ارزیابی خطر لرزه ای نیازمند داشتن اطلاعات لرزه ای گسل های فعال می باشد . شناسایی و تعیین گسل های فعال، که مسبب وقوع پدیده ی زمین لرزه می باشند، یکی از وظایف مهم و اصلی علم زلزله شناسی، می باشد. برای رسیدن به این هدف، روش ها و راه کارهای گوناگون وجود دارد. از جمله می توان به روش های زمین شناسی و لرزه زمین ساختی، اشاره کرد. یکی دیگر از این روش ها، روش لرزه نگاری بازتابی است که می توان ادعا کرد که روشی با ضریب اطمینان بالاتر از سایر روش هاست. . با استفاده از داده های لرزه ای بازتابی که عمق نفوذی تا حد چندین کیلومتر به داخل زمین را دارند، می توان به وجود گسل های پنهان پی برد و در نتیجه آنها را مورد شناسایی قرار داد. دقت داده های لرزه ای در این موارد خیلی بیشتر از داده های زلزله ای و لرزه زمین ساختی می باشد، بطوریکه می توان ادعا کرد هنگام تفسیر داده های لرزه ای بسیاری از پدیده های زمین شناسی مانند گسل ها و تاقدیس ها و ناودیس ها و . . . تا حد زیادی قابل مشاهده می باشند که اگر داده های لرزه ای موجود به صورت سه بعدی برداشت شده باشند، قدرت تفکیک و شناسایی و ضریب اطمینان آن بالاتر خواهد رفت . پس می توان از یک طرف، با مشاهده و تفسیر داده های لرزه ای بازتابی، وجود گسل های یک منطقه را به اثبات رساند و اگر در تفسیر؛ این گسل تا سطح ادامه داشته باشد میتوان ادعا کرد که گسل مورد نظر فعال می باشد. از طرف دیگر با داشتن اطلاعات زلزله ای منطقه ی مورد مطالعه و مربوط دانستن زلزله ها به گسل مورد نظر، اطمینان در مورد فعال بودن گسل مربوطه؛ به مقدار بسیار زیادی بالاتر خواهد رفت. در حوضه های رسوبی حاوی مخازن هیدروکربنی؛ انرژی لرزه ای (رویداد زمین لرزه)، می تواند تغییراتی در مشخصات مخازن موجب گردد. اگر زمان وقوع یک زلزله ی خاص دریک منطقه؛ در دست باشد و از طرف دیگر، اطلاعات برداشت و تولید نفت از مخزن نفتی منطقه ی مذکور؛ کمی قبل و بعد از وقوع زلزله، موجود باشد، می توان تاثیر و ارتباط احتمالی بین وقوع زمین لرزه های منطقه ی مورد مطالعه بر روی میزان تولید هیدروکربن در چاه های تولیدی میدان مذکور را مورد مطالعه قرار داد. در این پایان نامه، در فصل اول، مباحث زمین شناسی زاگرس و منطقه ی مورد مطالعه (رگ سفید)، آورده شده است . دوران های زمین شناسی پالئوزوئیک و مزوزوئیک و سنوزوئیک و سازند های مربوط به این دوران ها، در زاگرس مورد بررسی قرار گرفته اند. در زمین شناسی منطقه ی رگ سفید، سازند های منطقه که شامل سازند های گچساران، آسماری، پابده، گورپی، گروه بنگستان ( شامل سازند های ایلام؛ سروک، کژدمی )، به تفصیل بررسی شده اند. در فصل دوم، داده های زلزله ای منطقه ی رگ سفید آورده شده است . که در ابتدا لرزه خیزی زون زاگرس و سپس معرفی گسل رگ سفید و گسل های اطراف آن بحث شده است. در قسمت دوم از فصل دو، داده های زلزله ای مربوط به گسل رگ سفید، از سه مرجع پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله؛ موسسه ی ژئوفیزیک دانشگاه تهران؛ مرکز ملی اطلاعات زمین لرزه آمریکا (neic) آورده شده و سپس مقایسه ای بین این سه مرجع، انجام شد و در آخر، زلزله های موثر بر روی گسل رگ سفید که مورد استفاده در این مطالعه می باشد، انتخاب شدند. در فصل سوم، داده های لرزه نگاری بازتابی منطقه ی رگ سفید که اخیرآ توسط شرکت نفت برداشت و پردازش شده است، به همراه روش تفسیر، آورده شده است. در هنگام تفسیر، به سه عدد گسل مجزا برخورد کردیم ولی به این نتیجه رسیدیم که این گسل ها نمی توانند به صورت تک گسل عمل کرده و بلکه بصورت یک زون گسلی عمل می کنند که به عنوان زون گسلی رگ سفید معرفی شد. در انتهای فصل سوم، بحث تصحیح موقعیت گسل رگ سفید آورده شد. در فصل چهارم، تاثیر وقوع زلزله و حرکت گسل بر روی مخازن نفتی، مورد بحث وبررسی قرار گرفته است. در ادامه؛ زمین لرزه های القایی و سپس زلزله های القایی ناشی از برداشت از مخازن هیدروکربنی، آورده شده است. اگر میزان تولید چاه های مذکور بعد از وقوع زمین لرزه، افزایش یابد، می توان انرژی زمین لرزه را به عنوان یکی از روش های ازدیاد برداشت از مخازن هیدروکربنی، در نظر گرفت. هدف از این پایان نامه، استفاده از روش لرزه نگاری بازتابی در شناسایی و تعیین گسل رگ سفید از یک طرف، و از طرف دیگر؛ تاثیر انرژی لرزه ای بر خصوصیات مخزن میدان نفتی مربوطه، بوده است. از مشکلات موجود می توان به عدم دسترسی آسان و سریع به داده های لرزه ای بازتابی و همچنین عدم دسترسی به اطلاعات چاه های تولید نفت منطقه ی مورد نظر، اشاره کرد.

