نام پژوهشگر: مهدیه پژوهانفر
فرزانه الیاسی گرجی مهدیه پژوهانفر
شبه¬جزیره و تالاب میانکاله بهشهر می¬تواند به دلیل برخورداری از مناظر شگفت¬انگیز و گونه-های گیاهی و جانوری منحصربه¬فرد، به عنوان یک قطب توریستی در کشور و حتی در آسیای میانه باشد. ساخت¬و¬سازها و طرح¬های اجرا شده در شبه جزیره میانکاله بدون توجه به اکوسیستم ویژه آن صورت گرفته است، به طوری¬که محیط زیست آن را به مخاطره انداخته است. بنابراین رعایت راه¬کارها و اصول طراحی معماری اکولوژیک با توجه به اکوسیستم منطقه در راستای حفاظت از این اکوسیستم کم¬نظیر، ضروری است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و با هدف ارزیابی و ارائه راه¬کارهای طراحی مجموعه توریستی با رویکرد طراحی معماری اکولوژیک در اکوسیستم تالاب¬ بین¬المللی میانکاله انجام شده است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 103 نفر از کارشناسان و متخصصان بوده است که با استفاده از روش نمونه¬گیری تصادفی سیستماتیک به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه، انتخاب شدند. ابزار مطالعه، پرسشنامه بوده که روایی و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ ارزیابی شد. اطلاعات جمع¬آوری شده با استفاده از نرم¬افزارspss و آزمون¬های آماری one-sample t-test و regression، تحلیل شده است. نتایج حاصل از آزمونt نشان می¬دهد که؛ درنظر گرفتن ویژگی¬های اکوسیستم تالاب میانکاله همچون؛ منبع تغذیه اکوسیستم خزری، اقلیم نیمه¬معتدل و مرطوب، اهمیت زیستگاهی و ... در طراحی معماری ضروری است و همچنین راه¬کارهای طراحی معماری اکولوژیک همچون؛ استفاده از مصالح قابل بازیافت و تجدیدپذیر، استفاده از گیاهان بومی، ایجاد اثر معماری به عنوان یک ارگانیسم زنده، بام سبز و ... می¬تواند گامی موثر در راستای ایجاد تعاملی سازگار بین طراحی و اکوسیستم¬¬های حساس طبیعی و کاهش اثرات مخرب زیست¬محیطی باشد. نتیجه آزمون regression نیز مشخص می¬کند که طراحی متناسب با اقلیم منطقه نسبت به بقیه متغیرها در پژوهش حاضر، تأثیرگذارتر است. بدین منظور این پژوهش تلاش دارد با ایجاد یک مکان گردشگری مطلوب و همگون با اکوسیستم تالاب براساس راهکارهای معماری اکولوژیک، از سویی زمینه جذب توریسم در سطح جهانی و از سوی دیگر با نمایان ساختن اهمیت و ارزش تالاب بین المللی میانکاله، زمینه حفاظت از این اکوسیستم کمیاب را فراهم آورد.
میثم شیخی زاده مهدیه پژوهانفر
آبگرم معدنی با سابقه تاریخی 200 ساله یکی از جاذبه های اکوتوریستی شهرستان فردوس (واقع در شمال غربی استان خراسان جنوبی) و در زمره آبگرم های معدنی برتر کشور می باشد که به علت قرار گرفتن در مسیر ارتباطی 7 استان جنوبی کشور و ترانزیت کالا به آسیای میانه و نیز دارا بودن خواص درمانی همه ساله پذیرای گردشگران بسیاری است ولی علی رغم ساخت و سازهای جدید همچنان به لحاظ زیرساخت ها و جاذبه های لازم برای گردشگری کامل و موفق عمل نکرده است. لذا ایجاد مجموعه ای که بتواند علاوه بر فراهم ساختن زیرساخت های اصولی برای گردشگری این منطقه، سبب تقویت جاذبه اکوتوریسمی آن شود، ضروری به نظر می رسد. به دنبال این سیاست طراحی مجتمع رفاهی و گردشگری با رویکرد حفظ فرهنگ سنتی خراسان جنوبی (شهرستان فردوس) در سایت منطقه آبگرم پیشنهاد شد که علاوه بر تامین اهداف فوق خود نیز می تواند به عنوان یک جاذبه ویژه توجه گردشگران و مردم بومی را جلب کرده و از این طریق به توسعه صنعت گردشگری، بازنمایی و اشاعه فرهنگ منطقه، ایجاد اشتغال و درآمدزایی کمک نماید. از این رو پس از مطالعه اسناد و مدارک لازم و کارهای میدانی از قبیل مصاحبه با متخصصان، صاحب نظران و مراجعه کنندگان و نیز استفاده از پرسش نامه و با عنایت به فرهنگ سنتی شهرستان فردوس و با تاکید بر معماری بومی مبانی نظری طرح تدوین و اصول و ضوابط مربوط به طراحی مجموعه مشخص گریده است و در نهایت طرح نهایی جمع بندی و ارائه شده است.