نام پژوهشگر: حسین ناظمیه

مطالعه بیوشیمیایی گونه هایی از جنس scrophularia و امکان استفاده از آن در تاکسونومی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1389
  فاطمه رجبی   حسین ناظمیه

فقدان تنوع در ویژگی های مورفولوژیکی اعضای تیره گل میمون، انتخاب بدون ابهام یک ویژگی مناسب برای طبقه بندی این تاکسون ها را دشوار ساخته است. امروزه بکارگیری علوم زیستی مختلف مانند آناتومی، جنین شناسی، سیتولوژی و فیتوشیمی، می تواند به تاکسونومی این خانواده کمک نماید. بویژه با پیشرفت و توسعه دانش استخراج ترکیبات شیمیایی، علم کموسیستماتیک به عنوان یک روش مفید برای این منظور مطرح شده است که می تواند اطلاعات مفیدی را برای سهولت در طبقه بندی گیاهان تیره گل میمون فراهم نماید. جنس scrophularia متعلق به خانواده گل میمون و دارای حدود 300 گونه از گیاهان گلدار علفی است و به نام علف خنازیر نیز معروف می باشد. گیاهان این جنس در سراسر نیمکره شمالی پراکنش دارند ولی مرکز پراکنش این گیاهان در جنوب شرقی آسیا می باشد و تعداد کمی از گونه های آن در اروپا و آمریکای شمالی یافت می شوند. صفت اختصاصی جنس scrophularia تولید و ذخیره ایریدوئیدهایی مانند آکوبین، کاتالپول و هارپاگوزید است. همچنین تعداد زیادی گلیکوزید فنیل اتانوئیدی از گیاهان این جنس جداسازی شده است. ریشه های خشک گونه های این جنس در طب شرقی برای درمان تب، آماس و تورم، یبوست، التهاب حلق و حنجره استفاده می-شوند. هدف از این پژوهش بررسی فیتوشیمیایی گونه های scrophularia azerbaijanica وscrophularia variegata ssp. variegata از گیاهان بومی استان آذربایجان شرقی می باشد. به منظور جداسازی متابولیت های ثانویه، اندام هوایی و ریشه این گیاهان با دستگاه سوکسله و به ترتیب با حلال-های n- هگزان، دی کلرومتان و متانول عصاره گیری شد. عصاره متانولی با استفاده از دستگاه hplc و به وسیله ستون ods خالص سازی گردید. ترکیبات بدست آمده از عصاره خالص سازی شده با استفاده از روش طیف سنجی 1hnmr و مقایسه با داده های مرجع تعیین ساختمان شدند. مطالعه فیتوشیمیایی گونه scrophularia azerbaijanica منجر به جداسازی و شناسایی پنج ترکیب عمده شامل دو ترکیب ایریدوئیدی به نام های 6-]"4-o-(p- متوکسی)-e- سیناموئیل[ رامنوپیرانوزیل کاتالپول و ]6-o- ("2،"3- دی استیل،"4-e-سیناموئیل)- رامنوپیرانوزیل[- کاتالپول و سه گلیکوزید فنیل اتانوئیدی به نام-های ورباسکوزید (اکتئوزید)، متیل ورباسکوزید و مارتینوزید شد. بعلاوه یک گلیکوزید ایریدوئیدی به نام ]6-o- ("2- وانیلوئیل)- رامنوپیرانوزیل[ کاتالپول و یک گلیکوزید فنیل اتانوئیدی به نام مارتینوزید از گونهscrophularia variegata جداسازی شد. شناسایی ترکیبات ایریدوئیدی و گلیکوزیدهای فنیل اتانوئیدی در این دو گونه از جنس scrophularia زمینه را برای مطالعات بیشتر در مورد نقش فیزیولوژیکی این ترکیبات و امکان استفاده از آنها در کموتاکسونومی این جنس فراهم می نماید.

بررسی تنوع ترکیبات کومارینی در میوه های smyrniopsis aucheri از تیره چتریان.
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1390
  سمیه حیدری   حسین ناظمیه

