نام پژوهشگر: امیر سیاهپوش
رسمیه حمید رضا مامقانی
شناخت تنوع ژنتیکی در گیاه خارمریم کمک بزرگی برای تحقیقات به نژادی در مورد این گیاه می نماید. هدف از این مطاالعه بررسی تنوع ژنتیکی با استفاده از داده های مورفولوژیکی و نشانگر rapd بود. به این منظورآزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. در این مطالعه صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه های فرعی، تعداد کاپیتول های فرعی، قطر کاپیتول اصلی، تعداد دانه در کاپیتول اصلی، طول دانه، عرض دانه و ضخامت دانه، وزن دانه در کاپیتول اصلی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت، صفات فنولوژیک شامل تعداد روز تا شروع گلدهی(تعداد روز تا 10% گلدهی)، تعداد روز تا پایان گلدهی (تعداد روز تا 75 % گلدهی)، و صفات فیتوشیمیایی شامل تعیین ظرفیت آنتی اکسیدانی، تعیین میزان فنل و فلاونوئید و تعیین میزان سیلیمارین گیاه مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس دادهها تفاوت معنی داری (01/0??) را برای کلیه صفات نشان داد. در بخش مولکولی پروژه از 30 آغازگر 10 نوکلئوتیدی با توالی تصادفی از سری آغازگرهای opa و timb استفاده شد. از بین30 آغازگر مورد استفاده، پس از بررسی براساس میزان تشکیل باند، چند شکلی و نیز تکرار پذیری باندها تعداد 26 آغازگر انتخاب شد. 26 آغازگر منتخب، تعداد 351 باند قابل تشخیص و تکرار پذیر ایجاد نمودند که %80 آنها (281 باند) در بین جمعیت های مختلف چند شکلی نشان دادند. تعداد متوسط باندهای پلیمورف برای هر آغازگر 2/11 بود. تجزیه کلاستر با استفاده از الگوریتم upgma، اکوتیپ های مختلف خارمریم را در 3 گروه اصلی تقسیم بندی نمود. نتایج این پژوهش مبین وجود تنوع مولکولی، مورفولوژیک و فیتوشیمیایی در بین اکوتیپ های خارمریم و همینطور بیانگر کارآمدی نشانگر rapd در تعیین تنوع ژنتیکی اکوتیپ های خارمریم مورد مطالعه می باشد.
زهره فتحعلی پور داریوش نباتی احمدی
شوید از جمله گیاهان دارویی است و اولین قدم برای انجام کارهای اصلاحی بر روی این گیاه، آگاهی از تنوع ژنتیکی و روابط خویشاوندی بین آنهاست. هدف از این مطاالعه بررسی تنوع ژنتیکی با استفاده از داده های مورفولوژیکی و نشانگر rapd بود. به این منظورآزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. در این مطالعه صفات مورفولوژیک شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ، قطر ساقه ، وزن تر بوته ، وزن خشک بوته، تعدادچتر در بوته، تعداد چترک در چتر اصلی، تعداد دانه در چتر اصلی، تعداد دانه در چترک، قطرچتراصلی، وزن دانه در چتر اصلی، وزن هزار دانه و صفت فیتوشیمیایی شامل میزان کاروون در دانه مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها تفاوت معنی داری(01/0??) را برای کلیه صفات بجز وزن هزار دانه در بین جمعیت ها نشان داد. بین توده های مورد مطالعه از نظر میزان کاروون در 100 گرم بذر خشک در سطح خطای 1 درصد اختلاف معنی دار وجود داشت. بطوریکه توده های همدان،دزفول و ورامین دارای بیشترین میزان کاروون به ترتیب با 27/9، 51/8 و 61/7 میلی لیتر و توده بهبهان با 87/0 میلی لیتر دارای کمترین میزان کاروون در 100 گرم بذر خشک بودند. در بخش مولکولی این تحقیق از 24 آغازگر 10 نوکلئوتیدی با توالی تصادفی از سری آغازگرهای opa و tibmbaاستفاده شد. از بین 24 آغازگر مورد استفاده، پس از بررسی براساس میزان تشکیل باند، چند شکلی و نیز تکرار پذیری باندها تعداد 18 آغازگر انتخاب شد. 18 آغازگر منتخب، تعداد 157 باند قابل تشخیص و تکرار پذیر ایجاد نمودند که %87 آنهادر بین جمعیت های مختلف چند شکلی نشان دادند. بیشترین تعداد قطعه تکثیر شده 15 عدد و مربوط به آغازگرهای tibmba-07 و opa-08 و کمترین آن 2 عدد و مربوط به آغازگر opm12بود. دامنه ضریب تشابه بدست آمده از نشانگر rapd در این تحقیق از 50/0 بین توده های ارومیه و همدان تا 86/0 بین دو توده شیراز و همدان متغیر بود. تجزیه کلاستر با استفاده از الگوریتم upgma، توده های مختلف شوید را در 3 گروه اصلی تقسیم بندی نمود. نتایج این پژوهش مبین وجود تنوع مولکولی، مورفولوژیک و ماده موثره کاروون و همچنین کارآمدی نشانگر rapd در تعیین تنوع ژنتیکی در بین توده های شوید مورد مطالعه می باشد.
