دراین تحقیق سنتز مشتقات 1، 8- دی‏اکسوهیدروزانتن(1) از طریق واکنش سه جزئی سیکلوهگزادی‏آن و ترکیبات خطی 3،1-‏دی کربونیل و مشتقات بنزآلدهید‏در حضور کاتالیزگر روتنیمکلراید آبدار تحت شرایط رفلاکس و نیز تحت تابش فراصوتمورد بررسی قرار گرفت، که در شرایط فراصوت بازده بالاتر و زمان کوتاهتری بدست آمد.در ادامه کار، با استفاده از آمونیاک در حضور کاتالیزگر روتنیمکلراید آبدار، ترکیب کرومن (2) نیز سنتزگردید.

ترکیبات فوتوکرومیک آلی به دلیل توانایی شان برای استفاده در ابزارهای گوناگون مانند ذخیره سازی نوری داده ها، دستگاه های سوئیچ زنی نوری، لنزهای چشمی و عینک های آفتابی، نمایشگرها، شیشه های جلوی اتومبیل، علائم کنترل مدارک رمزدار مثل گذرنامه ها و اسکناس، اسباب بازی ها و لوازم آرایش از نقطه نظر ساختاری و عملی جذابیت قابل توجهی دارند. به طور کلی ترکیبات فوتوکرومیکی که هم در حالت محلول و هم در حالت جامد رفتار فوتوکرومیک از خود نشان دهند، بسیارکمیابند [134-136]. در این میان، سیستم های فوتوکرومیک موسوم به 1،3-دی آزا-بایسیکلو[0.1.3]هگز-3-اِن رفتار فوتوکرومیکی مناسبی هم در حالت محلول و هم در حالت کریستالی از خود نشان می دهند، که می تواند جالب توجه باشد. امروزه، مطالعات روی نانوذرات نقره عامل دار شده با عوامل فوتوکرومیک در زمینه های مختلف به ویژه فوتونیک رو به افزایش است. در حقیقت، خواص نور شیمیایی رنگ های فوتوکرومیک توسط نانوذرات فلزی نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. این تاثیر ناشی از همپوشانی بین جذب پلاسمون رزونانس سطحی نانوذرات فلزی و نوار جذبی گونه ی فوتوکرومیک است که در نهایت تغییراتی در شدت و موقعیت نوار جذبی پلاسمون سطحی ایجاد می شود. به جهت این تغییرات موزون و جالب توجه است که این گونه نانوذرات عامل دار شده در طراحی و ساخت طیف سنجی رامان تشدید یافته ی سطح (sers)، فیلترهای نوری، ابزارهای پلاسمونی و نانو حسگرهای شیمیایی و زیستی حساس به نور به کاربرده می شوند [47-53]. در این پژوهش ما موفق به عامل دار کردن نانوذرات نقره (agnps) به دلیل خاصیت اپتیکی منحصر به فرد و قابل تنظیم شان، با چهار نوع لیگند فوتوکرومیک 1،3-دی آزا-بایسیکلو[0.1.3]هگز-3-اِن به شرح زیر شدیم که رفتار فوتوکرومیکی هر یک از آن ها در اتصال با نانوذرات نقره مورد بررسی قرار گرفت. الف) نانوذرات نقره ی پوشش داده شده با ملکول فوتوکرومیک دارای استخلاف تیوفن (ag-th) ب) نانوذرات نقره ی پوشش داده شده با ملکول فوتوکرومیک دارای استخلاف آلکیل تیول انتهایی (ag-ttp) ج) نانوذرات نقره ی پوشش داده شده با ملکول فوتوکرومیک دارای استخلاف دی آلکیل دی سولفید(ag-ddsp) د) نانوذرات نقره ی پوشش داده شده با ملکول دارای دو مرکز فوتوکرومیک دارای استخلاف آلکیل تیول (ag-az-ttp) هم چنین در این تحقیق با استفاده از روش خودآرایی تکلایه ای، دو داروی -(+)-(s)کلوپیدوگرل بی سولفات و پیوگلیتازون که به ترتیب دارای خاصیت ضد پلاکت عروق قلب و ضد دیابت هستند، روی نانوذرات نقره که خواص ضد پلاکت و ضد دیابت آن اثبات شده است [44،45]، نشانده شد و به ترتیب نانوساختارهای ag-clp و ag-pgt تهیه شدند. ی