گسل ها شکستگی هایی در پوسته زمین می باشند که در طول آنها تغییر شکل های قابل توجهی ایجاد شده است. مطالعه گسل ها در علوم زمین و مهندسی از جهات مختلف دارای اهمیت است. شناخت گسل ها در زلزله شناسی و مهندسی زلزله برای تعیین مناطق با پتانسیل بالای لرزه خیزی و رعایت فاصله مجاز ساختمان سازی تا گسل دارای اهمیت فوق العاده می باشد. هندیجان از لحاظ جغرافیایی در شمال غربی خلیج فارس یعنی در زیر پهنه ی دشت آبادان قرار دارد و نهشته های دوران های پالئوزوئیک و مزوزوییک که در زیر رسوبات پوششی قرار دارند، به صورت ملایم و با روندی شمالی- جنوبی چین خورده اند. هندیجان در زیر پهنه ی به تقریب چین خورده دشت آبادان قرار دارد. میدان هندیجان مانند یک طاقدیس با محور شمال- شمال شرقی و جنوب- جنوب غربی است. ساختمان هندیجان تحت تاثیر سیستم گسلی صفحه عربی با چین های ملایم با روند شمالی-جنوبی که از میدان خفجی (عربستان) تا ساختمان رگ سفید گسترش دارد و با امتداد شمال- شمال شرقی، جنوب- جنوب غربی در غرب ساختمان های هندیجان و بهرگانسر واقع است و آنها را تحت تاثیر قرار داده است و در واقع همان گسل مورد مطالعه در این پایان نامه می باشد. در ساختمان هندیجان رسوبات قدیمی تر (مانند سروک) در جهت شمال- شمال غربی، جنوب- جنوب شرقی جهت دار شده اند. اما افق های جوان تر (مانند طبقات آسماری- غار) بیشتر در جهت شمال غربی- جنوب شرقی جهت دار شدهاند. لرزه نگاری بازتابی یکی از ابزارهای مهم جهت شناسایی گسل ها به شمار می آید که از آن در نقاط مختلف جهان و نیز ایران در شناسایی ساختمان های زمین شناسی پیچیده استفاده شده است. با استفاده از داده های لرزه ای که عمق نفوذی تا حد چندین کیلومتر به داخل زمین را دارند و سپس پرتونگاری، می توان ساختارهای زمین شناسی را مدل نمود و به وجود گسل های پنهان که رخنمون سطحی ندارند و فعال هستند پی برد و آنها را مطالعه نمود. از جمله نشانه های فعال بودن گسل زمین لرزه های روی داده در منطقه ای است که گسل در آنجا وجود دارد لذا داده های زلزله نیز می تواند مورد مطالعه قرار گیرد. پرتونگاری روشی مهم برای مدل کردن دو و سه بعدی ساختارهای زمین شناسی و شامل یافتن مسیر انرژی لرزه ای از یک چشمه به یک دریافت کننده و محاسبه زمان سیرها و دامنه ها در طول این مسیر است. پرتونگاری در واقع برای بیان صحت داده های لرزه ای و همچنین تأیید آنها مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر ویژگی های پرتونگاری می توان به تعیین سرعت پرتوهای انتشار داده در ساختارهای مختلف زمین شناسی اشاره نمود.