آذر موقتیان اسفندیار فاتح
چکیده فارسی: به منظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی_آلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی رازیانه (.foeniculum vulgare mill)، آزمایشی به صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (0- k0-p 0n ، n60- p60- k48 و n120- p120- k96 کیلوگرم در هکتار) و کود زیستی_آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات، کمپوست ضایعات نیشکر و بیوسولفور) در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که کود شیمیایی تأثیر معنی داری بر صفات ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک، نیتروژن دانه، فسفر دانه و درصد اسانس داشت. کاربرد n120- p120- k96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی بدون تفاوت معنی دار با سطح کودی n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار دارای بیش ترین تعداد چتر در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک و فسفر دانه بود. از طرف دیگر بیش ترین درصد اسانس و نیتروژن دانه در سطح کودی n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی حاصل شد. هم چنین ارتفاع بوته با افزایش کود شیمیایی روند افزایشی نشان داد. هم چنین ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، دانه در چترک، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد اسانس، درصد تخلخل خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک، درصد نیتروژن خاک، فسفر قابل جذب خاک، درصد نیتروژن و فسفر دانه تحت تأثیر تیمارهای کود زیستی_آلی قرار گرفت. به جز صفت تعداد چترک در چتر که در تیمار تلفیق بیوسوپرفسفات و نیتروکسین بیش ترین بود، در بقیه ی صفات ذکر شده تیمار کمپوست ضایعات نیشکر بهترین بود. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که با توجه به دیدگاه های کشاورزی پایدار به خصوص در زمینه گیاهان دارویی در استفاده کم تر از سموم شیمیایی و با توجه به این که تیمار n120- p120- k96 با n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار تفاوت آمای معنی داری نداشتند می توان با توجه به شرایط آزمایش، تیمار تلفیق کمپوست ضایعات نیشکر با n60- p60- k48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی را توصیه نمود
سمیه عباسیان محمد رضا سیاهپوش
در شرایط تنش در بدن موجودات زنده دستهای از ترکیبات ناپایدار بهنام رادیکالهای آزاد تولید میگردد که قادرند به ماکرو مولکولهای حیاتی انسان آسیب برسانند. طیف وسیعی از ترکیبات با عنوان آنتیاکسیدانها قادرند که رادیکال های آزاد را مهار کنند. مهمترین گروه از ترکیبات آنتیاکسیدانی، آنتیاکسیدانهای طبیعی است که اغلب در گیاهان وجود دارند. گیاهان سهم مهمی در سبد غذایی انسان داشته و می توانند ترکیبات آنتی اکسیدانی مورد نیاز انسان را تامین نمایند. در این خصوص لازم است که ترکیبات گیاهی پر مصرف مانند گندم از نظر خصوصیات آنتیاکسیدانی مورد بررسی قرار گیرند. بهمنظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر محتوای آنتیاکسیدانی آرد کامل 12 ژنوتیپ گندم، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و در دو تاریخ کاشت نرمال و تنش گرما در مزرعه تحقیقاتی شماره یک دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام گردید. سه خصوصیت آنتیاکسیدانی مورد بررسی در این آزمایش با استفاده از روش طیفسنجی عبارت بودند از اندازهگیری میزان ترکیبات پلیفنل با استفاده از روش فولینسیوکالتو و به کمک استاندارد تانیک اسید، اندازهگیری میزان شاخص ic50 به روش دی پی پی اچ و اندازهگیری میزان فلاونوئید دانه به کمک استاندارد روتین. بررسیها نشان داد که بین ژنوتیپها از نظر خصوصیات فیتوشیمیایی اختلاف وجود دارد. در تجزیه مرکب در سال و مکان برای سه شاخص فوق اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ در مکان در سال در سطح معنیداری یک درصد، معنیدار گردید. ارزیابی همبستگی میان خصوصیات فیتوشیمیایی نشان داد که همبستگی بالا و مثبت میان میزان ترکیبات پلی فنل با فلاونوئید وجود داشت. همچنین میان صفات میزان ترکیبات پلی فنل و فلاونوئید با میزان ic50 همبستگی منفی وجود داشت. علاوه براین نتایج نشان داد که ژنوتیپهایی با دانه های تیرهتر، به دلیل داشتن میزان بیشتر رنگدانههای آنتیاکسیدانی، دارای خاصیت آنتیاکسیدانی بالاتری هستند. بررسی وراثتپذیری صفات آنتیاکسیدانی نیز نشان داد که میزان ترکیبات آنتیاکسیدانی با داشتن وراثتپذیری 97 درصد، تنوع ژنوتیپی بالا (با 3/80 درصد) و بازده ژنتیکی بالا (523/1) در پاسخ به انتخاب با شدت 10 درصد این قابلیت را دارد که بهعنوان یک صفت مطلوب در برنامههای بهنژادی مورد بهرهبرداری قرار گیرد. بررسی تنوع برای صفت میزان ترکیبات فیتوشیمیایی نشان داد که در تمامی مکانهای مورد بررسی بیشترین سهم واریانس فنوتیپی به واریانس ژنوتیپی اختصاص یافته بود که سهم بالای واریانس ژنوتیپی در شرایط نرمال نشان دهندهی بروز تنوع ژنوتیپی بیشتر در میان ژنوتیپهای مختلف در شرایط نرمال نسبت به شرایط تنش است. در نتیجه گزینش صفت میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی در شرایط نرمال مطلوبتر خواهد بود. بررسی تنوع محیطی نشان داد که میان محیطهای مختلف نسبت به ژنوتیپهای مختلف برای صفت میزان ترکیبات پلیفنل تنوع بیشتری وجود داشت که این موضوع حاکی از سهم بالای واریانس محیطی در بروز این صفت بود و برای دو صفت فیتوشیمیایی دیگر یعنی صفات میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی و فلاونوئیدی بیشترین سهم تنوع به ژنوتیپ اختصاص یافت که این امر حاکی از سهم بالای واریانس ژنوتیپی در بروز این صفات بود. ضرایب تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی برای تمامی صفات فیتوشیمیایی مورد بررسی به استثنای ضرایب تغییرات ژنوتیپی برای میزان ترکیبات پلیفنل، بالای ده بود که نشان دهندهی تنوع بالای فنوتیپی و ژنوتیپی بود. بیشترین تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی در مورد صفت میزان ترکیبات آنتیاکسیدانی با ضریب تغییرات فنوتیپی 3/80 و ضریب تغییرات ژنوتیپی 46/81 مشاهده شد. با توجه به میزان بالای تغذیه دانه گندم توسط انسان در مقایسه با سایر گیاهان ب خصوص گیاهان دارویی در یک واحد زمانی مشخص میزان بیشتری ترکیبات آنتیاکسیدان با منشاء گندم مصرف میشود. براساس یافتههای این پژوهش وجود مقادیر معنیداری از ترکیبات آنتیاکسیدان در آرد کامل ژنوتیپهای گندم تأیید و بر مصرف محصولات مبتنی بر گندم با حداقل درجه سایش تأکید میگردد.
امیر سیاهپوش احمد رجب زاده
ازجمله مهمترین مسائل در هر جامعه ای نگرش به مقوله های ارزشی چون عدالت و آزادی است . آزادی و عدالت همواره جز شعارهای اساسی انقلاب اسلامی بوده اند. تحولات بعد از 2 خرداد مقوله آزادی را در کانون مباحث و گفتگوها قرار داد. به علت وجود نابرابری در عرصه های گوناگون و تشدید فاصله طبقاتی معضلات متعددی دامنگیر جامعه شده و مساله عدالت و طرق دستیابی به آنرا در ردیف حیاتی ترین مسائل جامعه ما قرار داده است . در این تحقیق نگرش به دو مقوله ارزشی عدالت و آزادی در جامعه بررسی شده است . مبتنی بر تعریف نگرش در این تحقیق که آنرا دارای سه بعد ادراکی ، احساسی و تمایل به سمت رفتار می داند سه سوال اساسی محور تحقیق قرار گرفته است : 1- دانشجویان چه درکی از عدالت و آزادی دارند و عوامل موثر بر نوع ادراک آنها چیستند؟ 2 - احساس و ارزیابی دانشجویان از میزان عدالت و آزادی چیست و چه عواملی بر نوع احساس و ارزیابی آنها موثرند؟ 3 - دانشجویان بین آزادی و عدالت به کدامیک اولویت داده و عوامل موثر بر نوع اولویت آنها کدامند؟