نام پژوهشگر: سمیده خویی

ارزیابی سمیت ژنتیکی ناشی از مصرف قلیان
thesis دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی - دانشکده داروسازی 1393
  سپیده جعفری   سمیده خویی

قلیان کشیدن یکی از عادات زیستی نامطلوب است که فرد را مستعد آسیب های ژنتیکی نموده و ‏ریسک بیماری های مزمن ازجمله سرطان را افزایش می دهد. تست میکرونوکلئوس، تستی است ‏که در غربالگری پاسخ هایسمیت ژنتیکی استفاده می شود و برای افرادیکه در معرضترکیبات ‏بالقوه ژنوتوکسیک هستند روش موفق و قابل اعتمادی است. در این مطالعه برای بررسی نقش ‏الگوی مصرف قلیان در میزان بروز سمیت ژنتیکی با این تست و با رویکرد به فاکتورهای ‏زمینه ای، عوامل زیست محیطی و تغذیه ای احتمالی مرتبط با افزایش بروز میکرونوکلئوس از ‏پرسشنامه استفاده شد. جمعیت مورد مطالعه شامل 20 نفر از هر دوجنس بودند که با پروفایل ‏مشخص(بیش از 2 نوبت در هفته) قلیان می کشیدند. برای بررسی وضعیت میکرونوکلئوس، با ‏استفاده از مسواک، از سلول های مخاط دهاناین افراد نمونه گیری انجام شد و نمونه ها پس از ‏رنگ آمیزی به روش پروتکل ‏buccal micronucleus cytome assay(bmcyt-2009)‎و با ‏میکروسکوپ نوری، شمارش گردیدندو با استفاده از نرم افزار ‏spss، ارتباط فاکتورهای ذکر ‏شده با تعداد میکرونوکلئوس، تعیین گردید. ‏ در این مطالعه، بین دفعات مصرف قلیان در هفته و افزایش تعداد میکرونوکلئوس، ارتباط ‏معناداری وجود داشت(‏p=0.021‎‏). بین مصرف الکل و افزایش تعداد میکرونوکلئوس ارتباط ‏معنی دار بود(‏p=0.021‎‏). ارتباط بینbmiو افزایش تعداد میکرونوکلئوس هم معنی دار ‏بود(‏p=0.027‎‏).از دیگر فاکتورهای موثر در بروز میکرونوکلئوس، جنسیت(‏p=0.007‎‏) بود اما بین ‏فاکتورهای تغذیه ای و بروز میکرونوکلئوس، رابطه ی معنی داری وجود نداشت. ارتباط بین ‏دیگر فاکتورهای زمینه ای و زیست محیطی(بیش از 10 مورد) ذکر شده در پرسشنامه، ‏معنی دار نبودند‏