در این رساله ضخامت پوسته در منطقه زاگرس شرقی، به عبارتی دیگر بخش انتهایی زاگرس و غرب سیستم گسلی زندان – میناب – پالامی که در اصل بیشتر تغییر شکلهای مربوط به زون انتقالی بین فرورانش مکران و زاگرس را شامل می باشد مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه از داده های 248 زلزله دور لرز در فواصل 35 تا 95 درجه ثبت شده در 32 ایستگاه لرزه نگاری باند کوتاه شبکه موقت نصب شده در منطقه شمال بندر عباس از تاریخ 1/3/2006 تا 14/6/2006 و همچنین از 473 زلزله دور لرز ثبت شده در ایستگاه دائمی bnds از تاریخ 25/6/2004 تا 30/3/2010 استفاده گردید. برای تعیین ساختار پوسته در این منطقه از فاز تبدیلی ps زمین لرزه های دور لرز استفاده شد و پس از محاسبه توابع گیرنده در حوزه زمان به روش تکرار لیگوریا و آمون (1999)، ضخامت پوسته در زیر هر ایستگاه با دو روش مهاجرت توابع گیرنده و وارون سازی همزمان توابع گیرنده و منحنیهای پاشندگی سرعت گروه امواج سطحی، تعیین گردیده و علاوه بر آن تغییرات مشاهده شده با داده های آنومالی بوگه منطقه و نیز باقی مانده نسبی زمانهای رسید موج p امواج دور لرز مقایسه و تحلیل بعمل آمد. در منطقه مورد مطالعه ما متوسط ضخامت پوسته 45 کیلومتر و شواهدی از ضخیم شدگی پوسته در مجاورت زون برخوردی دیده نشد که می تواند ناشی از موقعیت گذر برخورد زاگرس به فرورانش مکران در این ناحیه باشد. در بخشهای مرکزی پروفیل یعنی بین گسل زاگرس مرتفع یا hzf و گسل تراست اصلی زاگرس یا mzrf، پوسته در حدود 1±5 کیلومتر نازکتر از بخشهای دیگر است. این کاهش ضخامت پوسته میتواند ناشی از تغییرات ژئودینامیکی آن از قبیل تغییرات رژیم کششی و فشارشی در منطقه در طول زمان مختلف در پوسته باشد. تغییرات قابل مشاهده در ضخامت پوسته در بخشهای مختلف زون برخوردی زاگرس، می تواند نتیجه سرعتهای همگرائی متفاوت و یا تفاوت سازوکار تغییر شکل در آنها باشد.

ناحیه فرورانش مکران در نزدیکی سواحل ایران، عمان و پاکستان با طولی در حدود 900 کیلومتر در امتداد خاوری– باختری گسترش یافته است . در این مطالعه برای شناسایی گسل های ناحیه فرورانش مکران در نزدیکی سواحل ایران از داده های لرزه نگاری دو بعدی و داده های زمین لرزه های ثبت شده در ایستگاه های لرزه نگاری استفاده شده است . ستبرای رسوبات جمع شده در این منطقه به حدود 7 کیلومتر می رسد. این رسوبات سرعت لرزه ای کمی دارند و این امر باعث می شود که شناسایی گسل ها از طریق داده های زمین لرزه مشکل گرد . ما در این مطالعه با توجه به مزیت هایی که داده های لرزه نگاری دوبعدی دارد، گسل های ناحیه مورد مطالعه را شناسایی کرده و با داده های زمین لرزه های ثبت شده در ایستگاه های لرزه نگاری منطبق کرده ایم. مطالعات ما وجود گسلهای زیادی را در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد . این گسلها را می توان به دو دسته کلی تقسیم بندی کرد . گروه اول گسلهای شاخه ای فراوانی هستند که از طرف گودال از ابتدای منشور برافزاینده شروع می شوند و تا فلات قاره ادامه می یابند . گروه دوم گسلهای کششی( نرمالی ) هستند که در قسمتهای شمالی تر و در قسمت مکران ساحلی قرار دارند .

