شد. در روز پانزدهم ابتدا حیوانات را با استفاده از co2 بیهوش کرده و سرشان به وسیله گیوتین زده شد و نمونه های خونی جهت بررسی آنزیم های alt و astجمع آوری گردید. همچنین نمونه ای از کبد جهت بررسی بافتی جدا گردید. یافته ها: دراین مطالعه مشاهده شد که دوز 25 هندوانه ابوجهل هیچ اثر مخربی بر روی کبد نداشته است. اما با افزایش دوز هندوانه ابوجهل عوارضی از جمله اپاپتوز در هپاتوسیت ها ، التهاب در فضای پورت و وریدچه مرکزی دیده شده است و همچنین در دوز 200 هندوانه ابوجهل دژنرسانس آبکی مشاهده شد. همچنین با افزایش دوز هندوانه ابوجهل میزان آنزیم های alt و ast افزایش پیدا کرده بود. بحث و نتیجه گیری: هندوانه ابوجهل می تواند اثرات سمی بر سلول های کبدی داشته باشدکه باعث افزایش آنزیم های کبدی از جمله alt و astدر سرم شود وهمچنین باعث افزایش اپاپتوز در بافت کبد می شود. این اثرات سمی هندوانه ابوجهل در دوزهای بالاتر از 100 میلی گرم بر وزن بدن بیشتر دیده می شود که نشان دهنده اثرات سمی این گیاه دارویی در دوز های بالا می باشد. کلمات کلیدی: گیاهان دارویی، هندوانه ابوجهل، سمیت کبدی، آنزیم های کبدی، موش صحرایی

هندوانه ابوجهل (citrullus colocynthis) گیاه دارویی با برنامه های درمانی گسترده است، اما دارای اثر سمی نیز می باشد. کبد مکان مهم برای دفع، متابولیزه کردن داروها و دیگر مواد مضر است و بطور مداوم در معرض اثر سمی داروها قرار می گیرد. در این مطالعه ما به بررسی اثر پودر پوسته هندوانه ابوجهل بر سطوح سرمی آنزیم های آلانین آمینوترانسفراز ( alt) وآسپارتات آمینوترانسفراز (ast) و هیستوپاتولوژی کبد موش های صحرایی نر می پردازیم. 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار بصورت تصادفی به 5 گروه آزمایشی تقسیم شدند: گروه های آزمون با دوزهای 25، 50، 100وmg/kg/day 200 بمدت 14 روز از پودر پوسته هندوانه ابوجهل تحت درمان قرار گرفتند. یک گروه هم به عنوان شاهد نرمال سالین دریافت نمودند. پس از 14 روز، موش ها کشته شده و قسمتی ازکبد جدا گشته و با فرمالین 10% ثابت شدند. نمونه ها پس از رنگ آمیزی با h&e بررسی شدند و فعالیت alt و ast در سرم به عنوان شاخص عملکرد کبد اندازه گیری شد. نتایج یک تغییر ظاهری در سلول های کبدی از جمله آپوپتوز و التهاب نشان داد. حیوانات تحت درمان با دوز mg/kg/day 200 از پوسته هندوانه ابوجهل ضایعاتی در کبد را نشان دادند و سطح سرمی آنزیم های alt و ast افزایش وابسته به دوزی را نشان داد. از آنجا که محبوبیت این گیاه در طب سنتی برای درمان برخی بیماری ها مثل دیابت است، بنابراین باید در میزان آن مراقبت صورت گیرد.