در این تحقیق، روشی جدید برای واکنش تراکمی ایندول ها با آلدهید های مختلف با استفاده از کمپلکس ]کلروبیس(دی متیل گلی- اکسیماتو)(پیریدین)[ کبالت(iii) (کبالوکسیم)، به صورت کاتالیزور همگن و ناهمگن ارائه شده است. در این ارتباط، سنتز، شناسایی و ارزیابی کاتالیزوری کمپلکس کبالوکسیم وارد شده به هیدروکسید دولایه ای(ldh) منیزیم-آلومینیوم به عنوان کاتالیزور ناهمگن برای اولین بار گزارش شد. این کاتالیزور ناهمگن توسط پراش پرتو x، طیف های بازتابشی انتشاری (drs)، میکروسکوپ الکترونی روبشی (sem)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (tem) و ft-ir شناسایی شد. کاتالیزور همگن این واکنش را با راندمان بالاتر و زمان کوتاهتری نسبت به سیستم کاتالیزوری ناهمگن انجام داده است.

ررسی و استفاده از ترکیبات فلزات واسطه از جمله آهن و روتنیم به عنوان کاتالیزگرهای اسید لوئیس ساده، توانمند و کارآمد در تبدیلات متنوع آلی تحت شرایط همگن یا ناهمگن دارای اهمیت ویژه ای می¬باشد. از سوی دیگر، واکنش های چند جزئی به صورت ابزاری قوی و موثر در تشکیل پیوند و سنتز ترکیبات هتروسیکل با خواص بیولوژیکی و دارویی در راستای شیمی سبز معرفی شده اند. در بخش اول این پروژه، تمرکز بر روی بررسی پتانسیل نمک روتنیم(iii)کلراید هیدرات به عنوان یک کاتالیزگر هموژن با قابلیت استفاده مجدد در سنتز مشتقات جدید پیریمیدو]4،5-[bکینولین از طریق واکنش سه جزئی یک مرحله ای در آب تحت شرایط کلاسیک و امواج فراصوت قرار گرفته است (شمای 1). شمای 1 در سالهای اخیر، استفاده از نانو کاتالیزگرهای ناهمگن دوستدار محیط زیست به دلیل داشتن مزایایی از جمله فعالیت و گزینش پذیری بالا، بازیافت ساده، جداسازی آسان محصولات و استفاده مجدد آن در شیمی سنتزی حائز اهمیت می باشد. با توجه به این فواید، در مرحله بعد نانوکاتالیزگرهای ناهمگن شامل fe3o4-nps/mwcnts، fe3o4-nps/zro2، ruo2-nps/fe3o4-nps/mwcnts با روش همرسوبی تهیه شد. مورفولوژی، ترکیب و ساختار فاز نانوکاتالیزگرهای تهیه شده بوسیله روش های xrd، sem، tem و ft-ir مورد بررسی قرار گرفت. در تمامی موارد الگوی xrd نشان داد که ساختار کریستالی در اندازه نانو ایجاد شده که توسط رابطه شرر محاسبه شده است. تصاویر sem و tem نمونه ها به وضوح نشان داد که نانو ذرات بر روی سطح بستر بصورت یکنواخت و در سایز نانو پراکنده شده است. خواص مغناطیسی کاتالیزگرهای ذکر شده با استفاده از دستگاه vsm بررسی شد. برای تایید حضور عنصر روتنیم در کاتالیزگر ruo2-nps/fe3o4-nps/mwcnts ، از آن طیف edx گرفته شد و نتایج آنالیز اتصال موثر روتنیم بر روی بستر را تایید نمود. پس از شناسایی کاتالیزگرها، روش های مناسب جهت سنتز برخی ترکیبات هتروسیکل مانند مشتقات تتراهیدروبنزو[b] پیران، 4h –کرومن، 6-آمینو-4h –پیران، کینولین و زانتن در حضور نانو کاتالیست های سنتز شده تحت شرایط ناهمگن با قابلیت استفاده مجدد در شرایط کلاسیک دمایی، مایکروویو و التراسونیک مورد بررسی قرار گرفت. تاثیر برخی از عوامل مانند حلال های مختلف، دما و مقدار کاتالیزگر مطالعه شد تا بهترین شرایط مشخص گردد. تمامی واکنش ها منجر به تولید محصولات مورد نظر در زمان های کوتاه و بازده-های خوب شد. علاوه بر این کاتالیزگر توسط آهنربای مغناطیسی خارجی از محلول واکنش جدا گردید و در واکنش¬های مشابه بعدی استفاده شد (شمای 2-5). شمای 2 شمای 3 شمای 4 شمای 5