گیاه پیکل smyrniopsis aucheri از تیره چتریان، در ترکیه، ایران، قفقاز و عراق پراکنش دارد و در ایران نیز در مناطقی از شمال غرب، غرب و مرکز رشد می نماید. علیرغم اینکه طی سالیان اخیر دانه های این گیاه را به اشتباه به عنوان "تخم غازیاغی" جهت درمان بیماری ویتیلیگو به فروش می رسانند اما در کتب قدیم از آن به عنوان یک گیاه دارویی نامی برده نشده است. بررسی های اولیه ما نشان داد که میوه های این گیاه سرشار از ترکیبات کومارینی و فورانوکومارینی است و با توجه به اهمیت این ترکیبات در طب و داروسازی، تغذیه و بهداشت شناسایی نوع ترکیبات کومارینی موجود در میوه های گیاه مد نظر قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا میوه ها توسط آسیاب پودر گردید و سپس به ترتیب به کمک حلال های n– هگزان، دی کلرومتان و متانول و با استفاده از دستگاه سوکسله عصاره گیری شد. عصاره های حاصل به روش کروماتوگرافی لایه نازک (tlc) مورد بررسی مقدماتی قرار گرفتند. عصاره ی n– هگزانی به روش vlc و با درصدهای مختلف اتیل استات در هگزان، فراکسیونه شد و فراکسیون های حاصل، به روش tlc مورد بررسی قرار گرفت. سپس مواد موجود در فراکسیون های مناسب، بوسیله کروماتوگرافی ستونی جداسازی گردید. جهت فراکسیونه کردن عصاره متانولی از sep-pack ods استفاده شد و فراکسیون های حاصل توسط دستگاه hplc مورد جداسازی قرار گرفت و در نهایت ترکیبات بدست آمده از هر کدام از عصاره ها، با استفاده از روش طیف سنجی nmr تعیین ساختار شدند. در مجموع این بررسی ها، 16 ترکیب جداسازی و شناسایی شد که 15 ترکیب مربوط به ترکیبات کومارینی، فورانوکومارینی و فلاونوئیدی می باشد و ترکیب 16 یک تری گلیسیرید است. مقایسه ساختار ترکیبات تعیین ساختار شده با ترکیبات گزارش شده در پژوهش های دیگر نشان داد که تمام ترکیبات معرفی شده در این بررسی، برای اولین بار از گیاه smyrniopsis aucheri گزارش می شود.

بهینه سازی رشد و نمو بافت ها و سلول های کشت شده alkanna orientalis (l.) boiss جهت تولید مشتقات نفتوکینون
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1390
  سپیده مهجوری   حسین ناظمیه

alkanna orientalis گیاه دارویی از خانواده گل گاوزبان است که همانند تعدادی از گونه های متعلق به این خانواده حاوی رنگیزه قرمز رنگ شامل آلکانین و مشتقات آن در پوست ریشه خود می باشد. در طب سنتی ریشه های قرمز رنگ این گیاه به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان بیماری هایی همچون زخم ها و سوختگی ها مورد استفاده قرار می گیرد. آلکانین و شیکونین ترکیبات دارویی بالقوه با یک طیف وسیع از فعالیت های زیستی همچون اثرات ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد باکتری، ضد ویروس و ضد تومور می باشند. این دسته از ترکیبات به عنوان اجزاء فعال برخی از مواد دارویی و آرایشی می باشند و نیز به عنوان رنگ دهنده در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش در مرحله اول جهت دستیابی به لاین های سلولی مناسب برای کشت سوسپانسیون سه ریزنمونه برگ لپه ای، هیپوکوتیل و ریشه در سطوح مختلف هورمونی شامل کینتین (در دو سطح ? و ? میلی گرم در لیتر) و 2,4-d (در سه سطح ?/?، ? و ? میلی گرم در لیتر) در شرایط تاریکی در محیط کشت جامد b5 مورد کشت قرار گرفت. درصد پینه زایی، پینه های دارای رنگیزه، قطر و وزن تر پینه در هر واکشت اندازه گیری گردید. بر اساس نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات مورد مطالعه، هر سه ریزنمونه در سطوح هورمونی مختلف درصد پینه زایی قابل قبولی داشتند. بطور کلی پینه های حاصل از محیط کشت های حاوی تیمارهای هورمونی مختلف به لحاظ تولید رنگیزه ضعیف عمل کردند. ریزنمونه های برگ لپه ای و هیپوکوتیل به لحاظ وزن تر عملکرد بهتری نسبت به ریشه نشان دادند. در مرحله دوم جهت تولید رنگیزه توسط کشت سلول یک سیستم کشت دو مرحله ای یعنی مرحله اول شامل تکثیر سلول ها در محیط کشت رشدی (b5) و مرحله دوم شامل تولید رنگیزه در محیط کشت تولید (m9) با استفاده از تکنیک استخراج در محل به عنوان یک سیستم کارآمد جهت برقراری یک شرایط مناسب برای القاء و استخراج رنگیزه از محیط کشت بکار گرفته شد. پینه های ترد و شکننده حاصل از ریزنمونه برگ لپه ای در محیط کشت حاوی ? میلی گرم در لیتر کینتین و ? میلی گرم در لیتر 2,4-d به دلیل رشد مناسب جهت برقراری کشت سوسپانسیون انتخاب گردید و به محیط کشت مایع b5 حاوی همان مقادیر هورمونی انتقال یافت و در تاریکی نگهداری شد. پس از برقراری کشت سوسپانسیون، یک سیستم کشت سوسپانسیون دو فازی مایع-مایع برای القاء سنتز رنگیزه نفتوکینونی با استفاده از پارافین مایع به عنوان جاذب به کار رفت. بر اساس نتایج بدست آمده سیستم کشت سوسپانسیون مایع دو فازی بطور موثری باعث تولید رنگیزه شد. عصاره n-هگزان کشت سوسپانسیون با استفاده از hplc آنالیتیکال مورد ارزیابی قرار گرفت. به دنبال آن متابولیت های ثانویه عمده با استفاده از hplc پره پاراتیو جداسازی شد و ساختار شیمیایی ترکیبات توسط طیف گیری uv، 1h-nmr و13c-nmr شناسایی گردید. دز اکسی شیکونوفوران و استات شیکونین به عنوان ترکیبات شیمیایی اصلی رنگیزه شناسایی گردید.