در این تحقیق اثر گسل شاخه ای در یک زون فرورانش روی امواج سونامی با استفاده از مدل سازی عددی از امواج سونامی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای انجام مدل سازی، ناحیه ی فرورانش مکران در شمال غربی اقیانوس هند را در نظر گرفتیم. ناحیه ی فرورانش مکران به وسیله ی صفحه ی عربستان به سمت شمال به زیر صفحه ی اوراسیا شکل گرفته است. این ناحیه از شرق، از تنگه ی هرمز در ایران تا به نزدیکی کراچی در پاکستان با طولی حدودی 900کیلومتر گسترش یافته است. انتخاب ناحیه ی مکران برای مطالعه دو دلیل دارد، اولاً شواهدی ارائه شده که ممکن است، یک گسل شاخه ای باعث بالا روی بزرگ مشاهده شده در میدان نزدیک در حین زمین لرزه و سونامی 27 نوامبر 1945 باشد. و دومین دلیل، مطالعاتی است که حضور گسل شاخه ای در ناحیه ی فرو رانش مکران را با استفاده از پروفیل های بازتابی دو بعدی نشان می دهد. به علاوه ناحیه ی مکران یکی از بزرگ ترین منشور برافزاینده روی زمین با ضخامت رسوبات در حدود 7 کیلومتر می باشد و احتمال زیادی برای انشعاب گسل شاخه ای حین زمین لرزه های بزرگ در این منطقه ی فرورانش وجود دارد.

چکیده موتمن الملک (میرزا حسین خان پیرنیا ) فرزند مشیرالدوله وزیر امور خارجه و رئیس الوزراء دوره مظفرالدین شاه از روشنفکران عصر خود بوده که تحصیلات عالی اش را در اروپا گذرانده و با افکار مترقی آگاه بود ،همچنین او و برادرش مشیرالدوله در ترغیب پدرش در حمایت و همراهی با آزادی خواهان نقش به سزایی داشته و به حق وجود آنان بود که آزادی خواهان توانستند با تنظیم قانون اساسی به هدف خود یعنی تأسیس مجلس شورای اسلامی برسند موتمن الملک با قبول چند دوره به عنوان نماینده و رئیس مجلس خدمت چشمگیری به مردم ایران و اجرای قانون اساسی کرد کلید واژه :موتمن الملک ،روشنفکران ،آزادی خواهان ،قانون اساسی ،مجلس

چکیده ندارد.

در فصل نخست پایان نامه به ذکر مفاهیم و تعاریف اصلی پرداخته شده است . بدلیل اینکه تخمین موجک در قلب هر پروژه برگردان لرزه ای قرار دارد و شکل موجک لرزه ای استنتاج شده ، شدیدا ارزیابی کیفیت مخزن را تحت تاثیر قرار می دهد لذا در فصل دوم موجک لرزه ای و روشهای تخمین موجک لرزه ای بیان شده است و در فصل سوم تئوری روشهای برگردان لرزه ای پس بر انبازش از قبیل روشهای بازگشتی ، برمبنای مدل و خارهای پراکنده بطور جداگانه مورد بحث واقع شده است . همچنین روش برگردان خارهای پراکنده مشروط بر روی داده های لرزه ای سه بعدی میدان گنبدلی ، یکی از میادین گازی شمال شرقی کشور بکار گرفته شده و در نهایت یک مکعب امپدانس صوتی حاصل گردیده است ، که مقاطع تولید شده از آن با کارهای قبلی که با روش بر مبنای مدل انجام گرفته بود، یک هماهنگی بسیار خوبی را در برداشت ، که صحت و دقت کار را تایید می نماید . در آخر نقشه سه بعدی تخلخل با استفاده از مکعب امپدانس صوتی تولید شده ، تهیه گردیده است .