در این تحقیق، اکسید روی و نانو¬کامپوزیت های اکسید روی (m-zno) حاوی فلزات واسطه تنگستن، سریم، زیرکونیوم، لانتانیوم و مس با روش سل- ژل سنتز شدند. نمونه های سنتز شده توسط تکنیک های تفرق اشعه ایکس، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف سنجی پراکندگی انرژی، میکروسکوپ الکترونی عبوری و طیف سنجی زیر قرمز فوریه مشخصه یابی شدند. نتایج تفرق اشعه ایکس نشان داد که تمام نمونه¬ها فاز هگزاگونال ورتزیت اکسید روی را نشان می دهند. تصاویر sem و tem نمونه ها نشان داد که نانو کامپوزیت های اکسید روی شامل ذرات کروی شکل با اندازه کمتر از 100 نانو متر تشکیل شده بودند. فعالیت کاتالیزوری نانو کامپوزیت های تهیه شده به عنوان کاتالیزور ناهمگن بوسیله واکنش آزا- فریدل- کرافتس ایندول، آلدهیدهای آروماتیک و n,n-دی متیل آنیلین برای سنتز 3-دی آریل متیل ایندول¬ها مورد بررسی قرار گرفت. تاثیر برخی از پارامترها مثل حلال¬های مختلف، مقدار کاتالیزور، دما و زمان واکنش مطالعه شد. از بین نانوکامپوزیت های سنتز شده، w-zno، ce-zno و zr-zno فعالیت کاتالیزوری بهتری در مقایسه با دیگر نمونهها نشان دادند. کاتالیزور w-zno حداقل 3 بار مورد استفاده مجدد قرار گرفت، بدون اینکه کاهش قابل توجهی در فعالیت کاتالیزوری برای واکنش آزا- فریدل- کرافتس رخ دهد. روش به کار رفته مزایای قابل توجهی از قبیل شرایط ملایم، بازده مناسب و عملکرد تجربی آسان داشته، بنابراین یک فرآیند جذاب برای تهیه مشتقات 3- دی آریل متیل ایندول ها توسط کاتالیزور ناهمگن می باشد.

چکیده سنتز ترکیبات آلی با استفاده از کاتالیزورهای عناصر واسطه لیلا یونس پور با توجه به کاربرد گسترده 4،1-دی هیدروپیریدین ها در شیمی دارویی، داروسازی و شیمی آلی زیستی، در این پژوهش روش سنتزی موثری برای سنتز 4،1-دی هیدروپیریدین های نامتقارن(پلی هیدروکینولین ها) از طریق واکنش تک ظرفی چهار جزیی دایمدون، اتیل استواستات، آریل آلدهید و آمونیوم استات و روش سنتزی آسان برای سنتز 4،1-دی هیدروپیریدین های متقارن از طریق واکنش تک ظرفی سه جزیی اتیل استواستات، آریل آلدهید و آمونیوم استات به همراه نیکل- مونت موریلونیت به عنوان کاتالیزور ارائه شده است. این روش منجر به تولید محصولات مورد نظر در زمان های مناسب و بهره های متوسط تا عالی شد.