نام پژوهشگر: محبوبه خلیلی

التقاط زبانی و فرهنگی در زیرنویس فیلم
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1390
  محبوبه خلیلی   حسین ملانظر

دنیای امروز امکانات زیادی را برای برقراری ارتباط در اختیار افراد قرار میدهد که در این میان صنعت فیلم از ابزارهایی است که به شدت این ارتباط جهانی را تحت تأثیر قرار میدهد. این روزها افراد علاقمند زیادی هستند که برای باخبر شدن از حال و اوضاع ساکنین دیگر نقاط جهان، فیلم میبینند؛ زیرا فیلم در عین حال که سرگرم کننده است، میتواند اطلاعات زیادی را در اختیار بیننده اش قرار دهد. در این میان، فیلم های زیرنویس شده به زبان مقصد طرفداران خاص خود را دارند. از یک طرف، آنچه میتواند به لذت تماشای فیلم بیفزاید، وجود زیرنویسی روان به زبان مقصد است، زیرا بیننده علاوه بر بهرمندی از ترجمه، زبان اصلی فیلم را هم میشنود، و از طرف دیگر زیرنویس به دلیل محدودیتهای کمی وکیفی خود، بستری مساعد برای راه یافتن برخی عناصر زبانی و فرهنگی التقاطی را به زبان مقصد فراهم میکند. هدف از این تحقیق جامع، پیدا کردن متداولترین نمودهای التقاط زبانی و فرهنگی در زیرنویس فیلم است. با توجه به آنچه که ذکر شد، ابتدا این سوال مطرح میشود که آیا اصلاً پدیده التقاط در ترجمه زیرنویس فیلم نمود پیدا میکند یا خیر؛ و در صورت ظاهرشدن، متداولترین نمودها کدامند؟ آیا از نوع فرهنگی هستند یا نوع زبانی؟ و فرضیه بدین قرار است: از آنجایی که پدیده التقاط در ترجمه کتبی ظهور پیدا کرده است، به نظر میرسد که این پدیده در ترجمه زیرنویس که یکی از شاخه های ترجمه سمعی- بصری است هم نمود یابد. در این تحقیق از طبقه بندی نمودهای التقاط که توسط ملانظر و پرهام در سال 2009 ارائه شد، به عنوان چهارچوب نظری استفاده گردید. تحقیق حاضر از نوع توصیفی، تحلیلی و پیکره بنیان است. پیکره موازی مورد استفاده شامل 10 فیلم به زبان انگلیسی بود که در مجموع حدود 2400 دقیقه فیلم به هر دو زبان انگلیسی و فارسی مورد بررسی قرار گرفت. این فیلمها که محصول سالهای 1997 تا 2011هستند عبارتند از: سخنرانی پادشاه (2011)، نبرد تایتانها (2010)، قوی سیاه (2010)، بخور، عبادت کن و عشق بورز (2010)، my soul to take (تا روحم را تسخیر کنی) (2010)، 88 دقیقه (2007)، خانه روی برکه (2006)، چطور مردی را ده روزه از دست بدهیم (2003)، ارباب حلقه ها (یاران حلقه) (2001) و وکیل مدافع شیطان (1997). زیرنویس فارسی فیلمها در هر یک از دی وی دی های مربوط موجود بود اما همه دی وی دی ها زیرنویس انگلیسی نداشتند، در نتیجه جهت یکدست بودن، زیرنویسهای زبان مبدأ همگی از اینترنت و از یک سایت خاص دانلود شدند. واحد تحلیل در تحقیق حاضر از کلمه تا حتی پاراگراف متغیر بود، چراکه پدیده التقاط میتواند در غالب هر یک از این واحدهای زبانی نمود یابد. کلیه مراحل تحقیق شامل جمع آوری دادهها و طبقهبندی و تحلیل آنها به صورت دستی انجام گرفت و آمار دادههای جمع آوری شده مربوط به هر فیلم در جدولی که متعلق به همان فیلم بود ارائه گردید و هر یک از نمودها با مقابله متن انگلیسی و ترجمه فارسی آن تحلیل شد. در پایان هم جدولهایی ارائه شد که آمارهای نهایی را شامل میشد. نتایج بدست آمده نشان داد که التقاط در ترجمه زیرنویس فیلم نمود پیدا میکند. همچنین یافته های تحقیق حاکی از آن بود که گروه «اسم و تاریخ» متداولترین نمود التقاط در زیرنویس است و بخش اعظم عناصر التقاطی یافت شده از نوع فرهنگی هستند و «رابطه میان فرهنگی معاصر» هم عامل اصلی پیدایش این عناصر التقاطی محسوب میشود. در این تحقیق همچنین مشخص شد که دو گروه «واحد (اندازهگیری و پول) » و «شغل» هم باید به عنوان نمودهای التقاط به مدل فرهنگی ادغامی ملانظر و پرهام (2009) افزوده شوند.ماهیت پدیده التقاط به گونه ایست که خصوصاً در زیرنویس مشکلاتی را ایجاد مینماید، چراکه به دلیل محدودیتهای کمی و کیفی زیرنویس، دست مترجم برای التقاط زدایی باز نیست. درست است که پذیرش آن دسته از عناصر التقاطی به عنوان پیامد طبیعی رابطه میان فرهنگی معاصر امری اجتناب ناپذیر است، اگر ترجمه با دقت فراوان انجام شود مترجم میتواند دست کم از تعداد آن گروه از عناصر التقاطی که در نتیجه تداخل ناخواسته به وجود می آیند، بکاهد.