به منظور بررسی فون بندپایان گالزای گیاهی بخصوص خانواده پشه های گالزا و کنه های بالاخانواده اریوفیوئیدآ در شهرستان علی آباد کتول، در تابستان 1392 و بهار 1393 اقدام به نمونه برداری از گونه های گیاهی در مناطق مختلف منطقه شد. از روش های مختلف بویژه جمع آوری گال های گیاهی، شستشوی اندام های آلوده گیاهی برای نمونه برداری استفاده شد. نمونه ها پس از تهیه اسلاید میکروسکوپی با استفاده از کلیدهای موجود مورد شناسایی قرار گرفتند. با ارسال نمونه های خانواده پشه های گالزا به دکتر مارسلا اسکوراوا (جمهوری چک) و کنه های بالاخانواده اریوفیوئیدآ برای زیا اوفن زو ( چین) و گرازینا ( لهستان) شناسایی آنها مورد تایید قرار گرفت. در این بررسی هشت گونه پشه گالزا جمع آوری و شناسایی شد که همه گونه ها برای اولین بار از ایران گزارش می شوند و از نه گونه کنه اریوفیوئیدآ شناسایی شده، هشت گونه برای فون ایران و یک گونه برای علم جدید بودند. فهرست پشه های گالزا به صورت زیر می باشد: rabdophaga rosaria (loew, 1850); rabdophaga nervorum (kieffer, 1895); dasineura irregularis (bremi, 1847); zygiobia carpini (loew, 1874); mycodiplosis plasmoparae (rübsaamen, 1906); camptodiplosis boleti (kieffer, 1901); iteomyia capreae (winnertz, 1853). فهرست کنه های اریوفیوئیدآ که برای فون ایران جدید هستند به صورت زیر می باشد: aceria salvia (nalepa, 1891); epitrimerus gibbosus (nalepa, 1892); eriophyes tiliae nalepa, 1890; phyllocoptruta sp. ; tetra salixis (xue, song & hong, 2006); leipothrix liroi (roiv., 1947) jo?i? & petanovi? (2012); aceria tuberculatus nalepa, 1891; tegonotus depressus (nalepa, 1894). گونه shevtchenkella veronica sp. nov نیز برای علم جدید می باشد. کلید واژه ها: پشه گالزا، علی آباد، فون، کنه گالزا

زمینه و هدف: آسیب کبدی ناشی از دارو یکی از دلایل اصلی برای قطع مصرف دارو است و تاکنون شایع ترین علت آن مصرف بیش از حد استامینوفن بوده است. استرس اکسیداتیو یک مکانیسم عمومی است که بسیاری از سمیت ها توسط آن رخ می دهد و در سمیت استامینوفن مهم می باشد. هدف از این مطالعه بررسی خاصیت محافظتی پودر دانه شنبلیله بر آسیب کبدی ناشی از استامینوفن در موش-های صحرایی نر می باشد. روش ها: بیست و چهار سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به 4 گروه 6 تایی تقسیم شدند: 1- گروه نرمال (n)، 2- گروه نرمال + پودر دانه شنبلیله (n+t)، 3- گروه استامینوفنی (a)، 4- گروه استامینوفنی + پودر دانه شنبلیله (a+t). بعد از 24 ساعت گرسنگی، گروه های n و n+t نرمال سالین و گروه های a و a+t استامینوفن را با دوز mg/kg 1000 به صورت گاواژ دریافت کردند. پس از گذشت 6 ساعت گروه های n و a نرمال سالین و گروه های n+t و a+t پودر دانه شنبلیله با دوز mg/kg 1000 را به صورت گاواژ دریافت کردند. دوازده ساعت پس از گاواژ دوم، موش های صحرایی کشته شده و نمونه بافت کبدی جهت سنجش فاکتورهای اکسیدانی و آنتی اکسیدانی در تانک ازت منجمد و نمونه دیگری جهت بررسی های هیستوپاتولوژیکی در فرمالین 10% تثبیت گردید. یافته ها: استامینوفن باعث افزایش چشمگیر غلظت مالون دی آلدهید (mda)، پراکسید هیدروژن (h2o2) و کاهش چشمگیر فعالیت کاتالاز (cat) و پراکسیداز (pod) و آسیب بافتی در گروه a نسبت به گروه n شد. تیمار موش های صحرایی با پودر دانه شنبلیله سبب کاهش غلظت mda و h2o2 و افزایش فعالیت cat و pod و همچنین بهبود آسیب بافتی در گروه a+t نسبت به گروهa گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تیمار موش های صحرایی استامینوفنی با پودر دانه شنبلیله سبب کاهش استرس اکسیداتیو، افزایش دفاع آنتی اکسیدانی و بهبود آسیب بافتی می شود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

