سابقه و هدف: توده های تخمدانی یکی از مشکلات شایع در میان زنان بوده که خود را به شکل درد شکم، خونریزی نامنظم، دیسپارونیا و اتساع شکم و ... نشان میدهند. همچنین یکی از علل شایع مراجعه بیماران به مراکز بیماریهای زنان نیز هستند. اکثر توده های تخمدانی ماهیت خوش خیم داشته ولی در موارد بدخیم، وضعیت بسیار وخیمی را ایجاد خواهند نمود.به همین سبب، بر آن شدیم تا با بررسی وضعیت توده های تخمدانی عمل شده ، گامی کوچک در راه شناخت مشکلات فوق برداریم. مواد و روش ها: این مطالعه بصورت مقطعی بر روی پرونده785 نفر از بیماران مبتلا به توده های تخمدانی مراجعه کننده به بیمارستانهای امام حسین، فاطمیه و خاتم الانبیای شاهرود در طی سالهای 90-80 که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، انجام شده است. نتایج آزمایش پاتولوژی توده از کلیه بیمارستانهای مذکور و آزمایشگاههای خصوصی جمع آوری گردید. سپس داده ها وارد رایانه شده و با نرم افزار آماری spss نگارش 16 و آزمونهای مرتبط، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. در این مطالعه (p<0/05 ) معنی دار در نظر گرفته شد. یافته ها : در این طرح 785 بیمار مورد مطالعه قرار گرفتند. میانگین سنی شرکت کنندگان در طرح 97/25±83/46 سال و فراوانترین گروه سنی بیمار ، گروه 49-40 سال با 241 مورد (7/30%) بود. شایع ترین علت مراجعه بیماران درد شکمی با 460 مورد (5/58%) در بین علائم بالینی ذکر شده از طرف بیماران بود. توده در 720 مورد (7/91%) یکطرفه بوده و از نظر خصوصیات سونوگرافی در 734 مورد (5/93% ) ماهیت کیستیک داشته و در 740 مورد (2/94% ) فاقد سپتوم بوده است. در 507 مورد(5/64%) برداشتن توده، بیشترین نوع درمان جراحی بوده وتوده ها در 27 مورد ( 43/3%) ماهیت بدخیم داشته اند. از نظر نوع پاتولوژی در 302 مورد (4/38%) کیست فولیکولار بیشترین جواب پاتولوژی را به خود اختصاص داده بود. بین ایجاد توده و سن بیمار (p<0/003) ، bmi (p<0/038)سابقه خانوادگی بدخیمی((p<0/025، یکطرفه بودن توده (p<0/003)، بدون سپتوم بودن (p<0/007)، عدم وجود ندولاریتی((p<0/039،کیستیک بودن (p<0/003)، درد شکمی (p<0/001) و نوع پاتولوژی کیست فولیکولار و سروز کیست آدنوکارسینوما (p<0/038) رابطه معنی داری داشته ولی با سایر متغیرها، رابطه معنی داری بدست نیامد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد با توجه به میزان بدخیمی توده های تخمدانی (43/3%) ، توجه به تمام علایم توده های تخمدانی بسیار مهم بوده و باید در تمام زنان بویژه در میانسالی و سالمندی این علایم جدی گرفته شده و با اقدامات تشخیصی تکمیلی وضعیت توده را مشخص و درمان مقتضی را انجام داد. اگرچه جوان بودن بیماران رد کننده میزان وقوع بدخیمی نیست و معاینه کامل بیماران در تمام گروه های سنی باید مدنظر قرار گیرد. همچنین توجه به وضعیت دموگرافیک بیمار از جمله سن و bmi می تواند در تخمین خوش خیم و یا بدخیم بودن توده های تخمدان کمک کننده باشد و این امر به نوبه ی خود موجب انتخاب درمان مناسب و جلوگیری از اقدامات تهاجمی بی مورد و عجولانه میگردد.

چکیده فارسی هدف: در این مطالعه به بررسی شیوع بدخیمی در سیتولوژی مایعات ارسال شده به آزمایشگاه بیمارستان خاتم النبیاء شهر شاهرود از سال 1386 تا 1392 پرداختیم. دراین مطالعه موارد پاپ اسمیر و fna جزو مطالعه قرار نگرفت. روش مطالعه: این مطالعه مشاهده ای به صورت یک بررسی مقطعی توصیفی – تحلیلی در میان 196 مورد از مایعات ارسال شده به آزمایشگاه بیمارستان خاتم الانبیاء شهر شاهرود از سال 1386 تا سال 1392 انجام گردید و شیوع بدخیمی در سیتولوژی مایعات مذکور تعیین گردید. یافته ها: در این مطالعه مشاهده گردید که 8/89 درصد از نمونه ها بدخیمی نداشتند، 2/10 درصد بدخیم بودند، و از میان نمونه های غیربدخیم 9 درصد التهاب مزمن ، 13 درصد التهاب حاد داشتند و 8/77 درصد بدون تغییرات پاتولوژیک بودند. ارتباط معناداری بین نوع نمونه و نتایج حاصله مشاهده گردید (p=0.0001) و بیشترین میزان بدخیمی در نمونه های پلور و پریتوئن بود. نتیجه گیری: در انتها بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه و مقایسه آنها با سایر مطالعات مشابه صورت گرفته در این زمینه، چنین استنباط می شود که تنها یک دهم از نمونه های سیتولوژی مایعات معمولا دچار بدخیمی می باشند که به ویژه مربوط به نمونه های پلور و پریتوئن هستند.

چکیده ندارد.