اثر آنتی اکسیدانی عصاره های رزماری و کاسنی در پایداری کره حاصل از خامه ترش
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1391
  عفت احمدی اقدم   صدیف آزادمرد دمیرچی

اکسیداسیون کره در طول فرآوری و نگهداری آن اتفاق می افتد که از مهمترین عوامل فساد و کاهش زمان ماندگاری آن محسوب می شود. لذا افزایش پایداری اکسیداتیو کره امری ضروری است. امروزه تقاضا جهت استفاده از آنتی اکسیدانهای طبیعی به جای آنتی اکسیدانهای مصنوعی افزایش یافته است. در این پژوهش، اثر افزودن عصاره های کاسنی و رزماری به عنوان منابع غنی از ترکیبات آنتی اکسیدانی روی ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و حسی کره مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور عصاره های رزماری و کاسنی به طور جداگانه در غلظتهای 05/0، 1/0، 3/0 و 5/0% به کره اضافه گردید و نمونه های آماده شده بعد از بسته بندی تحت خلاء به مدت 60 روز در یخچال نگهداری شدند. عدد اسیدی، عدد پروکسید و میزان ترکیبات پلی فنولی کل اندازه گیری شد. آزمون جذب رادیکال آزاد dpph پس از تهیه عصاره ها اندازه گیری شد. پایداری اکسیداسیونی توسط رنسیمت، و ویژگیهای حسی نمونه ها شامل ویژگیهای عطر و طعمی و ظاهری در روز اول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که نمونه های حاوی عصاره رزماری و کاسنی در مقایسه با نمونه کنترل عدد اسیدی و پایداری اکسیداسیونی بیشتر، میزان ترکیبات پلی فنولی و عدد پروکسید کمتری داشتند. در طول نگهداری، عدد اسیدی نمونه ها افزایش، عدد پروکسید و میزان ترکیبات پلی فنولی کاهش یافت. نتایج آزمون جذب رادیکال dpph نشان داد که قدرت آنتی اکسیدانی عصاره رزماری بیشتر از عصاره کاسنی بود. بررسی ویژگیهای حسی نیز نشان داد که تمامی نمونه های حاوی عصاره از نظر طعم عصاره اختلاف معنی داری (05/0>p) با نمونه کنترل داشتند. همچنین با افزایش درصد عصاره ها، مقبولیت کلی نمونه ها کاهش یافت. این مطالعه محصول جدید لبنی فراسودمند را معرفی میکند که میتواند گامی در جهت افزایش آنتی اکسیدانها در رژیم غذایی محسوب شود و در سلامتی و کاهش بیماریهای قلبی و عروقی مفید باشد.

بررسی کمی و کیفی متابولیتهای ثانویه با ساختار فنلی در اندام های astragalus compactus با تاکید بر مراحل تکوینی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم 1391
  سمیه نقی لو   عباس دل آذر