بررسی توصیفی- درزمانی دستگاه واجی و صرف اسم و فعل در گویش تنگسیری
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1390
  محبوبه خلیلی   رحمان بختیاری

گویش تنگسیری یکی از گویش های منطقه جنوب غرب ایران است که تا کنون پژوهش و بررسی زبانی مستقلی در خصوص آن انجام نشده است. هدف از این تحقیق، بررسی درزمانی دستگاه واجی و صرف اسم وفعل در گویش تنگسیری است.شیوه تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه جمع آوری داده ها میدانی-کتابخانه ای است.مناطق منتخب برای جمع آوری داده ها عبارتند از: روستاهای بوالخیر، خورسهاب، گاهی و عامری.در این پژوهش گویش تنگسیری از دیدگاه نظام آوایی، فرایند های واجی و ساختار فعل و اسم تجزیه و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که نظام آوایی گویش تنگسیری شباهت زیادی به فارسی میعار داردبا این تفاوت که این گویش دارای 23 همخوان است و تنها تفاوت انها با یکدیگر تفاوت واج گونه ای است. ممشخص ترین فرایندهای واجی در گویش تنگسیری را می توان فرایند های چون همگونی، ناهمگونی، حذف،افزایش،قلب، تبدیل،کشش جبرانی و خیشومی برشمرد. همچنین در این پژوهش مباحثی مانند ساخت ماده های مضارع و ماضی، ساخت مصدر و صفت مفعولی،ادات فعلی، انواع فعل از نطر وجه، نمود،ساخت فعل مجهول، صرف فعل های خاص و به صرف اسم پرداخته می شود.

جایگاه زن در رمان کلیدر محمود دولت آبادی
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهید چمران اهواز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  محبوبه خلیلی   قدرت قاسمی پور

در عصر ما، یکی از عرصه هایی که در آن به نحو بارزی به شخصیت زن پرداخته می شود، ادبیات داستانی است. در داستان ها و رمان های بسیاری به بازنمایی شخصیت زنان پرداخته شده و از میان نویسندگان معاصر، محمود دولت آبادی با نگاهی توأم با نکته سنجی و ظرافت به این موضوع پرداخته و در رمان عظیم کلیدر این نگاه بسیار برجسته شده و نمود پیدا کرده است. در تحقیق حاضر، شخصیت زن و جنبه های مختلف زندگی اجتماعی و فردی او در رمان کلیدر بررسی شده است. روش به کار رفته در این پژوهش به این قرار است که ابتدا رمان ده جلدی کلیدر مطالعه و بررسی شده است و سپس شخصیت های اصلیِ زن آن به طور جداگانه تحلیل شده اند و جنبه های وجودیِ هر یک از این شخصیت ها بر اساس روند زندگی شان بررسی، واکاوی و تحلیل شده است؛ بنابراین، عنوان فصل ها بر اساس نام شخصیت ها و گفتارهای هر فصل نیز بر طبق جریان زندگی شان انتخاب شده است. یک گفتار نیز با عنوان «ویژگی های شخصیتی» برای تمام فصل ها به صورت مشترک در نظر گرفته شده است. آن چه به عنوان یک جمع بندی کلّی در مورد رمان کلیدر و نیز زنانِ بررسی-شده در این رمان می توان گفت این است که تصویری که دولت آبادی از زن، شخصیت و روحیات او ارایه می دهد، به ویژه قسمت هایی که در چهارچوب اصول و فرهنگِ حاکم بر جامعه ایلی و روستایی است، به واقعیت بسیار نزدیک است. در این رمان عظیم، شخصیت پردازی زنان به قدری هنرمندانه و نزدیک به روحیات نوع زن است که در اکثر موارد، مخاطب، این شخصیت ها را باور و با آن ها هم ذات پنداری می کند. درواقع، نویسنده در قالب این شخصیت ها ویژگی های اخلاقی و رفتاری متفاوتِ زنان را نشان می دهد و آن-ها را به عنوان نماینده بخشی از کلّیّت جامعه خود عرضه می دارد.