دیابت ملیتوس، شرایط افزایش مزمن قند خون است که با خطر ابتلا به آترواسکلروزیس، بیماری های کلیوی، نقص دستگاه عصبی و آسیب به سیستم بینایی همراه است. گیاهان دارویی عوامل درمانی ارزشمندی هم در پزشکی مدرن و هم در سیستم طب سنتی محسوب می شوند. گیاه سیر (allium sativum l.) یک ادویه و چاشنی رایج برای غذاها و متعلق به خانواده گیاهی alliaceae است که در سرتاسر جهان هم به عنوان یک ماده غذایی مطلوب و هم به عنوان یک گیاه دارویی برای بهبودی و سلامت روحی و جسمی مورد استفاده است. سیر و فرآورده های حاصل از آن که به روش های متعدد تهیه می شوند، دارای فعالیت های متنوع زیستی از جمله فعالیت ضد سرطان، ضد آترواسکلروزیس، ضد دیابت و انواع فعالیت های دیگر می باشند. از آنجا که تمامی مطالعات گذشته روی نقش درمانی سیر و محصولات تهیه شده از آن در جریان دیابت ملیتوس متمرکز بوده اند، ما تصمیم گرفتیم اثر پیشگیرانه ی آب سیر را روی تغییرات فاکتورهای بیوشیمیایی سرم و تغییرات هیستوپاتولوژیکی پانکراس وکبد که به واسطه دیابت ایجاد می شوند، بررسی نمائیم. در این پژوهش، تعداد چهل سر موش صحرایی نر به 5 گروه 8 تایی تقسیم شدند: 1) گروه نرمال (n)، 2) گروه نرمال + سیر (n+g): 1 میلی لیتر آب سیر به ازای هر 100 گرم وزن بدن روزانه به مدت 6 هفته دریافت کردند، 3) گروه دیابتی (d): به آنها 60 میلی گرم داروی استرپتوزوتوسین (stz) به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل صفاقی تزریق شد، 4) گروه دیابت + سیر_قبل (d+gb): به مدت3 هفته قبل از تزریق stz آب سیر دریافت می کردند و پس از تزریق و دیابتی شدن نیز 3 هفته دیگر دریافت آب سیر را ادامه دادند و 5) گروه دیابتی + سیر_بعد (d+ga): بعد از تزریق stz و دیابتی شدن به مدت 3 هفته آب سیر دریافت کردند. دوره آزمایش برای تمامی حیوانات 6 هفته بود. سطوح سرمی گلوکز، کلسترول، تری گلیسریدها و آنزیم های کبدی و میزان مصرف آب و غذا و وزن پانکراس اندازه گیری شد و برش های بافتی از پانکراس وکبد به منظور بررسی های میکروسکوپی تهیه گردید. در موش های دیابتی سطوح سرمی افزایش یافته گلوکز، کلسترول و تری گلیسریدها، فعالیت افزایش یافته آنزیم های alt و ast و همچنین افزایش معنی دار مصرف آب و غذا مشاهده شد. تمامی این افزایش های غیر طبیعی به طور معنی داری (p<0.05) در گروه d+gb در مقایسه با گروه d کاهش نشان داد. آسیب و تخریب پراکنده هپاتوسیتها همراه با التهاب لنفوسیتی در نواحی پورت کبدی و همچنین کاهش تعداد و قطر جزایر پانکراس، آتروفی و واکوئله شدن جزایر و آتروفی شدید بخش آسینار پانکراس در گروه d مشهود بود. این علائم هیستولوژیکی غیر طبیعی در گروه d+gb در مقایسه با گروه d به طرز چشمگیری کاهش و بهبود نشان می دهد. در گروه d+ga در مقایسه با گروه d+gb اثرات بهبود بخش آب سیر روی تغییرات هیستوپاتولوژیکی و بیوشیمیایی به میزان خفیف تر مشاهده شد. در مجموع، یافته های مطالعه حاضر نشان داد که تیمار با آب سیر می تواند کنترل مؤثرتر قند خون را از طریق بهبود عملکرد پانکراس و کبد موجب شود. آب سیر سطوح سرمی افزایش یافته کلسترول و تری گلیسریدها و فعالیت غیرطبیعی آنزیم های alt و ast را بهبود بخشیده و به سمت نرمال پیش می برد. به طور کلی، گروه d+gb وضعیت بهتری نسبت به d+ga داشت و تقریباً به سطح نرمال بازگشته بود. بر اساس تمامی یافته های فوق، ما پیشنهاد می کنیم که احتمالاً آب سیر باعث پیشگیری و حفاظت از دیابت و عوارض آن می شود.