جنس گون به عنوان بزرگ ترین جنس گیاهان آوندی بالغ بر 2500-3000 گونه می باشد. ریشه و برگ های برخی گونه های گون در طب سنتی به عنوان عوامل ضد تعرق، ضد فشارخون، ضد دیابت، مدر و نیروبخش به کار رفته است. ویژگی های دارویی این گیاه منجر به علاقه روزافزون به مطالعه ترکیب شیمیایی گونه های مختلف آن شده است. از آنجا که عوامل محیطی و نموی می توانند به طور معنی داری بر ترکیب شیمیایی گیاه اثر گذار باشند، شناخت این عوامل جهت تشخیص زمان مناسب جهت بهره برداری از گیاهان دارویی ضروری می نماید. علاوه بر آن، مطالعه تنوع نموی ترکیبات شیمیایی منجر به افزایش درک ما از نقش های فیزیولوژیک این ترکیبات خواهد شد. مطالعه حاضر در راستای تعیین تغییر متابولیتهای ثانویه در گونه a. compactus طی نمو طراحی گردید. هدف از این مطالعه (1) ارزیابی ترکیب شیمیایی گونه a. compactus و (2) تعیین ارتباط احتمالی بین ترکیبات شیمیایی گیاه و مراحل نموی آن می باشد. بدین منظور ریشه، برگ و گل های گیاه در سه مرحله رویشی، گلدهی و تولید بذر جمع آوری گردید و در مرحله اول مطالعه آنها توسط کروماتوگرافی گازی جفت شده با اسپکتروسکوپی جرمی (gc-ms) و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (hplc) انجام گرفت. بر مبنای کروماتوگرام های حاصل از مطالعات gc گروه های مختلفی از ترکیبات فرار شامل هیدروکربن ها، آلدئیدها، استرولها، استرها، اسیدهای چرب و الکل ها شناسایی گردیدند. تنوع قابل توجهی در مراحل نموی مختلف و بین اندام های مختلف مشاهده گردید. استرولها و الکل ها اجزاء اصلی ترکیب فرار ریشه در مرحله رویشی بودند. در همین مرحله غلظت بالای استرولها و هیدروکربن ها در برگ مشاهده شد. افزایش قابل توجه استرولها تا 31/94% در ریشه در مرحله گلدهی رخ داد که نشان دهنده نقش احتمالی استرولها در فرآیند گلدهی است. نمونه های برگی غلظت بالای الکل ها را در مرحله گلدهی نشان دادند. مرحله تولید بذر با حضور غلظتهای بالای اسیدهای چرب و ترکیبات کلردار در ریشه و هیدروکربن ها در برگ همراه بود. بررسی ترکیب شیمیایی توسط hplc و nmr منجر به شناسایی 5 ترکیب فنولی شامل دو فلاون، یک فلاونول و دو مشتق سینامیک اسید گردید که حضور سینامیک اسید در جنس گون برای اولین بار گزارش می گردد. جهت ارزیابی تنوع نموی فنولها و خاصیت آنتی اکسیدانتی آنها، محتوای فنول کل توسط معرف فولین و خاصیت آنتی اکسیدانتی توسط تست dpph بررسی گردید. محتوای فنول کل در برگ ها، بیشتر از ریشه و گل بود. علاوه بر آن ریشه و برگ در مرحله تولید بذر محتوای فنول کل بالاتری نسبت به مرحله رویشی و گلدهی نشان دادند که همراه با فعالیت آنتی اکسیدانتی قویتر آنها بود. ارتباط مثبت بین محتوای فنول کل و خاصیت آنتی اکسیدانتی نشان داد که فنولها اجزاء غالب آنتی اکسیدانت در این گونه می باشند. بر مبنای نتایج حاصله، عصاره متانولی a. compactus می تواند به عنوان منبع ترکیبات فنولی آنتی اکسیدانت مورد استفاده قرار گیرد و بهترین مرحله برای این منظور مرحله تولید بذر می باشد.

بررسی مشتقات فنلی موجود در ریشه های گیاه valeriana allariafolia
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم پایه 1391
  مریم ابقایی نیا   حسین ناظمیه

چکیده: valeriana allariafolia که از گیاهان دارویی و معروف می باشد از خانواده ی valerianaceae دارای پراکنش گسترده در جهان است، ریشه های گیاه به طور عمده برای درمان بی خوابی، اختلالات عصبی و به عنوان کاهش دهنده ی فشار خون و سرطان مورد استفاده قرار می گیرد. هدف ما در این بررسی شناسایی ماهیت متابولیت های ثانویه در ریشه ی این گیاه می باشد. ترکیبات موثره ی موجود در سه عصاره ی هگزانی، متانولی، دی کلرومتان حاصل از ریشه ی این گیاه که در آذربایجان نیز گسترش دارد مورد بررسی قرار گرفت. بعد از بررسی های اولیه توسط تکنیک tlc، عصاره ی متانولی با متد sep-pak ods فراکسیونه شد و ترکیبات هر فراکسیون با hplc پره پراتیو جداسازی شد. سپس سه ترکیب از عصاره ی متانولی که جزء فنول ها می باشند و توسطhplc جداسازی شدند به کمک nmr و طبق داده های ترکیبات موجود تعیین ساختار شدند و همچنین چهار ترکیب هم ازعصاره ی هگزانی، پس از جداسازی توسط vlc توسط gc –mass مورد شناسایی قرار گرفتند. گروهی از ترکیبات فعال که از لحاظ دارویی مورد توجه است شامل والروپوتریات ها، ترکیبات سزکوئی ترپنی، لیگنان ها وفلاوون ها می باشد. مشتقات کافئیک و فرولیک اسید که موجب اثرات ضد سرطانی و آنتی اکسیدانی می شود و در این بررسی هم مورد شناسایی قرار گرفته است شامل کافئیل گلوکوزیل آپیوزید، دی کافئیل رامنوزید، فرولیل دی گلوکوزید، استوکسی اسید سینامیک، آلیل ایزووالریک اسید، ایزو پروپیل ایزووالرات، 2- بتوکسی هگزان می باشد.