اثر دور آبیاری وکودهای زیستی بر راندمان مصرف آب و ویژگی های زراعی و کیفی سویا (glycin max l.) در همدان
thesis وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بوعلی سینا - دانشکده علوم کشاورزی 1392
  محبوبه خلیلی   گودرز احمدوند

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی بر برخی از شاخص های فیزیولوژیکی رشد رقم m9 سویا تحت شرایط تنش رطوبتی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینای همدان در بهار سال 1391 اجرا گردید. در کرت های اصلی سه سطح آبیاری شامل آبیاری پس از 50 ، 100 و 150 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس a و در کرت های فرعی کود بیولوژیک در چهار سطح (تلقیح بذرها با برادی ریزوبیوم ژاپونیکوم، کاربرد میکورایز آربوسکولار، تلقیح و کاربرد همزمان هر دو کود زیستی و عدم استفاده از کودهای زیستی) بودند. نتایج نشان داد با افزایش شدت تنش رطوبت، تمامی شاخص های رشد اندازه گیری شده به ویژه حداکثر سرعت رشد محصول قرار گرفتند، حداکثر ماده خشک کل و دوام ماده خشک کل، کاهش یافت. میزان کاهش سه شاخص مذکور در حالت تنش شدید رطوبت در مقایسه با شرایط عدم تنش به ترتیب 63، 8/50 و 6/47 درصد بود. کاربرد کودهای زیستی به خصوص میکورایز در حالت عدم تنش، عموماً سبب کاهش شاخص های اندازه گیری شده گردید. اما در شرایط تنش شدید رطوبتی آبیاری پس از 150 میلی متر تبخیر، کاربرد همزمان هر دو کود زیستی در مقایسه با تیمار عدم مصرف کودهای زیستی، منجر به افزایش قابل توجه بیش تر شاخص های رشد از جمله حداکثر سرعت رشد محصول، حداکثر شاخص سطح برگ و دوام ماده خشک کل به ترتیب به میزان 50، 6/28 و 8/45 درصد گردید. در این پژوهش بالاترین و پایین ترین راندمان مصرف آب به ترتیب به میزان 91/0 و 26/0 کیلوگرم دانه بر متر مکعب آب در آبیاری مطلوب و تنش شدید رطوبتی به دست آمد اما مصرف توام دو کود زیستی سبب افزایش 132 درصدی این شاخص در شرایط تنش شدید رطوبت نسبت به عدم کاربرد کودهای زیستی در همان سطح تنش گردید. تنش کم آبی اثر معنی داری بر تعداد غلاف در متر مربع، دانه در غلاف، ارتفاع بوته، عملکرد های بیولوژیک، دانه، روغن و پروتئین داشت اما بر وزن صد دانه، شاخص برداشت و درصدهای روغن و پروتئین دانه اثر معنی داری نداشت. در شرایط عدم تنش رطوبت، کودهای زیستی بر بیشتر صفات اندازه گیری شده اثری نداشتند و حتی میکوریزا سبب کاهش ارتفاع بوته ها شد. اما کاربرد کود زیستی به ویژه کاربرد همزمان آن ها سبب تقلیل اثر منفی تنش رطوبت گردید، طوری که در تنش شدید رطوبتی، کاربرد همزمان میکوریزا و ریزوبیوم، تعداد غلاف در متر مربع، وزن صد دانه، ارتفاع بوته و عملکردهای بیولوژیک، دانه و روغن را به ترتیب 33، 6/9، 4/15 90، 93 و 170 درصد نسبت به تیمار عدم مصرف کودهای زیستی افزایش داد