تأثیر رازک بر نشانه های زودرس یائسگی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده
thesis دانشگاه علوم پزشکی تبریز - دانشکده پرستاری و مامایی 1392
  ویدا آغه میری   سکینه محمدعلیزاده چرندابی

مقدمه: یکی از درمان های پیشنهاد شده برای عوارض زودرس یائسگی، هورمون درمانی می باشد که به دلیل عوارض جانبی و خطرات باعث نگرانی پزشکان و بیماران شده است. امروزه درمان یائسگی با فیتواستروژن ها مورد توجه قرار گرفته و تحقیقاتی در این زمینه انجام شده است. رازک یکی از گیاهانی است که حاوی ترکیبات فیتواستروژنی می باشد ولی تا به حال تأثیر آن بر نشانه های زودرس یائسگی مورد بررسی قرار نگرفته است، لذا مطالعه ی حاضر با هدف تعیین اثر رازک بر نشانه های زودرس یائسگی در شهر تبریز در سال 92-1391 انجام شده است. مواد و روش ها: این مطالعه بالینی تصادفی دوسوکوربر روی 60 زن پری منوپوز و 60 زن پست منوپوز انجام گرفته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه گرین و چک لیست ثبت تعداد گرگرفتگی روزانه قبل از مداخله، 4، 8 و 12 هفته بعد از مداخله جمع آوری شد. نمونه ها از طریق بلوک بندی تصادفی سهمیه ای بر اساس وضعیت یائسگی به دو گروه دریافت کننده رازک و دریافت کننده پلاسبو با نسبت تخصیص 1:1 تقسیم شدند. به گروه مداخله 500 میلی گرم قرص رازک و گروه کنترل 500 میلی گرم پلاسبو روزانه به مدت 90 روز تجویز شد. از آمار توصیفی و آمار تحلیلی شامل ancova برای آنالیز داده ها استفاده شد. یافته ها: هیچ افت نمونه ای در دو گروه تا پایان مداخله وجود نداشت. میانگین نمره کلی گرین به طور معناداری در گروه رازک در پایان هفته 4 (8/9- تا 11/1- , 95% confidence interval,0/10- :adjusted difference)، هفته 8 (17/1- تا 20/1- ,18/6-) و هفته 12 پس از مداخله (21/6- تا 25/1-, 23/4-) کمتر از گروه پلاسبو بود. گروه مداخله همچنین بهبود چشمگیری را در تمامی ابعاد مقیاس گرین (نشانه های روانی، جسمانی، وازوموتور و جنسی) در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (001/0>p). تعداد گرگرفتگی در هفته به طور معناداری در گروه رازک در طی هفته 4 (7/1- تا 9/8- ,8/4-)؛ هفته 8(14/9- تا 19/3- ,17/1-) و هفته 12 پس از مداخله (21/1- تا 26/4- ,23/8-) کمتر از گروه پلاسبو بود. در گروه پری منوپوز، میانگین نمره کلی گرین به طور معناداری در گروه رازک در پایان هفته چهارم (6/9- تا 9/7- ،8/3-)،هفته هشتم (12/7- تا 16/5- ،14/6-) و هفته دوازدهم پس از مداخله (16/0- تا 20/5-, 18/2-) کمتر از گروه پلاسبو بود. همچنین تعداد گرگرفتگی در هفته به طور معناداری در گروه رازک در طی هفته چهارم (0/7- تا 10/3- , 8/8-)، هفته هشتم (13/9- تا 20/0- , 17/0-) و هفته دوازدهم پس از مداخله (18/0- تا 25/9- ،22/0-) کمتر از گروه پلاسبو بود. در گروه پست منوپوز نیز میانگین نمره کلی گرین به طور معناداری در گروه رازک در پایان هفته چهارم (9/9- تا 13/6-,7/11-)، هفته هشتم (21/7- تا 25/5- ,23/6-) و هفته دوازدهم پس از مداخله(28/1- تا 31/7- , 29/9-) کمتر از گروه پلاسبو بود. همچنین تعداد گرگرفتگی در هفته به طور معناداری در گروه رازک در طی هفته چهارم (5/6- تا 9/2-, 7/4-)، هفته هشتم (13/2- تا 18/9- , 16/1-) و هفته دوازدهم پس از مداخله (21/5- تا 27/4- , 24/5-)کمتر از گروه پلاسبو بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، مصرف قرص گیاهی رازک به میزان 500 میلی گرم روزانه به مدت 4، 8 و 12 هفته در کاهش تعداد گرگرفتگی و نشانه های زودرس یائسگی تأثیر چشمگیری داشته است، بنابراین با توجه به سادگی استفاده و پذیرش بالای روش و عدم گزارش عارضه جانبی در این مطالعه، می توان مصرف متعادل این داروی گیاهی را در این گروه از افراد توصیه نمود تا از این طریق بتوان کیفیت زندگی و میزان کارآیی زنان را در این برحه از زندگی ارتقاء بخشید.

تاثیر قارچهای میکوریز بر رشد خصوصیات فیزیولوژیکی و متابولیتهای ثانویه در ارقام مختلف پیاز خوراکی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده کشاورزی 1393
  مهنا ملاولی   حسین ناظمیه

چکیده: به منظور مطالعه اثر قارچهای میکوریز آربوسکولار بر رشد، خصوصیات فیزیولوژیکی و برخی متابولیتهای ثانویه در ارقام مختلف پیاز خوراکی آزمایشی در سال زراعی 1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در خلعت پوشان به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به اجرا در آمد. فاکتور اول دارای چهار سطح، شامل سه گونه قارچ میکوریز آربوسکولار (¬glomus versiforme، g. intraradices، g. mosseae) و شاهد بدون میکوریز و فاکتور دوم، 5 رقم پیاز خوراکی (4 رقم بومی قرمز آذر شهر، هوراند، قولی قصه زنجان، سفید کاشان و رقم تجاری رزیتا) با 3 تکرار بود. نتایج بدست آمده نشان داد که بین توده¬¬های مورد مطالعه از نظر رشد، عملکرد، صفات کیفی و ارزش تغذیه¬ای تنوع زیادی وجود دارد. به طور کلی، ارقام دارای پوست قرمز شامل، آذرشهر و رزیتا، ارزش تغذیه¬ای بالاتری نسبت به سایر ارقام دارا بوده و از نظر صفات کیفی، بین ارقام مورد مطالعه چنین روندی برقرار بود: قرمز آذرشهر? قرمز رزیتا> قولی قصه> صورتی هوراند> سفید کاشان. تلقیح با قارچ میکوریز سبب افزایش رشد، عملکرد و صفات کیفی در تمامی ارقام مورد مطالعه شد و گونه¬های میکوریز بکار رفته نیز از نظر افزایش رشد و صفات کیفی تنوع قابل ملاحظه¬ای را نشان دادند. از نظر رشد و عملکرد گونه g. mosseae بیشترین پاسخ را نشان داد و از نظر جذب عناصر غذایی و افزایش سنتز متابولیتهای ثانویه در گونه¬های g. versiforme و g. intraradices بهترین پاسخ مشاهده شد. از نظر محتوای فلاونوئیدی ، رقم قرمز آذرشهر بعنوان رقم دارای بالاترین محتوای کوئرستین شناخته شده و با توجه به اثر مثبت کوئرستین در جلوگیری از بسیاری بیماریها، بعنوان رقم دارای بالاترین ارزش تغذیه¬ای در بین ارقام مورد مطالعه، معرفی ¬گردید.

بررسی فیتوشیمیایی و فیزیولوژیک چندگونه از جنس جاشیر(prangos) در استان آذربایجان شرقی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1386
  مهدی رضوی خسروشاهی   حسین ناظمیه

چکیده ندارد.

بررسی قابلیت تولید و شناسایی پیگمان در پینه حاصل از بخشهای مختلف دانه رست گیاه echium italicum l.
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1386
  خدیجه زارع جند   حسین ناظمیه

چکیده ندارد.

بررسی فیتوشیمیایی گونه ای از شیرمرغ (ornithogalum procerum)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1387
  احسان نظیفی   عباس دل آذر

چکیده ندارد.

شناسایی ترکیبات فرار آلی موجود در درمنه (artemisia) با استفاده از روش استخراجی spme (solid-phase microextraction)
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1387
  سمانه تربتی   علی موافقی

چکیده ندارد.

بررسی ترکیبات لیپوئیدی دانه های گیاه‏‎silybum marianum‎‏
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  محمد علی نژاد   حسین ناظمیه

گیاه ‏‎silybum marianum‎‏ که در ایران به عنوان خار مریم مشهور است، دارای دانه هایی است که حاوی مقدار مناسبی چربی می باشد.چربی حاصل از دانه ها حاوی فلاونولیگنانها و توکوفرولها می باشد.به مجموعه فلاونولیگنانهای گیاه ‏‎silymarin‎‏ گفته می شود که خاصیت هپاتوپروتکتیو بالایی دارد.امروزه از فلاونولیگنانهای خالص شده ای چون ‏‎silybin‎‏ در مسمومیت های قارچی به فرم تزریقی استفاده می گردد. توکوفرولهای موجود نیز که عمده ترین آنها را ‏‎a-tocopherol‎‏ که همان ویتامین ‏‎e‎‏ است تشکیل می دهد دارای خواص فراوانی می باشد، که از جمله مهمترین آنها می توان به قدرت آنتی اکسیدان بالای این ترکیبات اشاره نمود. برای استخراج چربی دانه های گیاه خار مریم روش استخراج با حلال انتخاب گردید و با کمک حلال اتر نفت و در دستگاه سوکسوله اقدام به استخراج چربی گردید. چربی حاصل از لحاظ ویژگیهای فیزیکوشیمیایی چون: اندیس ید، اندیس صابونی شدن ، اندیس استری و میزان دانسیته مورد بررسی قرار گرفت.

بررسی گیاهان مورد استفاده در کرمهای ضدآفتاب
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  طاهره گواهی   حسین ناظمیه

در این رساله پس از اشاره اجمالی به ساختمان پوست و اثرات مخرب نور خورشید در پدیده های پیری پوست، سرطان، پیگمانتاسیون و ... به فرآورده های ضد آفتاب و روشهای اندازه گیری ‏‎spf‎‏ آنها اشاره شده است و در ادامه با درنظرگرفتن خصوصیات مناسب ترکیبات طبیعی در جذب اشعه ‏‎uv‎‏ از گیاهان مختلف به عنوان عوامل ضد آفتاب نام برده شده است.

بررسی گیاهان مورد استفاده در شامپوهای گیاهی
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  نجمه عنایتی   حسین ناظمیه

استفاده از گیاهان برای شستشوی موی سر و یا تقویت رشد موها و غیره، از دیرباز به طور سنتی رایج بوده است. اما استفاده گسترده و صنعتی از گیاهان در صنایع آرایشی بهداشتی مثل شامپو چندسالی است که رونق گرفته است. بررسی گیاهان مختلف موثر دردرمان مشکلات مو و مورد استفاده در فرمولاسیون شامپوها و جمع آوری آنها در یک مجموعه ‏‎&‎‏ از اهداف این مطالعه است. در واقع سعی شده است که نام علمی گیاهان، خلاصه ای از ترکیبات مهم آنها، خواص فارماکولوژیکی و کاربرد آنها بررسی شود تا انتخاب بهترین عصاره های گیاهی برای استفاده در شامپوها میسر گردد. براساس مطالب جمع آوری شده کاربرد گیاهان دارویی، در فرمولاسیون شامپوها را می توان در دو گروه زیردسته بندی نمود: دیترجنت و سورفکتانت. -مواد افزودنی (به طور مثال: مواد قوام دهنده ، اصلاح کنند بو، ضد ریزش مو، ضد میکروب، ضد شوره، ضد چربی و ...)

تهیه و بررسی فرمولاسیون های ضد چین و چروک صورت حاوی عصاره های گیاهی
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  مهناز توحید بستان آباد   حسین ناظمیه

دراین بررسی، ابتدا کلیاتی در مورد پوست، پیری طبیعی و پوست براثر افزایش سن و پیری زودرس ناشی از آفتاب بیان شده است. سپس به تعدادی از گیاهان دارای خاصیت ضدچین و چروک پوست اشاره شده است.

بررسی و تعیین مقدار آلفاتوکوفرول موجود در روغن جوانه گندم
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  نگین محررزاده کرد   حسین ناظمیه

تاریخ کشف ویتامین ای به سال 1922 یعنی زمان مشاهده علائم کمبود آن بر روی دستگاه تولید مثل بر می گردد . انتخاب نام توکوفرول برای ویتامین ای بازتابی از تاثیر آن بر روی اعمال تولید مثلی می باشد. توکو فرول به معنی الکل ضروری برای تولید مثل می باشد. طی دو دهه گذشته علاقه فزاینده ای از سوی دانشمندان و محققین برای بررسی سایر جنبه های مفید احتمالی ویتامین ای در اختلالات و بیماریهای مختلف ابزار شده است. مطالعات انجام یافته نشان داده است که ویتامین ای می تواند در پیشگیری و درمان بیماریهای گوناگون نظیر آترواسکلروز، انواع سرطانها ، اختلالات عصبی، کاتاراکت و بیماریهای دیگر مورد استفاده قرار گیرد. این ویتامین حتی می تواند فرایند سالخوردگی را به تاخیر انداخته و مانع از پیری زودرس گردد. در این تحقیق توکوفرول موجود در دو رقم زراعی گیاه ‏‎triticum sativum‎‏ مورد تعیین مقدار قرار گرفت.

بررسی گیاهان موثر در بیماریهای زنان
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  زهرا حیدری   حسین ناظمیه

از آنجا که اطلاعات علمی اندکی در مورد گیاه درمانی بیماریهای مربوط به زنان وجود دارد، ممکن است درمانهایی انتخاب شوند که در عین برطرف کردن اختلالات مختلف، آسیب زننده نیز باشند. مهمترین مسائلی که در جنس مونث مطرح می شود شامل سیکل قاعدگی، بارداری ، شیردهی و مسئله یائسگی است. عملکرد و ساختمان دستگاه تناسلی زنان در طی زندگی ثابت نمی ماند و مهمترین خصلت این دستگاه ، تغییر پذیری آن است . بسیاری از اختلالات این سیستم ، عملکردی و در نتیجه انحراف از عمل اصلی آن می باشد و دلیل این ادعا این است که در بسیاری از موارد ، آسیبهای فیزیکی و تغییرات پاتولوژیکی مشاهده نمی شود و بنابراین هدف اصلی درمانها نیز ، اصلاح اختلالات عملکردی می باشد.

بررسی ترکیبات شیمیایی میوه گیاه ‏‎elaeagnus angustifolia‎‏(سنجد)
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  علی پورصدیقی نعمتی   حسین ناظمیه

گیاه سنجد از تیره الاگناسه بصورت درخت دایمی می باشد . گیاه بومی نواحی شمالی آسیا تا هیمالیا و اروپا است و در ایران در نواحی استپی می روید. خواص درمانی بسیاری در مورد آن گزارش شده است که از جمله آنها می توان به اثرات ضد دردهای روماتوئیدی، ضدالتهاب ، ضدتب، قابض ، ضدنئوپلاسم و اثر التیام بخش بر روی زخم اشاره نمود.

بررسی و تعیین مقدار آلفاتوکوفرول موجود در روغن جوانه جو
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  فاطمه آقازاده   حسین ناظمیه

امروزه ویتامین ‏‎e‎‏ را یکی از مهمترین مواد مورد نیاز بدن می شناسند برای آن خواص دارویی مختلف قائل اند. از جمله این اثرات می توان به اثر فتوپروتکتیو(محافظت کننده پوست در برابر ‏‎uvb‎‏)، ممانعت از پیری زودرس‏‎anti aging‎‏ ، جلوگیری کننده از بیماری واسکولار، به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری آلزایمرو ... اشاره نمود. که همه این خواص به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی بسیار بالای ویتامین ‏‎e‎‏ می باشد.مطالعات نشان داده اند که گیاه جو ‏‎h.vulgare‎‏ می تواند یکی از منابع ویتامین ‏‎e‎‏ محسوب گردد. هدف از این بررسی تعیین مقدار توکوفرولهای موجود در یکی از کولتیوارهای جو کشت شده در مزارع اطراف مراغه و تصمیم گیری در مورد ارزش اقتصادی آن جهت استفاده در صنایع دارویی و آرایشی -بهداشتی و پیشنهاد روشی ساده برای رسیدن به این هدف می باشد.

بررسی آلکالوئیدهای ریشه ‏‎berberis vulgaris‎‏ آذربایجان
thesis وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی - دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان آذربایجان شرقی 1381
  فرشته مصطفایی   حسین ناظمیه

بربریس ولگاریس ‏‎berberis vulgaris‎‏یکی از گیاهان تیره زرشک(بربریداسه) می باشد، که به دلیل داشتن اثرات فارماکولوژیکی متنوع در گیاه درمانی کاربرد فراوانی دارد. ترکیبات اصلی و موثر این گیاه را آلکالوئیدهای آن تشکیل می دهند و عمده ترین آلکالوئید موجود در این گیاه بربرین می باشد. آلکالوئیدها عمدتا در پوست ریشه و به مقدار کمتر در پوست ساقه و برگها و میوه وجود دارند. با توجه به اینکه اثرات درمانی گیاه زرشک بسیار زیاد و چشمگیر می باشد در پژوهش حاضر نسبت به جداسازی و تعیین مقدار آلکالوئید عمده موجود در گیاه اقدام گردیده است.